Portret muzyka

Portret muzyka
Ilustracja
Autor

Leonardo da Vinci

Data powstania

1490

Medium

olej na desce

Wymiary

44,7 × 32 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Mediolan

Lokalizacja

Pinakoteka Ambrozjańska

Portret muzyka (wł. Ritratto di musico) – obraz olejny namalowany około 1490 przez włoskiego artystę renesansowego, Leonarda da Vinci.

Przedstawienie

Jest to jedyny portret pędzla Leonarda, którego bohaterem jest mężczyzna, choć w jego szkicownikach nie brakowało portretów rysunkowych. Artysta przedstawił mężczyznę z kartką z nutami w dłoni. Żywa twarz i szczegółowe namalowane loki wyłaniają się z ciemnego tła. Portret znakomicie ukazuje osobowość modela. Obraz został niedokończony. Czapka i odzienie zostały domalowane przez ucznia artysty.

Portret przedstawia mediolańskiego muzyka. Możliwe, że jest to przyjaciel artysty, kapelmistrz katedry mediolańskiej i teoretyk muzyki, Franchinus Gaffurius. Większość nut na portrecie znikła, ale jest słabo widoczna pięciolinia oraz napis Cant. Ang. Serge Bramly uważa, iż skrót odnosi się do kompozycji Gaffuriusa Canticum angelicum, ale nie jest to całkiem pewne. Gaffurius napisał książkę z dziedziny teorii muzyki zatytułowaną Angelicum ac divinum opus musicae, ale opublikowano ją w 1508, czyli 18 lat po powstaniu obrazu. Gaffurius zajmował jednak na tyle wysoką pozycję w społecznej hierarchii Mediolanu, że mógł pozować Leonardowi. Inne jego wizerunki, malowidło w Lodi i drzeworyt na tytułowej stronie De harmonia, nie są podobne do mężczyzny z portretu da Vinciego. Argumentem przeciw jest fakt, że w czasie powstania portretu Gaffurius miał około 40 lat, a muzyk na obrazie wygląda młodziej. Inne teorie sugerują, że obraz przedstawia muzyka i śpiewaka, ucznia Leonarda, Atalante Migliorottiego. Zdaniem Siegfrieda Woldheka obraz przedstawia samego Leonarda da Vinci w wieku 33 lat[1].

Historia

Obraz nie został wymieniony w spisie dzieł z kolekcji ambrozjańskiej, sporządzonym w 1618 przez kardynała Fryderyka Boromeusza. Pierwsza wzmianka o obrazie pojawiła się w katalogu z 1686, gdzie jego autorstwo przypisano Bernardino Luiniemu i został opisany jako portret księcia Mediolanu. W 1905 dokonano oczyszczenia obrazu, przez co odsłonięto nuty w prawej ręce modela. Wówczas nadano mu tytuł Portret muzyka. Niekiedy jest on także nazywany Muzyk.

Przypisy

  1. The search for the true face of Leonardo, TED, luty 2008 [dostęp 2018-05-28] (ang.).

Bibliografia

  • Buchholz E.L., Leonardo da Vinci. Życie i twórczość, Pracownia Wydawnicza „ElSet”, 2005, ISBN 3-8331-1830-X.
  • Charles Nicholl, Leonardo da Vinci, Lot wyobraźni, Małgorzata Grabowska (tłum.), Andrzej Grabowski (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2006, ISBN 83-7414-220-0, ISBN 978-83-7414-220-5, OCLC 76276150.
  • Stuckenbrock Ch., Töpper B., Arcydzieła malarstwa europejskiego, Wydawnictwo h.f.ullmann, 2007, ISBN 978-3-8331-2131-9.

Media użyte na tej stronie

Leonardo da Vinci - Portrait of a Musician - Pinacoteca Ambrosiana.jpg
The Portrait of a Musician is an unfinished painting widely attributed to the Italian Renaissance artist Leonardo da Vinci, dated to około 1483–1487. Produced while Leonardo was in Milan, the work is painted in oils, and perhaps tempera, on a small panel of walnut wood. It is his only known male portrait painting, and the identity of its sitter has been closely debated among scholars. Until the 20th century it was thought to show Ludovico Sforza, a Duke of Milan and employer of Leonardo. During a 1904–1905 restoration, the removal of overpainting revealed a hand holding sheet music, indicating that the sitter was a musician. This version is from the website of the Pinacoteca Ambrosiana, the museum that houses the painting, and has darker and more realistic tones that are not sacrificed by the flash of a camera.