Powiat wałecki

Powiat wałecki
	powiat
	(c) Sadlowski, CC-BY-SA-3.0
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
TERC	3217
Siedziba	Wałcz
Starosta	Bogdan Wankiewicz
Powierzchnia	1414,95 km²
Populacja (31.12.2019); • liczba ludności	; 53 039
• gęstość	37,5 os./km²
Urbanizacja	60,6%
Tablice rejestracyjne	ZWA
	Adres urzędu:ul. Dąbrowskiego 17; 78-600 Wałcz
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich	1
Liczba gmin miejsko-wiejskich	3
Liczba gmin wiejskich	1
	Położenie na mapie województwa;
	Strona internetowa
	Portal Polska

Mapa powiatu

Powiat wałecki – powiat w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wałcz.

W skład powiatu wchodzą:

miasta:

Człopa, Mirosławiec, Tuczno, Wałcz

gminy miejskie:

Wałcz

gminy miejsko-wiejskie:

Człopa, Mirosławiec, Tuczno

gminy wiejskie:

Wałcz

Według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 52 929 osób^[2].

Położenie

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia powiatu wałeckiego wynosi 1414,95 km²^[3].

Powiat położony jest w południowo-wschodniej części woj. zachodniopomorskiego, na Pojezierzu Wałeckim i Równinie Wałeckiej. W zachodniej części gminy Człopa znajduje się wschodnia część Drawieńskiego Parku Narodowego.

Do 1999 r. gminy powiatu wchodziły w skład województwa pilskiego.

Historia

Powiat wałecki na historycznej mapie Wielkopolski sporządzonej w 1888 roku według danych zaczerpniętych z Kodeksu dyplomatycznego.

Obszar Wielkopolski do rozbiorów Polski w XVIII wieku na tle współczesnego podziału administracyjnego. Powiat wałecki znajdował się w granicach IRP w województwie poznańskim.

W czasie rozbicia dzielnicowego tereny dzisiejszego powiatu wałeckiego należały do Wielkopolski, co znajduje potwierdzenie w dokumentach zebranych w Kodeksie dyplomatycznym.

Gospodarka

W końcu września 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie wałeckim obejmowała ok. 1,2 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 7,6% do aktywnych zawodowo^[4].

Przeciętne wynagrodzenie pracownicze w październiku 2008 r. wynosiło 2829,18 zł, przy liczbie zatrudnionych pracowników w powiecie wałeckim – 6502 osoby. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze publicznym wynosiło 3108,24 zł, a w sektorze prywatnym 2555,22 zł^[5].

W 2013 r. wydatki budżetu samorządu powiatu wałeckiego wynosiły 61,2 mln zł, a dochody budżetu 52,6 mln zł. Zadłużenie (dług publiczny) samorządu według danych na IV kwartał 2013 r. wynosiło 37,0 mln zł, co stanowiło 70,3% dochodów (powiat wałecki ma najwyższy poziom zadłużenia wśród powiatów woj. zachodniopomorskiego)^[6].

Demografia

Według danych z 31 grudnia 2019 roku powiat wałecki zamieszkiwało około 53 tys. osób^[1].

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	54 851	100	28 145	51,31	26 706	48,69
Miasto	33 281	60,68	17 380	31,69	15 901	28,99
Wieś	21 570	39,32	10 765	19,63	10 805	19,70

Struktura demograficzna mieszkańców powiatu wałeckiego według danych z 31 grudnia 2008^[7]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	54 309	100	27 968	51,5	26 341	48,5
Wiek przedprodukcyjny (0–17 lat)	11 496	21,17	5663	10,43	5833	10,74
Wiek produkcyjny (18–65 lat)	35 446	65,27	17 078	31,45	18 368	33,82
Wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat)	7367	13,56	5227	9,62	2140	3,94

Piramida wieku mieszkańców powiatu wałeckiego w 2014 roku^[8].

