Powiat wielecki

Powiat w(i)elecki (także obwód w(i)elecki) – tymczasowa jednostka administracyjna istniejąca w latach 1945–1946 na terenie Pomorza Zachodniego.

Utworzony został, podobnie jak obwód woliński, 4 października 1945 roku[1][2], po ostatecznym ustaleniu przebiegu granicy polsko-niemieckiej[3]. W jego skład weszły przypadłe Polsce tereny niemieckiego powiatu wkryujskiego. Rozciągał się od zachodniej granicy państwa polskiego do granic administracyjnych miasta Szczecina[4].

Nazwa powiatu nawiązywała do dawnego słowiańskiego plemienia Wieletów[5][6]. Jego stolicą było Nowe Warpno[7]. Z powodu istnienia podległej dowództwu radzieckiemu Enklawy Polickiej stolica powiatu nie została ulokowana w znacznie większych Policach, zaś jego władze nie mogły objąć swoją administracją wschodnich terenów dawnego powiatu wkryujskiego (z miejscowościami takimi jak Trzebież).

Ze względu na nadgraniczne położenie teren powiatu był pierwotnie zastrzeżony dla osadnictwa wojskowego, w związku z czym pierwszymi osadnikami byli zdemobilizowani żołnierze, następnie ich rodziny i repatrianci z Kresów[8].

Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 roku na terenach dawnych powiatów rędowskiego i wkryujskiego utworzono powiat szczeciński, który wszedł w skład nowego woj. szczecińskiego[9].

Od 1999 roku obszar powiatu wieleckiego stanowi północną część powiatu polickiego.

Przypisy

  1. ↑ Gerard Labuda, Ziemie zachodnie w granicach Macierzy, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1966, s. 144.
  2. ↑ Tadeusz Białecki, Zdzisław Chmielewski, Kazimierz Kozłowski, Szczecin w dokumentach 1945, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1980, s. 78.
  3. ↑ Kazimierz Kozłowski, Krystyna Muszyńska, Mieczysław Stelmach, Pomorze Zachodnie w dokumentach 1945, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1986, s. 27.
  4. ↑ Jan Musekamp, Zwischen Stettin und Szczecin. Metamorphosen einer Stadt von 1945 bis 2005, Otto Harrassowitz, Wiesbaden 2010, s. 42–43.
  5. ↑ Zbigniew Mazur, Wokół niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Instytut Zachodni, Poznań 1997, s. 383.
  6. ↑ Tadeusz Marczak, Granica zachodnia w polskiej polityce zagranicznej w latach 1944-1950, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1995, s. 158.
  7. ↑ Encyklopedia Szczecina. Suplement 2, pod red. Tadeusza Białeckiego, Wydawnictwo „Dokument” – Oficyna Archiwum Państwowego w Szczecinie, Szczecin 2007, s. 201.
  8. ↑ Wojciech Łopuch, Nowe Warpno i okolice, Herausgeber, Szczecin 2010, s. 326.
  9. ↑ Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177