Powiat dobrodzieński
powiat | |||||
do 1945 (1951) | |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Data likwidacji | 1951 | ||||
Siedziba | |||||
Powierzchnia | 322,52 km² | ||||
Populacja (1946) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość | 55 os./km² | ||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Portal Polska |
Zasugerowano, aby zintegrować ten artykuł z artykułem Powiat_Guttentag.
|
Powiat dobrodzieński, niem. Landkreis Guttentag – dawny powiat ze stolicą w Dobrodzieniu, istniejący w latach 1927–1939 (w Niemczech) oraz w roku 1945 i latach 1946–1951 (w Polsce) na terenie obecnych powiatów: oleskiego (woj. opolskie) i lublinieckiego (woj. śląskie).
Niemcy
Na skutek decyzji z 20 października 1921 podzielono obszar plebiscytowy na Górnym Śląsku, przyznając Polsce większą część dotychczasowego powiatu lublinieckiego (z Lublińcem). Druga część powiatu lublinieckiego (która pozostała w Niemczech) początkowo funkcjonowała jako Landkreis Lublinitz, w 1927 roku przyjąła nazwę Landkreis Guttentag (po powiększeniu o drobne nabytki terytorialne z powiatu oleskiego i strzeleckiego)[1]. Był to najmniejszy powiat Rzeszy (322,52 km²), administrowany początkowo przez powiat oleski.
W 1936 zmieniono słowiańskie nazwy miejscowości, np.
- Bzinica – Bzinitz: Erzweiler O.S.;,
- Ciasna – Cziasnau: Teichwalde,
- Dzielna – Grenzingen,
- Główczyce – Glowtschütz: Eichwege,
- Gosławice – Goslawitz: Goselgrund,
- Gwoździany – Gwosdzian: Nagelschmieden,
- Jeżowa – Jezowa: Kreuzenfeld,
- Łagiewniki Małe – Klein Lagiewnik: Hedwigsruh,
- Koszwice – Koschwitz: Heidehammer,
- Makowczyce – Makowtschütz: Mohntal,
- Myślina – Mischline: Bachheiden;
- Molna – Mollna: Waldwiesen,
- Pludry – Pluder: Wildfurt,
- Panoszów – Ponoschau: Hegersfelde,
- Rzędowice – Rzendowitz: Mühlental,
- Szemrowice – Schemrowitz: Raunen,
- Sieraków Śląski – Schierokau: Breitenmarkt,
- Skrzydłowice – Skrzidlowitz: Flügeldorf,
- Wędzina – Wendzin: Windeck,
- Turza – Thursy: Iltenau,
- Warłów – Warlow: Wiesenau O.S.,
- Zborowskie – Sorowski: Ostenwalde,
- Zwóz – Zwoos: Ahndorf O.S.
Po wybuchu II wojny światowej stolicę powiatu przeniesiono do Lublińca, a w 1941 oba powiaty połączono w jeden Landkreis Loben ze stolicą w Lublińcu.
Polska
Po wojnie powiat przeszedł pod administrację Polski. Dzielił się wówczas na 28 jednostek – 1 miasto i 27 gmin jednostkowych[2]:
- Dobrodzień (Guttentag)
- Zwóz (Ahndorf)
- Myślina (Bachheiden)
- Sieraków (Breitenmarkt)
- Klekotna (Charlottental)
- Główczyce (Eichwege)
- Ligota Dobrodzieńska (Ellguth-Guttentag)
- Bziniec Stary (Erzweiler)
- Skrzydłowiec (Fluegeldorf)
- Gosławice (Goselgrund)
- Dzielna (Grenzingen)
- Łagiewniki Małe (Hedwigsruh)
- Koszwice (Heidehammer)
- Panoszów (Hegersfelde)
- Kolejka (Heine)
- Turza (Iltenau)
- Jeżowa (Kreuzenfeld)
- Makowczyce (Mohntal)
- Rzędowice (Muehlerital)
- Gwoździany (Nagelschmieden)
- Zborowskie (Ostenwalde)
- Szemrowice (Raunen)
- Ciasna (Teichwalde)
- Molna (Waldwiesen)
- Warłów (Wiesenau)
- Fludry (Wildfurt)
- Bziniec Nowy (Wilhelmshorst)
- Wędzina (Windeck)
31 marca 1945 r. powiat został włączony do powiatu lublinieckiego[2], a jego obszar podzielono 1 grudnia 1945 r. na 1 miasto – Dobrodzień i 4 gminy zbiorowe: Ciasna, Łagiewniki Małe, Sieraków i Szemrowice[3].
W czerwcu 1946 r. ukazało się Rozporządzenie Rady Ministrów, w którym powiat dobrodzieński z tzw. Ziem Odzyskanych włączono do obszaru ówczesnego województwa śląskiego[4]. Powiat ostatecznie zniesiono 1 stycznia 1951[5].
Zobacz też
- podział administracyjny Polski 1918–1939
- podział administracyjny Polski 1944–1946
- podział administracyjny Polski 1946–1950
- podział administracyjny Polski 1950–1957
- powiaty w Polsce od 1945
Przypisy
- ↑ Landkreis Loben
- ↑ a b Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 21 marca 1945 r. o podziale administracyjnym pow. lublinieckiego (Gazeta Urzędowa Województwa Śląskiego, 1945, nr 5, poz. 48).
- ↑ Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 o podziale powiatu lublinieckiego w województwie śląsko-dąbrowskim na gminy wiejskie i gromady (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki z dnia 22 grudnia 1945 r., Nr. 34, Poz. 453)
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych (Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177).
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 marca 1951 r. w sprawie zniesienia i zmiany granic niektórych powiatów oraz utworzenia i zmiany granic niektórych miast, stanowiących powiaty miejskie w województwie katowickim (Dz.U. z 1951 r. nr 18, poz. 147).
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Coat of arms of the Prussian province of Silesia