Komunikacja

Linie kolejowe:
- czynne: Wałcz- Piła Gł., Kalisz Pomorski- Wałcz (przez Tuczno Krajeńskie)
- nieczynne, istniejące: Wierzchowo Pomorskie- Wałcz, Złocieniec- Choszczno (przez Mirosławiec) oraz Człopa- Krzyż.
- nieczynne, nieistniejące: Człopa- Złotów (przez Wałcz).
Drogi:
- krajowe: 10: Lubieszyn- Płońsk (przez Mirosławiec i Wałcz) oraz 22: Kostrzyn nad Odrą- Elbląg (przez Człopę i Wałcz).
- wojewódzkie: 163: Wałcz- Kołobrzeg, 177: Czaplinek- Wieleń (przez Mirosławiec, Tuczno i Człopę), 178: Wałcz- Oborniki oraz 179: Rusinowo- Piła.

Bezpieczeństwo

W 2009 r. wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych w powiecie wałeckim wynosił 78,3%^[9]^[10]. W 2009 r. stwierdzono w powiecie m.in. 173 kradzieży z włamaniem, 15 kradzieży samochodów, 105 przestępstw narkotykowych^[11]^[12]^[13].

Powiat wałecki jest obszarem właściwości Prokuratury Rejonowej w Wałczu i Prokuratury Okręgowej w Koszalinie^[14].

Na terenie powiatu działa 7 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego^[15]. Istnieje jednostka ratowniczo-gaśnicza przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Wałczu^[16].

Administracja

Reprezentacja gmin w Radzie Powiatu w Wałczu
Gminy	Liczba radnych^[17]	Liczba wyborców w 2006^[18]
miasto Wałcz	8	21 266
gmina Wałcz	4	9 588
gmina Człopa, gmina Mirosławiec, gmina Tuczno	5	12 698
Razem (Σ)	17	43 552

Siedzibą władz powiatu jest miasto Wałcz. Organem uchwałodawczym jest Rada Powiatu w Wałczu, w której skład wchodzi 17 radnych^[19].

Gminy powiatu wałeckiego są obszarem właściwości Sądu Rejonowego w Wałczu i Sądu Okręgowego w Koszalinie^[20]. Powiat wałecki jest obszarem właściwości miejscowej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie^[21].

Mieszkańcy powiatu wałeckiego wybierają radnych do Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego w okręgu nr 3. Posłów na Sejm wybierają z okręgu wyborczego nr 40, senatora z okręgu wyborczego nr 99, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Turystyka

Podstawą turystyki powiatu są liczne jeziora (największe to Bytyń Wielki) i pozostałości Wału Pomorskiego.

Sąsiednie powiaty

Zobacz też

podział administracyjny województwa zachodniopomorskiego

Przypisy

↑ ^a ^b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
↑ GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r., stat.gov.pl [dostęp 2019-12-09] (pol.).
↑ Wynagrodzenia i ich struktura w województwie zachodniopomorskim w 2008 r.. Szczecin: Urząd Statystyczny w Szczecinie, 2010, s. 43, 56. ISSN 2080-928X.
↑ Budżety JST » 2013 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2013r. /Tab. 6 i Tab. 3. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2014-10-02].
↑ Dane roczne - Powiat wałecki, Ludność. [w:] Bank Danych Regionalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2009-07-08]. (pol.).
↑ Powiat wałecki w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Przestępstwa ogółem (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].
↑ Województwo zachodniopomorskie. [w:] Statystyczne Vademecum Samorządowca 2010 (SVS 2010) [on-line]. Urząd Statystyczny w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].
↑ Kradzieże samochodów (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
↑ Kradzieże z włamaniem (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
↑ Przestępstwa narkotykowe (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 marca 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 49, poz. 297)
↑ Wykaz OSP w KSRG w województwie zachodniopomorskim w lutym 2011 r.. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie, 2011-03-02. [dostęp 2011-08-14].
↑ JRG. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Wałczu. [dostęp 2012-06-17].
↑ Uchwała Nr XXXI/245/2002 Rady Powiatu w Wałczu z dnia 25 kwietnia 2002 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 38, poz. 828)
↑ Rada Powiatu wałeckiego. [w:] Wybory samorządowe 2006 [on-line]. Państwowa Komisja Wyborcza, 2006. [dostęp 2013-05-24]. (pol.).
↑ Zarządzenie Nr 69/2014 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 4 marca 2014 r. ws. ustalenia liczby radnych (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2014 r., poz. 1084)
↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 października 2002 r. (Dz.U. z 2002 r. nr 180, poz. 1508)
↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925)

Linki zewnętrzne

Dane o powiatach i gminach (Regioset)
Wałecki powiat, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 922 .

