Powiat rzepiński

Powiat rzepiński
— powiat —
do 1958
Państwo	PRL
Województwo	zielonogórskie
Data likwidacji	1958
Siedziba	Słubice
Powierzchnia	1035 km²
Populacja (1956) • liczba ludności	28 000
• gęstość	27 os./km²
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich 4 Liczba gmin wiejskich 8
brak współrzędnych
Portal Polska

(c) Michau Sm z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 2.5

Ratusz w Rzepinie

Powiat rzepiński – dawny powiat ze stolicą w Słubicach i Rzepinie, istniejący w latach 1945–1958 (de facto do 1975, po przekształceniu w powiat słubicki) na terenie obecnego powiatu słubickiego i częściowo sulęcińskiego (województwo lubuskie).

Historia

Przed II wojną światową ziemia rzepińska podlegała pod administrację powiatu zachodniotorzymskiego (Westernberg) z centralą (od 1904) w Rzepinie, a wcześniej w Ośnie Lubuskim. Po zakończeniu wojny, na mocy porozumień pomiędzy zwycięskimi mocarstwami, powiat zachodniotorzymski oraz Słubice (prawobrzeżna część Frankfurtu) zostały przyłączone do Polski jako część tzw. Ziem Odzyskanych. Zarządzeniem z 22 maja 1945 r. obszary te połączono w jeden powiat - rzepiński i przyłączono do województwa poznańskiego. Jednostka figurowała początkowo jako powiat rypiński, od obocznej nazwy Rzepina - Rypin. Jako efekt sporu władz powiat zmieniał kilkakrotnie siedzibę, jednak na skutek zniszczeń Rzepina siedzibą zostały większe, mniej zniszczone i bardziej prestiżowe Słubice.

W 1945 r. prawa miejskie otrzymały Cybinka oraz jako samodzielne miasto Słubice (prawa miejskie otrzymały już w 1253 jako część Frankfurtu nad Odrą), utraciła je natomiast Górzyca.

W związku z reformą administracyjną w 1950 roku, powiat rzepiński wszedł w skład nowego województwa zielonogórskiego z dniem 6 lipca 1950 roku. Według podziału administracyjnego z 1 lipca 1952 r. powiat rzepiński składał się z 4 miast, 8 gmin i 65 gromad (wsi):

• miasta: Cybinka, Ośno Lubuskie, Rzepin i Słubice
• gminy: Boczów (10 gromad), Cybinka (10), Gądków Wielki (6), Górzyca (8), Kowalów (8), Ośno (9), Rzepin (6) i Słubice (8).

25 września 1956 do Słubic przeniesiono również Sąd Powiatowy w Rzepinie. Powiat rzepiński istniał do końca 1958 r. Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 15 grudnia 1958 powiat rzepiński przemianowano na powiat słubicki z dniem 1 stycznia 1959. Powiat słubicki funkcjonował aż do kolejnej reformy administracyjnej w 1975 r.

Współczesny powiat słubicki (o bardzo podobnych granicach do ówczesnego powiatu rzepińskiego) reaktywowano z dniem 1 stycznia 1999.

Zobacz też

• podział administracyjny Polski 1957–1975
• powiat słubicki
• powiat sulęciński
• Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
• Dz.U. z 1956 r. nr 40, poz. 184
• Dz.U. z 1958 r. nr 76, poz. 393

Bibliografia

• Rocznik Lubuski, Tom 31, część 2 – Pogranicze Lubusko-Brandenburskie po II wojnie światowej, Cz. Osękowski & R. Skobelski, Zielona Góra, 2005.
• Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., Polska Rzeczpospolita Ludowa, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 1952.
• Marian Eckert/ Tadeusz Umiński: Ziemia słubicko-rzepińska, Lubuskie Towarzystwo Kultury, Zielona Góra 1965.
• Serwis powiatu słubickiego
• Serwis miasta Rzepina
• Serwis miasta Ośna Lubuskiego