Powiat jarosławski

Powiat jarosławski

powiat
Baszta, pozostałość zamku w Pruchniku
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
TERYT	3.18.25.04.00.0
Siedziba	Jarosław
Starosta	Stanisław Kłopot
Powierzchnia	1029,15 km²
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności	120 247[1]
• gęstość	116,8 os./km²
Urbanizacja	37,74%
Tablice rejestracyjne	RJA
Adres urzędu: ul. Jana Pawła II 17 37-500 Jarosław
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich 2 Liczba gmin miejsko-wiejskich 1 Liczba gmin wiejskich 8
Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Powiat jarosławski
50°01′07″N 22°40′47″E/50,018611 22,679722
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej
Portal Polska

Budynek Starostwa Powiatowego

Powiat jarosławski – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Jarosław. Powiat położony jest we wschodniej części województwa podkarpackiego. Jest częścią makroregionu południowo-wschodniej Polski.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[2] powiat zamieszkiwało 120 247 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 120 097 osób^[3].

Podział administracyjny

W skład powiatu wchodzą:

• gminy miejskie: Jarosław, Radymno
• gminy miejsko-wiejskie: Pruchnik
• gminy wiejskie: Chłopice, Jarosław, Laszki, Pawłosiów, Radymno, Rokietnica, Roźwienica, Wiązownica
• miasta: Jarosław, Pruchnik, Radymno

Władze powiatu

• Przewodniczący Rady Powiatu – Marian Fedor
  • Wiceprzewodnicząca Rady Powiatu – Grażyna Strzelec
  • Wiceprzewodniczący Rady Powiatu – Andrzej Wyczawski

• Starosta Powiatu – Stanisław Kłopot
  • Wicestarosta Powiatu – Mariusz Trojak
  • Członek Zarządu – Marek Sobolewski
  • Członek Zarządu - Krzysztof Cebulak
  • Członek Zarządu – Marek Kisielewicz

Demografia

Liczba ludności (dane z 30 grudzień 2014):

• Piramida wieku mieszkańców powiatu jarosławskiego w 2014 roku^[4].

Gminy powiatu jarosławskiego

Stan: na 31 grudnia 2014 rok
Źródła: Główny Urząd Statystyczny

Kościoły i związki wyznaniowe

• Kościół rzymskokatolicki: 63 parafie
• Kościół greckokatolicki: 2 parafie
• Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny: 2 parafie
• Kościół Zielonoświątkowy: zbór
• Świadkowie Jehowy: dwa zbory^[5]
• Świecki Ruch Misyjny „Epifania”: zbór

Środowisko geograficzne

Region jarosławski leży niemal w całości we wschodniej części Kotliny Sandomierskiej i tylko jego południowe krańce sięgają pasma pierwszych wzniesień Pogórza Karpackiego, tzw. Pogórzem Dynowskim. Rozległy obszar Kotliny Sandomierskiej dzieli się na szereg mezoregionów. Omawiany teren mieści się na Podgórzu Rzeszowskim i Płaskowyżu Tarnogrodzkim, przedzielonym Doliną Dolnego Sanu. Podgórze Rzeszowskie, zwane niekiedy Podgórzem Jarosławskim, obejmuje południowo-zachodnią część regionu. Tworzy je obszar łagodnych wzniesień stanowiący teren przejściowy pomiędzy Kotliną Sandomierską a Pogórzem Dynowskim, ciągnący się szerokim łukiem od Rzeszowa, aż po Przemyśl. Podgórze Rzeszowskie zbudowane jest z kilku pasm wzniesień, których wysokość wzrasta od północy ku południowi. W okolicach Jarosławia wzniesienia mają wysokość 210–240 m n.p.m., na linii Pruchnik–Rokietnica osiągają wysokość 240–280 m n.p.m. W tej części rzeźba Podgórza jest bardziej urozmaicona, wysokości względne są znacznie większe, a nachylenie stoków bardziej strome. W wielu miejscach wzniesienia poprzecinane są charakterystycznymi dla obszarów lessowych głębokimi wąwozami (parowami), zw. wądołami. Rozłożyste wyniosłości rozdzielają doliny kilku rzeczek i licznych strumieni, największe z nich to Mleczka oraz Łęg Rokietnicki. Próg Podgórza podnosi się stromą krawędzią 20–30 m ponad płaską dolinę Sanu, co uwidacznia się szczególnie w okolicach Jarosławia. Na wschód od doliny Sanu, aż po wał Roztocza, rozpościera się Płaskowyż Tarnogrodzki. Powierzchnię tego mezoregionu kształtują obszerne faliste płaskowyże (wysoczyzny) wyniesione 220–280 m n.p.m., przy wysokościach względnych sięgających 30–60 m oraz rozległe obniżenia. Wysokość Płaskowyżu podnosi się stopniowo w kierunku wschodnim. Dalej od doliny Sanu wysoczyzny stają się wyższe i bardziej wyraziste. Krajobraz urozmaicają piaszczyste wały i pagóry wydmowego pochodzenia, zwane górami, z którymi kontrastują często podmokłe doliny i obniżenia. Północną stroną Płaskowyżu przewija się rzeka Lubaczówka, meandrująca pośród płytkiej podmokłej doliny, wpadająca do Sanu w rejonie Manasterza. Przez część południową płynie rzeczka Szkło, uchodząca do Sanu nieopodal Wysocka.

