Portret listonosza Józefa Roulina
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | 1888 |
| Medium | |
| Wymiary | 81,2 × 65,3 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | 1888 |
| Medium | |
| Wymiary | 64,1 × 47,9 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | 1888 |
| Medium | |
| Wymiary | 65,0 × 54,0 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | Kunstmuseum Winterthur |
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | 1889 |
| Medium | |
| Wymiary | 67,5 × 56,0 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | Lower Merion Township |
| Lokalizacja | |
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | 1889 |
| Medium | |
| Wymiary | 64,0 × 54,5 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
_van_Gogh_Kroller.jpg) | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | 1889 |
| Medium | |
| Wymiary | 65,0 × 54,0 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Portret listonosza Józefa Roulina (hol. Portret van Joseph Roulin, ang. Portrait of the Postman Joseph Roulin – zbiorczy tytuł 6 obrazów – portretów Josepha Roulina, namalowanych przez Vincenta van Gogha w okresie od sierpnia 1888 do kwietnia 1889 podczas jego pobytu w miejscowości Arles:
- Portret listonosza Józefa Roulina [1] namalowany na początku sierpnia 1888, obecnie w zbiorach Museum of Fine Arts w Bostonie. Nr kat.: F 432, JH 1522.
- Portret listonosza Józefa Roulina[2] namalowany na początku sierpnia 1888, obecnie w zbiorach Detroit Institute of Arts w Detroit. Nr kat.: F 433, JH 1524.
- Portret listonosza Józefa Roulina[3] namalowany na przełomie listopada i grudnia 1888, obecnie w zbiorach Kunstmuseum Winterthur w Winterthur. Nr kat.: F 434, JH 1647.
- Portret listonosza Józefa Roulina[4] namalowany w kwietniu 1889, obecnie w Barnes Foundation w Lower Merion Township. Nr kat.: F 435, JH 1674.
- Portret listonosza Józefa Roulina[5] namalowany w kwietniu 1889, obecnie w Museum of Modern Art w Nowym Jorku. Nr kat.: F 436, JH 1675.
- Portret listonosza Józefa Roulina[6] namalowany w kwietniu 1889, obecnie w Kröller-Müller Museum w Otterlo. Nr kat.: F 439, JH 1673.
Historia
W pierwszych miesiącach swojego pobytu w Arles van Gogh zarzucił malarstwo portretowe, prawdopodobnie z braku modeli. Ale już pod koniec lipca 1888 informował brata Theo o o rozpoczęciu pracy nad portretem Josepha-Étienne’a Roulina (1841–1903), naczelnika urzędu pocztowego przy przystanku kolejowym w Arles. Van Gogh spotkał Roulina prawdopodobnie w maju 1888, kiedy wysyłał swojej obrazy do brata Theo. Szybko się zaprzyjaźnili, a Roulin często zapraszał van Gogha do siebie na obiad. Van Gogh żywił głębokie i szczere uczucia do całej rodziny Roulinów; pozwoliło mu to dostrzec wiele szlachetnych i korzystnych cech w twarzach poszczególnych jej członków, których portrety zamierzał sporządzić w najbliższych miesiącach. Najpierw postanowił sportretować samego Roulina, którego rysy przypominały mu pewnego rosyjskiego szlachcica zaczerpniętego z Tołstoja[7].
- Pracuję teraz z kolejnym modelem, listonoszem w niebieskim mundurze ze złotymi obszyciami, wielkim, twarz brodata, prawdziwy Sokrates, zapalony republikanin, jak ‘ojciec’ Tanguy. Bardziej interesujący, niż wielu innych ludzi[8].
Natomiast na początku sierpnia donosił Bernardowi o ukończeniu pracy nad portretem:
- Namalowałem właśnie portret listonosza – właściwie nawet dwa – w typie Sokratesa, nie mniej sokratyczny nawet jeśli trochę alkoholik, z jaskrawym kolorem jako efektem. Jego żona właśnie urodziła, dobry mąż promienieje z zadowolenia. To zażarty republikanin, jak ‘ojciec’ Tanguy. Na Boga, co za temat do malowania à la Daumier, co? Był zbyt spięty przy pozowaniu, to dlatego namalowałem go dwa razy. Za drugim razem podczas jednej sesji, na białym płótnie, błękitne tło, prawie białe, twarz w przełamanych odcieniach żółci, zieleni, purpury, różu, czerwieni, mundur w kolorze błękitu pruskiego z żółtymi obszyciami[9].
