Portamento
Portamento – oznaczenie płynnego przejścia od jednego dźwięku do drugiego z wykorzystaniem wszystkich pośrednich wysokości dźwięku. W odróżnieniu od glissanda ma charakter ciągły, a nie stopniowy, z wykorzystaniem skali muzycznej. Nie należy mylić z portato, które oznacza zupełnie inną artykulację dźwięku.
Na instrumentach strunowych z gryfem efekt ten uzyskuje się poprzez przesunięcie palcem po strunie na gryfie podczas wydobywania dźwięku; jeżeli gryf posiada progi, struna nie jest do nich dociskana. Portamento jest możliwe do wykonania również na puzonie suwakowym i w śpiewie, a w pewnym ograniczonym zakresie na instrumentach dętych drewnianych takich jak np. saksofon lub klarnet.