Powiat bałcki

Powiat bałcki – dawny powiat guberni podolskiej, którego siedzibą była Bałta.

Gmin w powiecie w roku 1880 było 24:

  1. Korytna[1], Moszniaki(ukr.), Perejma, Piszczana w dzisiejszym rejonie bałckim
  2. Trojany w dzisiejszym rejonie błahowiszczeńskim
  3. Harmackie (Harmaki) w dzisiejszym rejonie Dubosary
  4. Hołowaniewsk, Lipoweńskie i Trojanka w dzisiejszym rejonie hołowaniewskim
  5. Krute, Pisarzówka w dzisiejszym rejonie kodymskim,
  6. Czarna(ukr.) w dzisiejszym rejonie okniańskim
  7. Tryduby w dzisiejszym rejonie krywoozierskim
  8. Wielki Bobryk(ukr.) w dzisiejszym rejonie lubaszowskim
  9. Mołokisz Wielki, Woronków w dzisiejszym rejonie Rybnica,
  10. Wielka Meczetna[2], w dzisiejszym rejonie krywoozierskim
  11. Bohopol w dzisiejszym rejonie pierwomajskim
  12. Baksza, Sawrań w dzisiejszym rejonie sawrańskim
  13. Werbówka w dzisiejszym rejonie tomaszpolskim
  14. Józefpol, Daniłowa-Bałka w dzisiejszym rejonie wilszańskim

Wzmianka z r. 1880

(...) Kolej odesko-kijowska przechodzi przez zachodnią część powiatu bałckiego i na gruncie jego ma następujące stacye: w Kodymie, w Krutem, w Borszczach; z następnej zaś stacyi: Birzuły odchodzi gałąź przez Bałtę do Jelizawetgradu. Z rzeczy kopalnych ma tylko powiat: kamień wapienny, ciosowy, młyński, gips i glinę na fajans. Dekanat rz.-kat. (ob. wyzej). Cerkwi 178, synagog i meczetów 21, szkoła 2-klasowa w Bałcie; szkółki wiejskie powinny być przy gminach, lecz stoją, zwłaszcza latem, pustkami. Powiat bałcki dzieli się na 6 stanów, to jest zarządów policyjnych: Nestoito, Krute, Sawrań, Hołowaniewsk, Krzywe-Jezioro, Ludwinka. (...) Jarmark, najznaczniejszy jest w Bałcie od 25 maja do 1 czerwca, przywożą towarów na półtora miliona, sprzedają do 800000 r.s. Najwięcej towary łokciowe, konie i tabuny (dzikie). Drugi jarmark mniejszy, zaczyna się 29 lipca, ciągnie się przez 3 dni, obrót jego do 150000 rs.

W pow. bałckim jest 14 miasteczek i 228 wsi. Szpitali w Bałcie 3: miejski na 60 chorych, więzienny na 17 i żydowski; oprócz tego w pow. przy fabryce cukru w Borszczach szpital na kilku chorych. Herb powiatu: pół pola ornego i pół stepowego; środkiem ornego przechodzi wół.

Przypisy

  1. ↑ Korytna (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 427.
  2. ↑ Meczetna Wielka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 224.

Linki zewnętrzne