Porte des Bombes

Porte des Bombes
Bieb il-Bombi
Ilustracja
Państwo Malta
MiejscowośćFloriana
Typ budynkuBrama
Styl architektonicznyBarok
ArchitektCharles François de Mondion
Rozpoczęcie budowy1720
Ukończenie budowy1721
Ważniejsze przebudowy1868 (renowacja)
WłaścicielRząd Malty
Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Porte des Bombes”
Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Porte des Bombes”
Ziemia35°53′25,6″N 14°30′07,5″E/35,890444 14,502083

Porte des Bombes (malt. Bieb il-Bombi, wł. Porta delle Bombe, pol. Brama Bomb), oryginalnie nazywana Porta dei Cannoni (Brama Armatnia) - ozdobna łukowa brama we Florianie na Malcie. Oryginalnie zbudowana w roku 1721 jako wysunięta do przodu brama w faussebraye, na froncie Floriana Lines. W roku 1868 została powiększona przez dobudowanie drugiego przejścia. Mury z obu stron bramy zostały zburzone, dając bramie wygląd łuku triumfalnego.

Historia

Po lewej: Rysunek bramy z początku XIX wieku, pokazujący jej oryginalny wygląd z pojedynczym przejściem łukowym

Budowa Floriana Lines rozpoczęła się w roku 1636, lecz prace postępowały powoli, i fortyfikacje zostały ukończone dopiero na początku XVIII wieku. Posiadały one olbrzymie fortyfikacje frontowe z bastionami, dziełami fortyfikacyjnymi oraz faussebraye. Porte des Bombes została zbudowana w faussebraye w latach 1720–1721, według projektu francuskiego architekta Charlesa François de Mondion[1], za kwotę 6000 scudi.[2] Brama pierwotnie miała pojedyncze przejście i służyła jako zewnętrzna brama wejściowa do Floriany, prowadząc do głównej bramy miasta - Porta Sant'Anna.[3] Oryginalnie osłaniana była przez lunetę.[4]

Podczas francuskiej inwazji na Maltę w czerwcu 1798 roku, Porte des Bombes została zajęta przez francuskich żołnierzy.[5]

W połowie XIX wieku brytyjski rząd powiększył bramę, przez dodanie drugiego przejścia, aby pomieścić wzrastający ruch pojazdów na terenie Grand Harbour.[6] Powiększenie to zostało zaprojektowane przez architekta płk E. W. Dunforda z Royal Engineers(ang.)[2] i kosztowało ₤900. Druga brama została otwarta 17 sierpnia 1868 roku, za czasów rządów gubernatora sir Patricka Granta(ang.).[5]

Na początku XX wieku niektóre z ozdób w przejściu zostały usunięte, aby umożliwić przejeżdżanie tramwajów przez bramę. Później zburzono lunetę przed bramą, aby zbudować nową drogę,[4] a w latach 1930. zburzone zostały mury z obu stron bramy, aby poradzić sobie z rosnącym natężeniem ruchu samochodowego.[2] Zmiany te doprowadziły do utraty przez bramę „czytelności” jako części Floriana Lines, robiąc ją podobną do łuku triumfalnego.[7]

Brama nocą

Brama była odnawiana pomiędzy wrześniem 2002 roku a marcem 2003 roku, kosztem Lm55 000. Prace renowacyjne zawierały też zainstalowanie oświetlenia. W maju 2005 roku wandale pomazali bramę przepalonym olejem, lecz uszkodzenia zostały usunięte w ciągu kilku dni.[6] 24 października 2012 roku brama została ponownie uszkodzona, tym razem w wyniku uderzenia w nią autobusu Arriva. Uszkodzenia zostały usunięte w ciągu kilku dni.[8]

Brama i reszta Floriana Lines zostały włączone w «Antiquities List 1925».[9] Jest w tej chwili ujęta jako zabytek narodowy klasy 1., jest też umieszczona na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands.[7]