Warunki klimatyczne

Powiat jarosławski położony jest niemal w całości w strefie klimatycznej nizinnej, tylko część południowo-zachodnia pozostaje w zasięgu klimatu podgórskiego. Z reguły występują tu długie i upalne lata, ciepłe i słoneczne jesienie oraz niezbyt ostre zimy. W okolicy Jarosławia średnie dobowe temperatury powietrza w okresie lata wynoszą +17, +18 °C (lipiec, sierpień), podczas zimy −5, −3 °C (styczeń, luty). Okres wegetacyjny jest tu stosunkowo długi, przeciętnie trwa 224 dni w roku – od 29 marca do 9 listopada. Na okres ten przypada około 86% dni pogodnych. Roczna suma opadów wynosi w Jarosławiu około 620 mm, na południowo-zachodnim krańcach dawnego powiatu osiąga 750 mm. Stosunkowo najmniejsze opady występują w okresie zimy, największe podczas miesięcy letnich (lipiec – sierpień). Czas zalegania pokrywy śnieżnej wynosi średnio dla całego obszaru około 70 dni – nieco dłuższy jest w okolicach podgórskich. Przy normalnych warunkach zimowych średnia grubość pokrywy śnieżnej sięga 10–30 cm. W poszczególnych częściach powiatu występuje nieznaczne lokalne zróżnicowanie klimatyczne wynikające z położenia i ukształtowania terenu, stopnia zalesienia i kierunku wiatrów. Najkorzystniejsze warunki klimatyczne istnieją w południowo-zachodniej części regionu.

Gospodarka

Powiat jarosławski jest powiatem rolniczo-przemysłowym, z przemysłem skoncentrowanym przede wszystkim w Jarosławiu. Teren powiatu obfituje w surowce mineralne: bogate złoża gazu ziemnego, surowce ilaste, wapienne i kruszywa. Posiada również znaczne zasoby wód podziemnych i powierzchniowych oraz wody mineralne.

Transport

• A4E40 Autostrada A4 (E40): granica państwa – Jędrzychowice – Wrocław – Katowice – Kraków – Rzeszów – Korczowa – granica państwa
• 77 Droga krajowa nr 77: Lipnik – Sandomierz – Nisko – Jarosław – Przemyśl
• 94 Droga krajowa nr 94: Zgorzelec – Legnica – Wrocław – Opole – Bytom – Kraków – Tarnów – Rzeszów – Korczowa
• 865 Droga wojewódzka nr 865: Jarosław – Bełżec
• 867 Droga wojewódzka nr 867: Sieniawa – Oleszyce – Lubaczów – Hrebenne
• 870 Droga wojewódzka nr 870: Sieniawa – Szówsko
• 880 Droga wojewódzka nr 880: Jarosław – Węgierka
• 881 Droga wojewódzka nr 881: Sokołów Małopolski – Łańcut – Kańczuga – Pruchnik – Żurawica

Partnerzy zagraniczni

Starostowie jarosławscy

• Mieczysław Kasprzak (1999–2001) (PSL)
• Franciszek Strzępek (2001–2002) (PSL)
• Tomasz Oronowicz (2002–2006) (PSL)
• Tadeusz Chrzan (2006–2010) (PiS)
• Jerzy Batycki (2010–2014) (PSL)
• Tadeusz Chrzan (2014–2019) (PiS)
• Stanisław Kłopot (od 2019) (PiS)

Sąsiednie powiaty

• powiat przemyski
• powiat przeworski
• powiat lubaczowski

Zobacz też

• Powiat radymniański

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Powiat jarosławski pod względem kulturalnym i oświatowym (1909) w bibliotece Polona