[populacja2019-1] Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .

[2] GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .

[3] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.

[4] GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r., stat.gov.pl [dostęp 2019-12-09] (pol.).

[5] Wynagrodzenia i ich struktura w województwie zachodniopomorskim w 2008 r.. Szczecin: Urząd Statystyczny w Szczecinie, 2010, s. 43, 56. ISSN 2080-928X.

[6] Budżety JST » 2013 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2013r. /Tab. 6 i Tab. 3. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2014-10-02].

[7] Dane roczne - Powiat wałecki, Ludność. [w:] Bank Danych Regionalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2009-07-08]. (pol.).

[populacja2016-8] Powiat wałecki w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[9] Przestępstwa ogółem (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].

[10] Województwo zachodniopomorskie. [w:] Statystyczne Vademecum Samorządowca 2010 (SVS 2010) [on-line]. Urząd Statystyczny w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].

[11] Kradzieże samochodów (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].

[12] Kradzieże z włamaniem (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].

[13] Przestępstwa narkotykowe (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].

[14] Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 marca 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 49, poz. 297)

[15] Wykaz OSP w KSRG w województwie zachodniopomorskim w lutym 2011 r.. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie, 2011-03-02. [dostęp 2011-08-14].

[16] JRG. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Wałczu. [dostęp 2012-06-17].

[17] Uchwała Nr XXXI/245/2002 Rady Powiatu w Wałczu z dnia 25 kwietnia 2002 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 38, poz. 828)

[18] Rada Powiatu wałeckiego. [w:] Wybory samorządowe 2006 [on-line]. Państwowa Komisja Wyborcza, 2006. [dostęp 2013-05-24]. (pol.).

[19] Zarządzenie Nr 69/2014 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 4 marca 2014 r. ws. ustalenia liczby radnych (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2014 r., poz. 1084)

[20] Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 października 2002 r. (Dz.U. z 2002 r. nr 180, poz. 1508)

[21] Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

Miasta na prawach powiatu	Koszalin Szczecin (siedziba) Świnoujście
Powiaty	białogardzki choszczeński drawski goleniowski gryficki gryfiński kamieński kołobrzeski koszaliński łobeski myśliborski policki pyrzycki sławieński stargardzki szczecinecki świdwiński wałecki
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga

Miasta	Człopa Mirosławiec Tuczno Wałcz
Gminy miejskie	Wałcz
Gminy miejsko-wiejskie	Człopa Mirosławiec Tuczno
Gminy wiejskie	Wałcz

Przynależność wojewódzka	woj. szczecińskie (1946–50) woj. koszalińskie (1950–75)
Miasta	Człopa Jastrowie Mirosławiec Tuczno Wałcz
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Człopa (1973–75) Dębołęka (Dammlang) (1945–54 i 1973–75) Hanki (1947–54) Kłębowiec (Klausdorf) (1945–54) Lubiesz (1947–54) Mielęcin (Mellentin) (1945–54) Mirosławiec (1973–75) Nakielno (Klein Nakel) (1945–47) Róża Wielka (Rose) (1945–54) Różewo (1973–75) Stara Łubianka (Lebenke, Łubianka) (1945–54) Sypniewo (1945–54 i 1973–75) Szczuczarz (Zützer) (1945–47) Szwecja (Freudenfier) (1945–54) Szydłowo (1973–75) Trzebin (1947–54) Toporzyk (Zützer) (1945–47) Tuczno (1973–75) Wałcz (1973–75)
Gromady (1954–72)	Broczyno (1954–71 (→)) Brzeźnica (1954–59) Człopa (1954–72) Dębołęka (1954–72) Gostomia (1954–59) Górnica (1954–57) Hanki (1954–59) Jabłonowo (1954–71) Kłębowiec (1954–59) Krępsko (1954–57) Lubiesz (1954–71) Mielęcin (1954–71) Mirosławiec (1959–72) Róża Wielka (1954–59) Różewo (1954–72) Skrzatusz (1954–59) Stara Łubianka (1954–72) Strączno (1954–68) Sypniewo (1954–72) Szwecja (1954–71) Szydłowo (1954–72) Tuczno (1954–72) Wałcz (1959–72) Witankowo (1954–59)

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne