Powiat wileński (II Rzeczpospolita)

Powiat wileński
powiat
Państwo II Rzeczpospolita
WojewództwoZiemia Wileńska
SiedzibaWilno
Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
brak współrzędnych
Portal Polska

Powiat wileński – powiat województwa wileńskiego Rzeczypospolitej Obojga Narodów, później guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego, następnie Litwy Środkowej, a od 13 kwietnia 1922 roku na obszarze Ziemi Wileńskiej II Rzeczypospolitej z siedzibą w Wilnie. W 1921 roku z powiatu wyłączono miasto Wilno, tworząc osobny powiat miejski[1].

W 1921 r. bez formalnego aktu prawnego został połączony z powiatem trockim w powiat wileńsko-trocki[2]. Pomimo tego jeszcze w ustawie o objęciu władzy państwowej nad Ziemią Wileńską został wymieniony jako samodzielny powiat obok trockiego[3]

Odpowiada mu częściowo dzisiejszy rejon wileński.

Demografia

W grudniu 1919 roku powiat wileński okręgu wileńskiego ZCZW zamieszkiwały 313 172 osoby. Na jego terytorium znajdowały się 3799 miejscowości, z których 3 miały ponad 1–5 tys. mieszkańców i jedna powyżej 5 tys. mieszkańców. Było nią Wilno z 128 954 mieszkańcami[4].

Oświata

W powiecie wileńskim okręgu wileńskiego ZCZW w roku szkolnym 1919/1920 działało 188 szkół powszechnych, 1 szkoła średnia, 2 szkoły zawodowe i 32 kursy. Ogółem uczyło się w nich 12 950 dzieci i pracowało 236 nauczycieli[5].

Starostowie

  • Wiktor Niedźwiescki (-1937)[6]

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Dz. U. TKR nr 9 (19), dekret nr 96 z 18 lutego 1921 r.
  2. Michał Gałędek: Ustrój administracji ogólnej na Wileńszczyźnie w okresie międzywojennym. Gdańsk: Wydawnictwo Historyczne Tabularium, 2012, s. 33-35, 84. ISBN 978-83-63923-01-3.
  3. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1922 r. o objęciu władzy państwowej nad Ziemią Wileńską (Dz.U. z 1922 r. nr 26, poz. 213); również w późniejszych aktach prawnych był wymieniany aż do 1923 r. zob. M.P. z 16 listopada 1923 r.
  4. I. Tablice ogólne. W: Zeszyt VII. Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (grudzień 1919). LwówWarszawa: Książnica Polska T-wa Naucz. Szkół Wyższych, 1920, s. 25, seria: Prace geograficzne wydawane przez Eugenjusza Romera.
  5. Joanna Gierowska-Kałłaur: Rozdział VII. Szkolnictwo na ziemiach podległych Zarządowi Cywilnemu Ziem Wschodnich. W: Joanna Gierowska-Kałłaur: Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919 – 9 września 1920). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN, 2003, s. 242. ISBN 83-88973-60-6. (pol.)
  6. 18 starostów zwolnił Minister Spraw Wewnętrznych. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 206 z 11 września 1937. 

Bibliografia

  • Zeszyt VII. Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (grudzień 1919). LwówWarszawa: Książnica Polska T-wa Naucz. Szkół Wyższych, 1920, s. 50, seria: Prace geograficzne wydawane przez Eugenjusza Romera.
  • Joanna Gierowska-Kałłaur: Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919 – 9 września 1920). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN, 2003, s. 447. ISBN 83-88973-60-6.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
POL powiat wileński map.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Położenie powiatu wileńskiego na mapie województwa wileńskiego