Porzeczka czerwona
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | agrestowate | ||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | porzeczka czerwona | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Ribes spicatum Robson Arr. Brit. Pl. ed. 3 2: 265 1796[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Kwiaty
Porzeczka czerwona, porzeczka dzika (Ribes spicatum Robson) – gatunek krzewu należący do rodziny agrestowatych (Grossulariaceae). Występuje w stanie dzikim w Europie i na Syberii. W Polsce pospolita z wyjątkiem Karpat, gdzie jest rzadka.
Morfologia
- Pokrój
- Krzew o wysokości do około 2 metrów.
- Liście
- Ułożone skrętolegle, z nasadą sercowatą i piłkowano-ząbkowatymi klapami w liczbie od 3 do 5. Miękko owłosione od spodu. Blaszka równa długości ogonka.
- Kwiaty
- Zielonkawożółte, o średnicy 6–8 mm, obupłciowe, zebrane w grona, promieniste. Dno kwiatowe wypukłe bez pierścieniowatego krążka. Płatki drobne, pylniki pręcików stykają się ze sobą.
- Owoce
- Czerwone kuliste jagody o średnicy od 5 do 10 mm. Jadalne.
Biologia i ekologia
- Roślina wieloletnia, nanofanerofit, kwitnie od kwietnia do maja.
- Siedlisko: rośnie na glebach wilgotnych, żyznych, o odczynie obojętnym, w półcieniu. Spotykana w lasach łęgowych.
Wartość odżywcza
Porzeczki są bogatym źródłem potasu, witaminy C oraz żelaza. Ponadto zawierają nieco β-karotenu (0,024 mg na 100 g), dużo kwasu asparaginowego (173 mg na 100 g), glutaminowego (287 mg na 100 g) oraz argininy (99 mg na 100 g)[4].
Choroby
- wirusowe: otaśmienie nerwów agrestu, rewersja czarnej porzeczki, rozjaśnienie nerwów czarnej porzeczki, zielona cętkowana plamistość czarnej porzeczki
- wywołane przez lęgniowce i grzyby: antraknoza liści porzeczek, biała plamistość liści porzeczek, gruzełek cynobrowy, huba porzeczki, opieńka miodowa, pierścieniowa zgnilizna podstawy pędu porzeczki, rdza porzeczki, rdza wejmutkowo-porzeczkowa[5].
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dane liczbowe na podstawie: [4] Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[6] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-28] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2014-08-26].
- ↑ a b Hanna Kunachowicz; Beata Przygoda; Irena Nadolna; Krystyna Iwanow: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wyd. wydanie II zmienione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 25. ISBN 978-83-200-5311-1.
- ↑ Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
- ↑ Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.)
Bibliografia
- Leokadia Witkowska-Żuk: Rośliny leśne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2013. ISBN 978-83-7073-359-9.
Media użyte na tej stronie
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Kwiaty porzeczki czerwonej, POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Kwiaty Porzeczki czerwonej.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Kwiaty Porzeczki czerwonej.
Ribes spicatum1 2006-07-18.JPG
Autor: Algirdas, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ribes spicatum (Robson - Nordic Redcurrant). Probably wrong identification: shape of leaves typical for Ribes rubrum.
Autor: Algirdas, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ribes spicatum (Robson - Nordic Redcurrant). Probably wrong identification: shape of leaves typical for Ribes rubrum.