Poryblin jeziorny
| ||
Poryblin jeziorny | ||
Systematyka[1][2] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Podkrólestwo | rośliny zielone | |
Nadgromada | telomowe | |
Gromada | naczyniowe | |
Klasa | widłaki | |
Rząd | poryblinowce | |
Rodzina | poryblinowate | |
Rodzaj | poryblin | |
Gatunek | poryblin jeziorny | |
Nazwa systematyczna | ||
Isoëtes lacustris L. pub. 1753 | ||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | ||
Poryblin jeziorny (Isoëtes lacustris L.) – gatunek roślin z klasy widłaków różnozarodnikowych. Rośnie w zbiornikach wodnych Syberii, Europy i w Ameryce Północnej. W Polsce występuje głównie na Pomorzu Zachodnim, w regionie o największej koncentracji jezior lobeliowych. Znane jest także stanowisko w Karkonoszach.
Morfologia
- Pokrój
- Mała, wodna roślina wieloletnia, rosnąca kępami, w warunkach naturalnych często tworzy wielkie skupienia, charakterystyczna dla wielu jezior o dużej przejrzystości wód i ubogich w substancje odżywcze. Rozmnaża się przez podział kłącza i zarodniki.
- Pędy
- Krótka, bulwiasta łodyga, osiąga zazwyczaj od 5 do 15 cm wysokości.
- Liście
- Szydlaste, wąskie o długości do 20 cm, w kolorze od jasno do ciemnozielonego, przy korzeniach ułożone są w rozetę. W górnej części są twarde i kruche. Swoim kształtem przypomina garść długich sosnowych igieł wbitych w dno.
- Kłos zarodnionośny
- Roślina dwupienna. Zarodnie wytwarzające różnopłciowe zarodniki ukryte są wewnątrz rozszerzonych nasad blaszek liściowych.
Ekologia
Oligotroficzne zbiorniki o podłożu piaszczystym lub piaszczysto-mulistym o dużej przejrzystości wód i ubogich w substancje odżywcze. Preferuje płytkie wody w strefie głębokości od 3 do 4 m Hydrofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Isöetion lacustris, Ass. Isöetetum lacustris[4].
Zastosowanie
Roślina jest stosowana jako ozdobna do zimnowodnego akwarium.
Zagrożenia i ochrona
Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową od 1983 roku[5][6].
Kategorie zagrożenia gatunku:
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006, 2016)[7][8]: VU (narażony na wyginięcie).
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin[9]: VU (vulnerable, narażony).
Zagrożenie dla rośliny stanowią zanieczyszczenia jezior i glony zarastające ich naturalne stanowiska w zbiornikach wodnych.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
- ↑ Isoëtes lacustris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ Władysław Matuszkiewicz. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 r. w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin Dz.U. z 1983 r. nr 27, poz. 134.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz.U. z 2014 r. nr 0, poz. 1409.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Daria Inozemtseva, Licencja: CC BY-SA 4.0
This is a photo of a natural heritage site in Ukraine, id: 56-208-5018
· L’espècie amenaça els isòets, que són plantes subaquàtiques que afavoreixen el bon estat ecològic dels estanys d’alta muntanya, protegits per la Directiva Hàbitats Europea per la seva fragilitat