Porytowe Wzgórze
Pomnik na Wzgórzu | |
Państwo | |
---|---|
Pasmo | |
Wysokość | 215 m n.p.m. |
50°37′52,21″N 22°27′17,53″E/50,631169 22,454869 |
Porytowe Wzgórze – miejsce bitwy partyzanckiej w 1944. Położone na Równinie Biłgorajskiej, nad Branwią, 15 km na południe od Janowa Lubelskiego.
Bitwa na Porytowym Wzgórzu, największa bitwa partyzancka na ziemiach polskich, była wynikiem akcji Sturmwind I, związanej z zabezpieczeniem przez wojska niemieckie zaplecza zbliżającego się frontu wschodniego. 14 czerwca 1944 okrążone polskie i radzieckie oddziały partyzanckie (ok. 3 tys. żołnierzy), pod dowództwem ppłk. Nikołaja Prokopiuka (Прокопюк Николай Архипович), po całodziennej bitwie zdołały wyjść z okrążenia. Siły niemieckie uczestniczące w akcji ocenia się na ok. 30 tys. żołnierzy. Na miejscu bitwy znajduje się cmentarz partyzancki i pomnik według projektu Bronisława Chromego odsłonięty w 1974.
Rezerwat przyrody Lasy Janowskie o powierzchni 2677 ha, obejmujący teren bitwy, stanowią lasy mieszane z przewagą jodły, torfowiska przejściowe, olsy. Ze względu na wyjątkową wartość historyczno-przyrodniczą tych terenów utworzono w 1994 Leśny Kompleks Promocyjny.
Bibliografia
Ta sekcja od 2021-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
- Włodzimierz Wójcikowski: Janów Lubelski i okolice - Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej, Lublin 1980.
- Jerzy Markiewicz , Paprocie zakwitły krwią partyzantów, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1987, ISBN 83-222-0383-7, OCLC 835860707 .
- J. Łukasiewicz: Porytowe Wzgórze, 14 czerwca 1944, Janowskie Korzenie 2004, Nr 2, s. 6-8.
- Lidia Kotuła: Pomnik na Porytowym Wzgórzu jako dzieło sztuki, Janowskie Korzenie, 2009, nr 12, s. 93-95.
- Rada Ochrony Pomników Walk i Męczeństwa: Porytowe Wzgórza, „Sport i Turystyka”, Warszawa 1968. – 24 s.
Linki zewnętrzne
- Artykuł. kombatantpolski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-08)]. o bitwie na stronie ZKRPiBWP.
Media użyte na tej stronie
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Autor:
This file was created and uploaded by User:Szater Ten plik został stworzony i dodany przez Wikipedystę:Szater | ||
Szater | ||
Wikimedia Commons Polska Wikipedia |
Porytowe Wzgórze - miejsce jednej z największych bitew partyzanckich okresu II wojny światowej. Był to finał niemieckiej akcji pacyfikacyjnej Sturmwind I (Wicher I), która rozegrała się w dniach 9-14 czerwca 1944 r. Do akcji przeciw partyzantom skierowano siły liczące ok. 30 tysięcy bardzo dobrze wyszkolonych żołnierzy (w tym 3 dywizje Wehrmachtu i samoloty 4 Floty Powietrznej). Zgrupowanie partyzanckie liczyło ok. 3000 ludzi. Wśród nich było 100 żołnierzy z AK i BCh, 700 z AL i 1900 partyzantów radzieckich. Po zaciętych walkach partyzanci wycofali się nocą z 14/15 czerwca w dalsze rejony Puszczy Solskiej. Zgrupowanie zachowało przy tym pełną zdolność bojową. Po wojnie na Porytowym Wzgórzu utworzono cmentarz partyzancki, odsłonięto także pomnik dłuta Bronisława Chromego. Przedstawia on 5 biegnących partyzantów, pomiędzy którymi wybucha granat. Obok krzyż i głaz pamięci żołnierzy AK i BCh.