Powstanie Thökölyego

Powstanie Thökölyego
Powstanie antyhabsburskie na Węgrzech 1672-1685
Ilustracja
Imre Thököly
Czas1672
Miejsceziemie Górnych Węgier (obecnie Słowacja)
TerytoriumWęgry
Wynikzwycięstwo Habsburgów
Strony konfliktu
KurucowieHabsburgowie
Dowódcy
Imre ThökölyLeopold I Habsburg
Siły
nieznanenieznane
Straty
nieznanenieznane
brak współrzędnych

Powstanie Thökölyego – jedno z węgierskich powstań mające miejsce w latach 1672−1685, w okresie walk Węgrów z dominacją Habsburgów.

W roku 1672 w północno-wschodnich Węgrzech doszło do wystąpień chłopów przeciwko wojskom cesarskim. Na czele powstańców stanął książę Emeryk Thököly (Imre Thököly). Po opanowaniu szeregu miast, Thököly założył własne państwo ze stolicą w Koszycach, w którym rządził 7 lat. W roku 1683 książę przyjął zwierzchnictwo Turcji, z którą sprzymierzył się przeciwko Cesarstwu. Po bitwie wiedeńskiej, Thököly skontaktował się z królem Janem III Sobieskim oferując koronę węgierską jego synowi Jakubowi. Po ekscesach wojsk litewskich w Górnych Węgrzech (Słowacja) Thököly ponownie związał się z Turcją i uderzył na wojska Sobieskiego zmuszając je w 1683 do powrotu do Polski[1]. Po naradzie wojennej 6 grudnia pod Preszowem postanowiono zostawić na Słowacji tylko Litwinów z częścią piechoty i dragonii koronnej, jednak i te wojska zmuszone zostały opuścić Słowację na początku 1684[2]. W roku 1685, w wyniku podstępu, Turcy aresztowali księcia, co spowodowało przejście na stronę cesarską 17 tysięcy kuruców. Po zakończeniu niewoli książę nie był już w stanie podjąć nowej walki, gdyż cały kraj zajęty został przez Habsburgów. Powstanie zakończyło się porażką powstańców.

W literaturze węgierskiej i słowackiej często określane jest jako powstanie Kuruców. Pierwszym powstaniem było Powstanie Dozsy w 1514 a ostatnim Powstanie Rakoczego w latach 1703–1711[3][4].

Przypisy

  1. Zygmunt Ryniewicz Leksykon bitew świata , Warszawa 2008, s. 518.
  2. Janusz Sikorski Polskie tradycje wojskowe. Tradycje walk obronnych z najazdami Niemców, Krzyżaków, Szwedów, Turków i Tatarów. , Warszawa 1990, s.424.
  3. Kuruc najpierw był krzyżowcem
  4. Praca zbiorowa Dzieje świata. Chronologiczny przegląd ważniejszych wydarzeń. , Warszawa 1990, s.157.

Bibliografia

  • Zygmunt Ryniewicz: Leksykon bitew świata, Wyd. Almapress. Warszawa 2004.
  • Zbigniew Wójcik, Historia powszechna XVI - XVII wieku, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1968, str. 460
  • Felczak Wacław, Historia Węgier, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa 1983, str. 152

Media użyte na tej stronie

Thokolyi.jpg
Imre Thököly, legendary Kuruc leader. He is holding his fokos.