Potyczka pod Księtem

Potyczka pod Księtem

powstanie listopadowe
Czas	5 października 1831
Miejsce	Księte
Terytorium	Królestwo Polskie
Wynik	nieznaczące taktyczne zwycięstwo Polaków
Strony konfliktu
Królestwo Polskie Imperium Rosyjskie
Dowódcy
Alojzy Janowicz nieznany
Siły
nieznane 13 Pułk Ułanów ~400 konnych
Straty
nieznane nieznane
Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904) miejsce bitwy
53°10′29″N 19°34′30″E/53,174722 19,575000

Potyczka pod Księtem (ros. Сражение под Ксентем) – jedno z ostatnich, jeśli nie ostatnie znane starcie powstania listopadowego (nie licząc obrony twierdz: zamojskiej i modlińskiej), stoczona 5 października 1831 roku. Zakończyła się zwycięstwem wojsk polskich.

Tło historyczne

Upadek powstania był przesądzony. Regularna armia i oficjele polscy przekraczali granicę austriacką lub pruską. Oddziały rosyjskie napierały na polskie nawet w strefie przygranicznej. Maciej Rybiński ciągnął ku granicy pruskiej silny dwudziestotysięczny korpus, w tym jazdę i artylerię. W jego ariergardzie stały resztki 13 Pułku Ułanów, a ostatnim polskim oddziałem było kilkudziesięciu karabinierów konnych pod dowództwem podpułkownika Alojzego Janowicza.

Przebieg utarczki

Jazda Henryka Dembińskiego zdążyła przejść przez Księte, gdzie natknęła się na osiem dział artylerii konnej, które przez zaniedbanie nie zostały jeszcze wysłane do Prus. Na stojącego z tyłu Janowicza natarł w blisko czterysta koni nieprzyjaciel, który nie widział pozostałych wojsk polskich. Karabinierzy Janowicza salwami powstrzymali na ulicy wsi szarżującą jazdę rosyjską, a kiedy jeszcze odezwały się polskie działa, natarcie poszło całkowicie w rozsypkę. W pogoni za uchodzącymi wysłano pułk litewsko–wołyński pod podpułkownikiem Kamieńskim, który w zajadłości nie słuchał kilkakrotnych wezwań do cofnięcia się.

Znaczenie potyczki

Militarnego znaczenia utarczka nie miała żadnego. Warta jest wspomnienia tylko z tego powodu, że jako ostatnie starcie w polu regularnej armii polskiej tego zrywu była ona starciem zwycięskim.

Straty obu stron pozostają nieznane.

Bibliografia

• Edmund Callier: Bitwy i potyczki stoczone przez wojsko polskie w roku 1831, Drukarnia Dziennika Poznańskiego, Poznań 1887, s. 359.