Porzeczka alpejska
| |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | rośliny zielone | ||
Nadgromada | rośliny telomowe | ||
Gromada | rośliny naczyniowe | ||
Podgromada | rośliny nasienne | ||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | Saxifraganae | ||
Rząd | skalnicowce | ||
Rodzina | agrestowate | ||
Rodzaj | porzeczka | ||
Gatunek | porzeczka alpejska | ||
Nazwa systematyczna | |||
Ribes alpinum L. Sp. pl. 1:200. 1753 | |||
Synonimy | |||
---|---|---|---|
|
Porzeczka alpejska (Ribes alpinum L.) – gatunek krzewu należący do rodziny agrestowatych (Grossulariaceae). Występuje w stanie dzikim w Europie (na południu kontynentu tylko w górach), na części obszaru Azji (Kaukaz i Turcja) oraz w Maroku[3].
Morfologia
- Pokrój
- Wielopostaciowy krzew o wysokości do około 2,5 m, bez kolców.
- Łodyga
- Główne pędy są smukłe z brunatną korą, gałęzie mają korę szarą i dzielą się na brunatnawożółtawe gałązki, często zwisające
- Liście
- Ułożone skrętolegle, głęboko 3-5-klapowane. Klapy są zaostrzone lub tępe, grubo piłkowane, nagie lub skąpo owłosione, zwłaszcza z wierzchu. Dolna strona błyszcząca. Ogonki liściowe gruczołowato owłosione o długości równej połowie blaszki. Rozwijają się wczesną wiosną a jesienią długo utrzymują na krzewie.
- Kwiaty
- Zielonkawożółte, zebrane w pachnące, wzniesione grona. Kwiaty zwykle zwieszają się dwustronnie. Przysadki lancetowate, gruczołowato orzęsione, dłuższe niż szypułki i kwiaty. Kwiaty męskie zebrane w 10-30-kwiatowe grona. Rurka korony płasko miseczkowata, naga. Pięć jajowatych do szeroko eliptycznych działek kielicha. Płatki korony i pręciki bardzo krótkie. Kwiaty żeńskie zebrane w grona 2-5-kwiatowe, działki kielicha są bardzo małe, pręciki stromo wzniesione, a zalążnia duża i naga.
- Owoce
- Małe, czerwone, wielonasienne. Mdłe w smaku. Nie są wykorzystywane w przetwórstwie. Owoce pokazują się w lipcu.
Biologia i ekologia
- Roślina wieloletnia, nanofanerofit. Roślina dwupienna, kwitnie od kwietnia do czerwca.
- Siedlisko: Świetliste lasy, zakrzewione zbocza, miejsca skaliste, ale także w wilgotniejszych lasach liściastych. W górach przeważnie w piętrach reglowych i na glebach wapiennych. Doskonale znosi suszę, zacienienie i zanieczyszczenie powietrza. Nanofanerofit.
- W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Querco-Fagetea[4].
- Liczba chromosomów 2n= 16[5].
Zastosowanie
Jest uprawiana jako roślina ozdobna, szczególnie w ogrodach i parkach jako roślina żywopłotowa. Jest całkowicie odporna na mróz. Rozmnaża się z nasion lub przez sadzonki.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-28] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- African Plant Database: 143807
- BioLib: 39402
- EoL: 483062
- EUNIS: 173116
- FloraWeb: 4847
- GBIF: 2986184
- iNaturalist: 167911
- IPNI: 792549-1
- ITIS: 507145
- NCPI: 134913
- Plant Finder: 286877
- The Plant List: kew-2426163
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:792549-1
- Tela Botanica: 56110
- Tropicos: 29100147
- USDA PLANTS: RIAL2
Media użyte na tej stronie
Autor:
André Karwath aka Aka
, Licencja: CC BY-SA 2.5This image shows a few Alpine currant berries (Ribes alpinum). Thanks to Franz Xaver for identifying this plant.