_van_Gogh_Getty.jpg) Portret listonosza Józefa Roulina, sierpień 1888, 31,8 x 24,3 cm, rysunek brązowym atramentem na czarnej kredzie na papierze, Nr kat.: F 1458, JH 1536, J. Paul Getty Museum, Los Angeles. |
Po namalowaniu obu portretów van Gogh wykonał na ich podstawie rysunki. Na pierwszym z nich przedstawiona od frontu twarz Roulina wypełnia pierwszy plan obrazu. Jego oczy spoglądają z wyrazem tęsknoty nieco w bok. Van Gogh energicznymi pociągnięciami oddał brodę Roulina, rysy jego twarzy i nieco zakrzywiony nos. Ciemnymi, grubymi liniami piórka z trzciny narysował jego wibrujący płaszcz i czapkę. Tło, które stanowi patchwork nerwowych, krzyżujących się kresek, rysowanych ptasim piórem, tworzy dodatkowe napięcie wzmacniając energię emanującą z pozującego modelu i jego niepewnego wzroku[10].
W następnych miesiącach van Gogh namalował podobizny pozostałych członków rodziny Roulina. Na początku grudnia 1888 informował brata:
- Namalowałem już portrety całej rodziny, rodziny listonosza, którego głowę namalowałem wcześniej – mężczyzna, kobieta, dziecko, mały chłopiec i 16-letni syn, wszyscy w bardzo francuskim typie, choć wyglądają na Rosjan. Płótno rozmiar 15.[11]
W styczniu Roulin został przeniesiony do Marsylii, do której później zabrał z Arles całą rodzinę[12]. W kwietniu 1889 van Gogh namalował dalsze portrety Josepha Roulina, który odwiedził go, przyjeżdżając do Arles z Marsylii[13]. Ok. 1895 znany kolekcjoner sztuki i marszand Ambroise Vollard odnalazł Józefa Roulina i jego żonę i przekonał ich, żeby sprzedali mu obrazy van Gogha, które zdobiły ich dom. Ci zgodzili się, dzięki czemu obrazy te znalazły się ostatecznie w muzeach całego świata[7].
Opis
Na wszystkich sześciu obrazach Roulin został przedstawiony jako umundurowany urzędnik państwowy. Na pierwszym z portretów ujęty został w pozie trzy czwarte postaci. Siedzi w ciemnoniebieskim mundurze na zaokrąglonym krześle, odwracając się od prostego stołu, jakby w pół słowa. Według Ronalda Pickvance’a pozycja ta sugeruje scenę picia – Roulin bywał w kawiarni a szklanka pojawia się na rysunku sporządzonym po namalowaniu portretu. Na obrazie olejnym nie ma jednak śladu alkoholu ani kawy. Obraz ożywia błękitne tło otaczające ciemniejszą sylwetkę Roulina z twarzą okoloną bujną brodą, ubranego w mundur ze złotymi obszyciami. Ręce jego wystają z rękawów, zwisając swobodnie[14]. Twarz i ręce zostały namalowane w przełamanych odcieniach żółci, zieleni, fioletu, różu i czerwieni[15]. Uwagę zwraca potraktowanie munduru listonosza nie jako elementu jego ubioru ale jako dużego elementu kolorystycznej kompozycji obrazu[16].
W pozostałych pięciu portretach-popiersiach Roulina ukazanego jako pater familias van Gogh scalił ideę republikańskiego oficera z łagodnym patriarchą. Format zbliżenia sugeruje zażyłość malarza z modelem. Ale nawet w tym ujęciu Roulin prezentuje się dostojnie, z rozdzieloną na dwie części patriarchalną, bujną brodą wijącą się na mundurze. Na obrazach namalowanych w kwietniu Roulin został ukazany na kwiecistym tle przypominającym tapetę[14].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ David Brooks (The Vincent Van Gogh Gallery): The Paintings: Portrait of the Postman Joseph Roulin (ang.). [dostęp 2011-08-13].
- ↑ David Brooks (The Vincent Van Gogh Gallery): The Paintings: Portrait of the Postman Joseph Roulin (ang.). [dostęp 2011-08-13].
- ↑ David Brooks (The Vincent Van Gogh Gallery): The Paintings: Portrait of the Postman Joseph Roulin (ang.). [dostęp 2011-08-13].
