Posuwki

Gąsienica pazia królowej z 5 parami posuwek.
Larwy płasta brzozowca z 7 parami posuwek

Posuwki, nóżki odwłokowe – mięsiste, nieczłonowane wyrostki lokomocyjne na odwłoku gąsienicowatych larw motyli, niektórych błonkówek (rośliniarek i owadziarek)[1][2] oraz pewnych linii ewolucyjnych muchówek[3].

Wyrostki te występują w liczbie od 2 do 8 par, przy czym u gąsienic motyli jest ich najwyżej 5 par[2]. U larw motyli typowo występują na segmentach odwłoka od trzeciego do szóstego oraz na dziesiątym. Układ ten może być jednak inny, np. u miernikowcowatych posuwki występują tylko na segmencie szóstym i dziesiątym. Posuwki motyli mogą być również zredukowane, a u gatunków minujących całkiem zanikłe[1].

Posuwki rośliniarek i motyli są narządami niehomologicznymi, powstałymi niezależnie. U rośliniarek są one jednoczęściowe[3], natomiast u motyli złożone z części nasadowej i odsiebnej[3][1]. Część odsiebna wyposażona jest we wciąganą do wewnątrz podeszwę, na której leży wieniec ustawionych w 1 lub więcej rzędów haczyków[1].

Przypisy

  1. a b c d Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 354, 485.
  2. a b Biologia rozwoju owadów. Czesław Jura (red.). PWN, 1988, s. 218.
  3. a b c Yuichiro Suzuki, Michael F. Palopoli. Evolution of insect abdominal appendages: are prolegs homologous or convergent traits?. „Dev. Genes Evol.”. 211, s. 486–492, 2001. DOI: 10.1007/s00427-001-0182-3 DOI 10.1007/s00427-001-0182-3. 

Media użyte na tej stronie