Powiat wołomiński

Powiat wołomiński
powiat
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

TERC

1434

Siedziba

Wołomin

Starosta

Adam Lubiak

Powierzchnia

955,37 km²

Populacja (31.12.2020)
• liczba ludności


252 408[1]

• gęstość

260,9 os./km²

Urbanizacja

66,55%

Tablice rejestracyjne

WWL, WV

Adres urzędu:
ul. Prądzyńskiego 3
05-200 Wołomin
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu wołomińskiego
Liczba gmin miejskich

4

Liczba gmin miejsko-wiejskich

3

Liczba gmin wiejskich

5

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa
Portal Polska
Mapa powiatu

Powiat wołomiński – powiat w Polsce leży w centralnej części województwa mazowieckiego, na północny wschód od Warszawy. Został utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wołomin.

Powiat wołomiński jest najludniejszym powiatem ziemskim województwa mazowieckiego.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 249 299 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 251 276 osób[3].

Podział administracyjny

W skład powiatu wchodzą:

Historia

Powiat powstał 1 lipca 1952 roku, po przeniesieniu starostwa powiatowego z Radzymina do Wołomina[4]. Obejmował dodatkowo miasto Rembertów, które 1 kwietnia 1957 roku zostało włączone do terytorium Warszawy (bez terenów po wschodniej stronie linii kolejowej nr 449, przyłączonych do Zielonki)[5], oraz gminę Zabrodzie, która w 1999r. znalazła się w reaktywowanym powiecie wyszkowskim[6].

W wyniku reformy administracji państwowej z 1975 roku wszystkie powiaty uległy likwidacji. Reaktywowano je dopiero z dniem 1 stycznia 1999 roku. Powiat powstał z gmin należących do 3 województw: warszawskiego, ostrołęckiego i siedleckiego.

Demografia

Stopa bezrobocia w powiecie wołomińskim w latach 2000–2010 na tle Polski[7][8][9]

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2006):

 OgółemKobietyMężczyźni
 osób%osób%osób%
Ogółem202 444100104 55151,6497 89348,36
Miasto134 73366,5570 61634,8864 11731,67
Wieś67 71133,4533 93516,7633 77616,68
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu wołomińskiego w 2014 roku[10].


Piramida wieku powiat wolominski.png

Zabytki architektury

  • Dwór w Jadowie – Obecny zespół dworski zachowuje wygląd z czasów jego gruntownej przebudowy po 1860 roku przez rodzinę Kotarbińskich ówczesnych właścicieli majątku. Władali nim do 1945 roku, kiedy przejęto go na skarb państwa i zamieniono na gospodarstwo rybackie.
  • Dwór „Zosia” w Czarnej został zbudowany w drugiej połowie XVIII wieku dla Tomasza de Tylii, podstolego ziemi warszawskiej. Jest to budowla parterowa, drewniana, o konstrukcji zrębowej. Nowi właściciele dokonali renowacji krajobrazowego parku założonego w pierwszej połowie XIX wieku.
  • Dwór w Głuchach – w którym urodził się i przeżył lata dziecinne Cyprian Kamil Norwid. Jest drewnianą budowlą klasycystyczną. Na szczycie ganku od ogrodu rzeźba głowy Adama Mickiewicza dłuta Bolesława Jeziorańskiego. W 1964 roku stał się własnością Beaty Tyszkiewicz i Andrzeja Wajdy, którzy dwór odrestaurowali. Otaczający dwór park z połowy XIX wieku posiada wiele ciekawych okazów, wśród nich aleje wysadzane lipami, klonami i grabami oraz piękny okazały klon srebrzysty – pomnik przyrody.
  • Dwór w Chrzęsnem – Zbudowany w 1635 roku dla w stylu renesansowym z pewnymi cechami barokowymi dla Stefana Grzybowskiego, kasztelana lubelskiego, starosty warszawskiego. Na piętrze stropy belkowe oraz rokokowe kominki z piaskowca z połowy XVIII wieku. Obok dworu budynek administracyjny, spichlerz oraz resztki parku.
  • Pałac w Woli Rasztowskiej – Położony blisko szosy RadzyminJadów, otoczony resztkami parku krajobrazowego z pierwszej połowy XIX wieku. Został zbudowany około 1680 roku. Jest to budowla barokowa. Obecnie w pałacu znajduje się miejscowa szkoła podstawowa.
  • Pałac w Markach to rezydencja rodziny Briggsów, właścicieli wielkiej fabryki przędzalniczej. Zbudowany w latach 1883–1890 według projektu Antoniego Beilla.
  • Kościół pw. Świętej Trójcy w Kobyłce – zbudowany w roku 1742 w stylu późnego baroku przez architekta włoskiego Guido Antonio Longhiego z fundacji biskupa Marcina Załuskiego. Przekształcony i rozbudowany w 1763 roku dla jezuitów przez innego włoskiego architekta, Jakuba Fontanę. Posiada bogate wyposażenie rokokowe. W 1999 roku w niszach fasady kościoła od strony wschodniej odrestaurowano freski przedstawiające drogę krzyżową.

Ochrona przyrody

Na terenie powiatu wołomińskiego położone są w całości lub częściowo rezerwaty przyrody:

  1. Bagno Jacka
  2. Dębina
  3. Grabicz
  4. Horowe Bagno
  5. Mosty Kalińskie
  6. Śliże[11]

Logo powiatu wołomińskiego

Nowe logo powiatu, którego autorem jest Jarosław Łossan, wybrane w lipcu 2008 r., składa się z:

  • 12 zielonych czworokątów, które symbolizują 12 gmin powiatu wołomińskiego
  • 11 żółtych czworokątów, symbolizujących obszary współpracy, takie jak np. turystyka, edukacja, kultura[12].

Kolory użyte w logo oznaczają:

  • zielony – urodzaj, zdrowie, wzrost, bogactwo
  • żółty – szczęście, nadzieja, mądrość, energia
  • szary – to kolor neutralny, stanowi kontrast dla każdej innej barwy.

Sąsiednie powiaty

Zobacz też

Przypisy

  1. Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 maja 1952 r. w sprawie zniesienia powiatu warszawskiego, utworzenia powiatów piaseczyńskiego, pruszkowskiego, nowodworskiego i miejsko-uzdrowiskowego Otwock oraz zmiany granic, siedziby i nazwy powiatu radzymińskiego w województwie warszawskim., isap.sejm.gov.pl [dostęp 2018-11-21] (pol.).
  5. Rządowe Centrum Legislacji, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 kwietnia – Dziennik Ustaw, www.dziennikustaw.gov.pl [dostęp 2018-11-21] (pol.).
  6. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów., isap.sejm.gov.pl [dostęp 2018-11-21] (pol.).
  7. Powiatowy Urząd Pracy w Wołominie.
  8. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-05)].
  9. Portal Moje Bezrobocie.
  10. Powiat wołomiński w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  11. Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2016-05-13].
  12. [1], Forum ZIelonka – Nowe logo powiatu.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Powiat wołomiński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wołomińskiego, Polska
Mazowsze Wołomiński.png
Autor: Hiuppo, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Powiat wołomiński
POL powiat wołomiński flag.png
Flaga powiatu wołomińskiego
Stopa bezrobocia powiat wolominski 2000-2010.png
Autor: OpenOffice.org, Licencja: LGPL
Unemployed rate in powiat wołomiński
Wołomin County administrative map-PL.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa administracyjna powiatu wołomińskiego
Piramida wieku powiat wolominski.png
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców powiatu wołomińskiego, 2014