- ↑ David Brooks (The Vincent Van Gogh Gallery): The Paintings: Portrait of the Postman Joseph Roulin (ang.). [dostęp 2011-08-13].
- ↑ David Brooks (The Vincent Van Gogh Gallery): The Paintings: Portrait of the Postman Joseph Roulin (ang.). [dostęp 2011-08-13].
- ↑ David Brooks (The Vincent Van Gogh Gallery): The Paintings: Portrait of the Postman Joseph Roulin (ang.). [dostęp 2011-07-26].
- ↑ a b Anna Torterolo: Van Gogh: A Profound and Tormented Genius – His Life in Paintings. s. 72.
- ↑ Van Gogh Museum, Amsterdam: 652: To Theo van Gogh. Arles, Tuesday, 31 July 1888. (fr.). [dostęp 2011-08-13]. Cytat: Maintenant je suis en train avec un autre modèle, un facteur en uniforme bleu agrémenté d’or, grosse figure barbue très-Socratique. Republicain enragé comme le père Tanguy. Un homme plus intéressant que bien des gens.
- ↑ Van Gogh Museum, Amsterdam: 655: To Emile Bernard. Arles, on or about Sunday, 5 August 1888. (fr.). [dostęp 2011-08-13]. Cytat: ” Je viens de faire un portrait d’un facteur – ou plutôt même deux portraits – type socratique, pas moins socratique pour être un peu alcôolique, et conséquemment haut en couleur.–20 Sa femme venait d’accoucher, le bonhomme luisait de satisfaction. Il est terrible republicain comme le père Tanguy. Nom de dieu quel motif à peindre à la Daumier eh! Il se raidissait trop dans la pose, voila pourquoi je l’ai peint deux fois, la deuxieme fois dans une seule séance sur la toile blanche, fond bleu presque blanc, dans le visage tous les tons rompu, jaune, vert, violaces, roses, rouges, l’uniforme bleu de prusse agrémenté de jaune.”
- ↑ The J. Paul Getty Museum: Portrait of Joseph Roulin (ang.). [dostęp 2011-08-14].
- ↑ Van Gogh Museum, Amsterdam: 723 : To Theo van Gogh. Arles, on or about Saturday, 1 December 1888. (fr.). [dostęp 2011-08-13]. Cytat: ” Mais j’ai fait les portraits de ‘toute une famille’, celle du facteur dont j’ai déjà précédemment fait la tête – l’homme, la femme, le bébé, le jeune garcon et le fils de 16 ans, tous des types et bien francais quoique cela aie l’air d’être des russes. Toiles de 15. ”
- ↑ Dieter Beaujean, Per Hölmström (tłum.): Van Gogh, Liv och verk. s. 57.
- ↑ D. M. Field: Van Gogh. s. 248.
- ↑ a b Carol Zemel: Van Gogh's progress: Utopia, modernity, and late-nineteenth-century art. Berkeley, Los Angeles: University of California Press, 1997, s. 102-104. ISBN 0-520-08849-2. (ang.)
- ↑ Dieter Beaujean, Per Hölmström (tłum.): Van Gogh, Liv och verk. s. 55.
- ↑ Ingo F. Walther, Peter Glücksam (tłum.): Van Gogh Basic Art Album. s. 38.
Bibliografia
- Janice Anderson: Vincent van Gogh. Bokia, 1994. ISBN 91-7115-030-7. (szw.)
- Dieter Beaujean, Per Hölmström (tłum.): Van Gogh, Liv och verk. Köln: Könemann, 2000. ISBN 3-8290-4761-4. (szw.)
- D. M. Field: Van Gogh. Chartwell Books, Inc., 2006. ISBN 0-7858-2011-6. (ang.)
- Anna Torterolo: Van Gogh: A Profound and Tormented Genius – His Life in Paintings. Dorling Kindersley, 1996. ISBN 0-7894-4143-8. (ang.)
- Ingo F. Walther, Peter Glücksam (tłum.): Van Gogh Basic Art Album. Taschen, 2001. ISBN 3-8228-1128-9. (szw.)
Linki zewnętrzne
- Obraz w Museum of Fine Arts w Bostonie (ang.)
- Obraz w Detroit Institute of Arts. dia.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-02)]. (ang.)
- Obraz w Barnes Foundation. barnesfoundation.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-07)]. (ang.)
- Obraz w Museum of Modern Art (ang.)
