Powiat Schweidnitz
powiat | |
Państwo | |
---|---|
Prowincja | |
Siedziba | |
Zarządzający | Wilhelm Adam (1938-1945) |
Powierzchnia | 639 km² |
Populacja (1939) • liczba ludności |
|
• gęstość | 148,4 os./km² |
Szczegółowy podział administracyjny | |
Liczba miast | 2 |
Liczba gmin | 103 |
Położenie na mapie |
Powiat Schweidnitz (niem. Landkreis Schweidnitz, pol. powiat świdnicki) - prusko-niemiecka jednostka podziału administracyjnego, istniejąca w latach 1816-1945, wchodząca w skład prowincji śląskiej (do 1919 r.), a następnie prowincji dolnośląskiej.
Historia
Landkreis Schweidnitz powstał na terenie średniowiecznego księstwa świdnicko-jaworskiego 1 maja 1816 r. Wchodził w skład rejencji dzierżoniowskiej, a po jej likwidacji w 1820 r. wrocławskiej[1].
24 stycznia 1818 r. powołano w jego miejsce dwa powiaty: wałbrzyski i świdnicki. W wyniku kolejnej korekty podziału administracyjnego 1 kwietnia 1899 wydzielono z powiatu miasto Schweidnitz, które otrzymało status powiatu miejskiego (Stadtkreis). Dzięki następnym zmianom administracyjnym powiększało się terytorium powiatu ziemskiego. Ostatnia reforma miała miejsce w 1932 r., w jej efekcie zlikwidowano powiat strzegomski, włączając jego większą część ze Strzegomiem do powiatu świdnickiego, tworząc tzw. Wielki Powiat Świdnicki; równocześnie od powiatu Schweidnitz odłączono miasto Zobten, włączając je do powiatu Breslau.
Powiat świdnicki został zajęty w maju 1945 r. przez oddziały Armii Czerwonej. Kilkanaście dni później 15 maja 1945 r. zaczęła działać polska administracja. Utworzony został powiat świdnicki, który swoim obszarem pokrywał się z przedwojennym Landkreis Schweidnitz.
Landraci
- 1870-1890 Hans Freiherr von Zedlitz-Leipe
- 1890-1919 Dietrich Freiherr von Zedlitz-Leipe
- 1919-1919 Freiherr von Hundt und Alt-Grottkau
- 1919-1931 Gotthilf von Salisch
- 1931-1932 dr Wilhelm Brandes
- 1932-1935 dr Otto Ehrensberger
- 1935-1935 dr Hans von Studnitz
- 1935-1935 Helmut Grande
- 1935-1938 Horst Edler von der Planitz
- 1938-1945 Wilhelm Adam
Ludność (1885-1939)
- 1885 r. - 95.011
- 1890 r. - 96.023, z czego ewangelicy: 59.910, katolicy: 35.522, wyznanie mojżeszowe: 393
- 1900 r. - 71.812, z czego ewangelicy: 45.037, katolicy: 26.422
- 1910 r. - 71.866, z czego ewangelicy: 44.698, katolicy: 26.647
- 1925 r. - 70.679, z czego ewangelicy: 44.839, katolicy: 24.079, wyznanie mojżeszowe: 116, inni chrześcijanie: 103
- 1933 r. - 94.968, z czego ewangelicy: 62.761, katolicy: 27.060, wyznanie mojżeszowe: 117, inni chrześcijanie: 18
- 1939 r. - 93.860, z czego ewangelicy: 62.230, katolicy: 26.841, wyznanie mojżeszowe: 15, inni chrześcijanie: 142
Podział administracyjny
1 stycznia 1945 powiat dzielił się na:
- 2 miasta: Strzegom i Świebodzice[2]
- 103 gminy
Osoby związane z powiatem
- Manfred Kanther, (ur. 1939 r.), niemiecki polityk, członek CDU, minister spraw wewnętrznych Niemiec w latach 1993-1998.
- Manfred von Richthofen (1892-1918, niemiecki pilot, największy as myśliwski okresu I wojny światowej, nazywany Czerwonym Baronem.
Bibliografia
- R. Kamionka, Die Reorganisation der Kreiseinteilung Schlesiens in der Stein-Hardenbergschen Reformperiode, Breslau 1934.
- D. Stüttgen, H. Neubach, W. Hubatsch, Schlesien, [w:] W. Hubatsch, Grundriß zur deutschen Verwaltungsgeschichte 1815 - 1945. Preussen, Marburg/Lahn 1976.
Linki zewnętrzne
- http://wiki-de.genealogy.net/Landkreis_Schweidnitz (niem.)
- https://web.archive.org/web/20160728084226/http://www.geschichte-on-demand.de/schweidnitz.html (niem.)