Wygląd bramy

Widok bramy od tyłu

Porte des Bombes zbudowana została w stylu barokowym. Brama oryginalnie miała jeden łuk (przejście), drugi łuk - po lewej stronie, patrząc od frontu - dodany został w XIX wieku. Każde przejście otoczone jest rzeźbami armat, od których wzięła się jej oryginalna nazwa Porta dei Cannoni (Brama Armatnia), a na każdej armacie znajduje się płaskorzeźba tarczy herbowej. Cztery armaty, otaczające oryginalne pierwsze przejście, noszą herb Wielkiego Mistrza Ramona Perellos y Roccaful, gdy dwie armaty na drugim łuku noszą herb Wielkiej Brytanii. Brama posiada gzyms ponad rzędem rzeźbionych krzyży maltańskich. Ponad gzymsem widnieją tarcze herbowe z herbami Zakonu Maltańskiego, Wielkiego Mistrza Perellosa oraz Wielkiej Brytanii, jak również dwie marmurowe tablice z łacińskimi napisami. Tablica po prawej stronie głosi:[5][10]

Tarcza herbowa Ramona Perellos y Roccaful na szczycie bramy

DVM THRACES VBIQUE PVGNO
IN SEDE SIC TVTA CONSTO
MDCCXXI

(Podczas gdy wszędzie walczę z Turkami, jestem bezpieczny w swoim siedlisku - 1721)

Tablica po lewej stronie głosi:[5]

AD MAJOREM POPVLI
COMMODITATEM
MDCCCLXVIII

(Dla większej wygody społeczeństwa - 1868)
Jedna z "bomb", od których brama wzięła swą współczesną nazwę

Trzy ozdobne tarcze herbowe, środkowa nosząca herb Perellosa, znajdują się na szczycie bramy. Były one częścią oryginalnej bramy, lecz przemieszczono je, gdy została ona powiększona.[7]

Obok bramy znajdują się dwie kolumny, dźwigające kamienne kule, przedstawiające bomby (średniowieczne pociski armatnie). Dały one bramie jej współczesną nazwę Porte des Bombes.[11]

Porte des Bombes jest jedną z dwóch tylko bram na Malcie, które mają przedstawienia uzbrojenia artyleryjskiego w naturalnej wielkości; drugą jest Brama św. Heleny, zbudowana w roku 1736.[12]

Brama w popkulturze

  • Bramę można zobaczyć w filmie z roku 2016 13 godzin: Tajna misja w Benghazi(ang.).

Przypisy

  1. ↑ Denis De Lucca. The contribution of Francois de Mondion in the architectural development of 18th century Malta. „Proceedings of History Week”, s. 78, 1981 (ang.). [zarchiwizowane z adresu 2016-04-17]. 
  2. ↑ a b c Victor J. Rizzo, Discover Floriana – Historic Walks in a Green City, Floriana: Din l-Art Ħelwa & Floriana Local Council, 2010, s. 40–41, ISBN 978-99909-980-9-2 [zarchiwizowane z adresu 2016-05-29] (ang.).
  3. ↑ Gateways that have vanished: Porta Sant'Anna, Floriana & Porta Haynduieli, Cottonera (ang.). W: The Malta Independent [on-line]. 2014-04-29. [dostęp 2021-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-21)].
  4. ↑ a b Floriana Lines – Floriana Lines (ang.). National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands, 2013-06-28. [dostęp 2016-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-19)].
  5. ↑ a b c d Porte des Bombes (ang.). Floriana Local Council. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-26)].
  6. ↑ a b Michael Testa: Vandals deface Portes des Bombes (ang.). W: Times of Malta [on-line]. 2005-05-04. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].
  7. ↑ a b c Porte des Bombes – Floriana Lines (ang.). National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands, 2013-06-28. [dostęp 2016-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-19)].
  8. ↑ Bus crash: Police list the injured – Arriva says diesel may have mixed with rainwater on the road (ang.). W: Times of Malta [on-line]. 2012-10-24. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].
  9. ↑ Protection of Antiquities Regulations 21st November, 1932 Government Notice 402 of 1932, as Amended by Government Notices 127 of 1935 and 338 of 1939. (ang.). Malta Environment and Planning Authority.
  10. ↑ Antonio Espinosa-Rodriguez. Some reflections on the three views of Valletta and its environs at the Malta Chamber of Commerce. „Melita Historica”. 10 (2), s. 201–202, 1989. Malta Historical Society (ang.). [zarchiwizowane z adresu 2016-04-16]. 
  11. ↑ Giuseppe Pericciuoli Borzesi: The historical guide to the island of Malta and its dependencies. Malta: Government Press, 1830, s. 59. (ang.)
  12. ↑ Stephen C. Spiteri: Porta dei Mortari (ang.). MilitaryArchitecture.com, 2010-09-06. [dostęp 2016-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-20)].

