Poturzyn

Artykuł

50°33'43"N 23°56'15"E

- błąd

39 m

WD

50°34'N, 23°57'E

- błąd

2320 m

Odległość

1085 m

Poturzyn
wieś
Ilustracja
(c) Zbigniew Czernik / Wikimedia PL, CC BY 3.0

Pomnik Fryderyka Chopina w Poturzynie
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

tomaszowski

Gmina

Telatyn

Strefa numeracyjna

84

Kod pocztowy

22-652[1]

Tablice rejestracyjne

LTM

SIMC

0901690

Położenie na mapie gminy Telatyn
Mapa konturowa gminy Telatyn, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Poturzyn”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Poturzyn”
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego
Mapa konturowa powiatu tomaszowskiego, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Poturzyn”
Ziemia50°33′43″N 23°56′15″E/50,561944 23,937500
Strona internetowa

Poturzyn – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Telatyn[2][3].

W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie zamojskim.

Wieś tenuty poturzyńskiej w XVIII wieku[4]. Do 1954 istniała gmina Poturzyn.

Poturzyn sąsiaduje z Wasylowem, Suszowem, Witkowem i Nowosiółkami. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 852 Józefówka - Nowosiółki - Witków.

Poturzyn położony jest w zachodniej części Grzędy Sokalskiej. Jednym z najważniejszych elementów rzeźby są doliny, przeważnie głęboko wcięte, o dość stromych zboczach i wąskich, płaskich dnach. Na terenie miejscowości przeważają gleby wytworzone z lessów. Są to czarnoziemy i w małym stopniu gleby brunatne.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Poturzyn[2][3]
SIMCNazwaRodzaj
0901708Cegielniaczęść wsi
0901714Kolonia Poturzynczęść wsi
0901720Koreaczęść wsi
0901737Pustkiczęść wsi

Historia

Od XV do XIX wieku

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1472[5]. W 1588 król Zygmunt III Waza nadał Poturzyn Janowi Zamoyskiemu. W XVII w. wieś należała do dóbr królewskich, wchodząc najpierw w skład starostwa sokalskiego, a w XVII w. należała do niegrodowego starostwa w Poturzynie.

Jednym z późniejszych właścicieli Poturzyna był Tytus Woyciechowski - bliski przyjaciel Fryderyka Chopina, były pensjonariusz prowadzonej przez rodziców Chopina pensji w Warszawie. W lipcu 1830 Chopin przyjechał na zaproszenie Woyciechowskiego do Poturzyna. Kompozytor wspominał pobyt w Poturzynie w liście do Woyciechowskiego, napisanym po powrocie do Warszawy: Szczerze Ci powiem, że mi przyjemnie wspomnieć na to wszystko: jakąś tęsknotę zostawiły mi Twoje pola, ta brzoza pod oknami nie może mi wyjść z pamięci. Według Jarosława Iwaszkiewicza, Nokturn g-moll (op. 15 nr 3) stanowi muzyczną reminiscencję pobytu Chopina w Poturzynie.

Wiek XX

14 sierpnia 1914 miała miejsce w Poturzynie bitwa, w której rany odniosło 1300 żołnierzy z armii rosyjskiej oraz austriackiej.

Podczas ewakuacji ludności polskiej z ich siedzib, doszło w dniu 1 kwietnia 1944 w Poturzynie do masowej zbrodni. We wczesnych godzinach rannych ukraińscy żołnierze z 14 Dywizji Grenadierów SS współdziałając z pododdziałem UPA[6], wtargnęli do Poturzyna, gdzie schroniła się większa grupa uchodźców z terenu gminy Dołhobyczów i Kryłów. Napastnicy zamordowali 162 osoby.

Około 1947, podczas Akcji „Wisła”, wysiedlono wszystkich prawosławnych mieszkańców. Zabytkowa cerkiew z 1912 została w 1962 przetransportowana do odległej o 300 km wsi Rajsk[7].

(c) Jakub Kruczek, licencja: CC BY 3.0
Mogiła wojenna zamordowanych przez nacjonalistów ukraińskich

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 958 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  3. ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  4. ↑ Wiesław Bondyra, Własność ziemska w województwie bełskim w czasach saskich, Lublin 2015, s. 41.
  5. ↑ Była wówczas wsią królewską, liczącą 6 łanów użytków. Posiadała też karczmę i cerkiew.; Józef Niedźwiedź: Leksykon historyczny miejscowości dawnego województwa zamojskiego, Zamość 2003, s. 399-400, ISBN 83-906745-7-2.
  6. ↑ Jerzy Markiewicz, Partyzancki kraj, Lublin 1980, ISBN 83-222-0306-3, s. 189
  7. ↑ „Święci pod cebulami”, Turystyka - dodatek do Gazety Wyborczej, nr 13 (324), 03.04.2010
Gmina Telatyn
Wsie
Kolonie
Części wsi
Przysiółek wsi
  • Rudka
Osady wsi
  • Nowosiółki-Osada
  • Suszów-Osada

POL gmina Telatyn COA.png

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Poturzyn - mogiła wojenna.jpg
(c) Jakub Kruczek, licencja: CC BY 3.0