Powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock

Powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock
powiat
1952–1957
Ilustracja
Świder na granicy Otwocka i Józefowa
Państwo

 PRL

Województwo

warszawskie

Data powstania

1952-07-01T00:00:00.001 1 lipca 1952(dts)

Data likwidacji

1958-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 1958(dts)

Siedziba

Otwock

Powierzchnia

396 km²

Populacja (1956)
• liczba ludności


91 000

• gęstość

230 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich

1

Liczba gmin miejsko-wiejskich

8 dzielnic

Liczba miejscowości

87 gromad

brak współrzędnych
Portal Polska

Powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock – dawny eksperymentalny powiat ze stolicą w Otwocku, istniejący w latach 1952–1957 na terenie obecnego powiatu otwockiego oraz częściowo powiatu mińskiego (Sulejówek i Halinów) i miasta Warszawy (dzielnica Wesoła) w woj. mazowieckim.

Powiat powstał w dniu 1 lipca 1952 w województwie warszawskim jako jeden z czterech powiatów utworzonych po zniesieniu dużego powiatu warszawskiego (pozostałe powiaty to piaseczyński, pruszkowski i nowodworski).

Charakterystyka

Specyfiką powiatu typu miejsko-uzdrowiskowego było utopijne wyobrażenie jego obszaru jako jednostki o jednym ośrodku miejskim, otoczonym obszernym zapleczem o charakterze uzdrowiskowym, traktowanym jednak jako jedna całość (na wzór miast-ogrodów, choć na skali powiatu). Charakterystyczną cechą takiego powiatu było też przekształcenie wchodzących w jego skład gmin w dzielnice powiatu (na wzór dzielnic miasta). Również władze były sprawowane przez dzielnicowe rady narodowe, mimo braku zwartej zabudowy bądź charakterystyki jednego wspólnego miasta. Jednak powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock był zaliczany do grona powiatów miejskich (grodzkich), nie ziemskich.

Podział administracyjny

1 lipca 1952 w skład powiatu weszło jedno miasto i osiem gmin, które równocześnie przekształcono w dzielnice, składające się z 87 (dotychczasowych) gromad[1]:

W momencie zniesienia gmin w związku z reformą reorganizującą administrację wiejską przeprowadzoną jesienią 1954[4], dzielnice powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock – jako jedynego – nie zostały przekształcone w gromady (z gromadzkimi radami narodowymi (GRN)).

Zniesienie powiatu

Doszło do tego (częściowo) dopiero 1 stycznia 1958 roku, kiedy powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock zniesiono i przekształcono go w (normalny) ziemski powiat otwocki, wyłączając z niego jednak Otwock (stał się powiatem miejskim); ponadto, kilka miejscowości (dawne gromady) z dzielnicy Wiązowna (Jabłonna, Mlądz, Świerk i Wólka Mlądzka) włączono równocześnie do Otwocka. Wszystkie dzielnice zniesiono. Cztery z nich (Józefów, Karczew, Sulejówek i Wesoła) otrzymały status osiedla, pozostałe stały się gromadami (Celestynów, Halinów, Ostrówiec i Wiązowna). Pozostały takimi do momentu zniesienia tego typu jednostki z dniem 1 stycznia 1973[5].

Przypisy

  1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 maja 1952 r. w sprawie zniesienia powiatu warszawskiego, utworzenia powiatów piaseczyńskiego, pruszkowskiego, nowodworskiego i miejsko-uzdrowiskowego Otwock oraz zmiany granic, siedziby i nazwy powiatu radzymińskiego w województwie warszawskim. (Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185)
  2. Z gromady Mlądz (Otwock)
  3. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. 1952, nr 6, poz. 37
  4. Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. (Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191)
  5. Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. (Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312)

Bibliografia

  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 maja 1952 r. w sprawie zniesienia powiatu warszawskiego, utworzenia powiatów piaseczyńskiego, pruszkowskiego, nowodworskiego i miejsko-uzdrowiskowego Otwock oraz zmiany granic, siedziby i nazwy powiatu radzymińskiego w województwie warszawskim. (Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185)
  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 1957 r. w sprawie zniesienia powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock, utworzenia powiatu miejskiego Otwock, powiatu otwockiego i niektórych osiedli oraz w sprawie zmiany granic niektórych powiatów w województwie warszawskim. (Dz.U. z 1957 r. nr 39, poz. 176)

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).