Media użyte na tej stronie

Malta - Floriana - Triq Nazzjonali - Porte des Bombes 04 ies.jpg
Autor: Frank Vincentz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Porte des Bombes, Triq Nazzjonali in Floriana, Malta
Malta - Floriana - St. Philip's Bastion 01 ies.jpg
Autor: Frank Vincentz, Licencja: CC BY-SA 3.0
St Philip's Bastion in Floriana, Malta
Malta - Floriana - Triq Nazzjonali - Porte des Bombes 03 ies.jpg
Autor: Frank Vincentz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Porte des Bombes, Triq Nazzjonali in Floriana, Malta
Porte des Bombes MM.jpg
Porte des bombes
Journal of the late campaign in Egypt- including descriptions of that country, and of Gibraltar, Minorca, Malta, Marmorice, and Macri; with an appendix; containing official papers and documents (1803) (14741077326).jpg
Autor: Internet Archive Book Images, Licencja: No restrictions

Identifier: journaloflatecam00wals (find matches)
Title: Journal of the late campaign in Egypt: including descriptions of that country, and of Gibraltar, Minorca, Malta, Marmorice, and Macri; with an appendix; containing official papers and documents
Year: 1803 (1800s)
Authors: Walsh, Thomas, fl. 1801
Subjects:
Publisher: London T. Cadell, jun. and W. Davis
Contributing Library: Robarts - University of Toronto
Digitizing Sponsor: University of Toronto

View Book Page: Book Viewer
About This Book: Catalog Entry
View All Images: All Images From Book
Click here to view book online to see this illustration in context in a browseable online version of this book.

Text Appearing Before Image:
principal streets arewide and straight, well paved, and furnished withgood footpaths. The buildings are all of freestone,with which the island abounds ; and the numer-tDus superb edifices and hotels, formerly belongingto the knights of the order, give to la Valette asuperiority over any town of equal size. The twopalaces of the grand master, adjoining each other,are fine structures. Their interiour seems to havebeen very magnificent, and still retains severalmarks of splendour, though they are much injuredby dilapidation, and the greater part of the costlyfurniture has been taken away or destroyed. Thecouncil chamber is lined with the most beautifulgobelin tapestry, and the other apartments areadorned with paintings of the different actionsand valiant exploits, which occurred during thememorable siege of the island by the Turks. Ad-joining to the palace, and communicating with it,is the armoury, which was found in the best pos-ijible state on our taking possession of the place. 2S X,
Text Appearing After Image:
EXPEDITION TO EGYPT. 25 It contains eighteen thousand stand of fire arms,independent of a variety of swords, spears, andother ancient weapons, all of which are verytastefully and neatly arranged. The churches are extremely numerous, and allvery fine buildings. That of St. John, the patronof the order, is however far superiour to the rest.The roof is most beautifully sculptured, and adorn-ed with some good paintings. The grand altar,says Brydone, is apiece of very curious and ele-gant marble; the pavement, in particular, is therichest in the world. It is composed entirely ofsepulchral monuments (of persons belonging tothe order) of the finest marbles, porphyry, and avariety of other valuable stones, admirably joinedtogether at an incredible expense, and represent-ing, in a kind of Mosaic, the arms, insignia, &c.of the persons whose names they are intended tocommemorate. In the magnificence of these andother monuments, the heirs of the grand masters^,commanders, &c. have long vi

Note About Images

Please note that these images are extracted from scanned page images that may have been digitally enhanced for readability - coloration and appearance of these illustrations may not perfectly resemble the original work.
Malta - Floriana - Triq Nazzjonali - Porte des Bombes (N) 02 ies.jpg
Autor: Frank Vincentz, Licencja: CC BY-SA 3.0
View from a Malta sightseeing north tour bus to the Porte des Bombes, Triq Nazzjonali in Floriana, Malta