Powstanie Wata Tylera

Powstanie Wata Tylera, Powstanie chłopów angielskich 1381
Ilustracja
Śmierć Wata Tylera przedstawiona na miniaturze z końca XIV wieku.
Czas1381
MiejsceAnglia
TerytoriumAnglia
Przyczynaucisk feudalny
WynikZwycięstwo wojsk króla Ryszarda II
Strony konfliktu
powstańcy chłopscyarmia króla Ryszarda II
Dowódcy
Wat TylerRyszard II
Siły
nieznanenieznane
Straty
nieznanenieznane
brak współrzędnych

Powstanie Wata Tylera – powstanie chłopów angielskich w 1381 pod wodzą Wata Tylera, które swoim zasięgiem objęło całą Anglię.

Bezpośrednim powodem wybuchu powstania było nałożenie podatku pogłównego, ponowne obarczenie chłopów pańszczyzną i ustalenie płacy wyrobników na niskim poziomie[1]. Głębsze przyczyny to trudności gospodarcze i napięcia społeczne związane z wyzyskiem i niewolą chłopską, niezadowolenie z rządów, wzrost kosztów wojny stuletniej, popularność radykalnych haseł społecznych głoszonych przez wędrownych kaznodziejów przede wszystkim Johna Balla potępiających bogactwo Kościoła, nędzę ludu i rozpasanie panów. Ball opierający się na naukach Johna Wycliffa nazywany był szalonym księdzem z Kentu[2].

Do wybuchu powstania doszło w jednej ze wsi w Esseksie skąd został wyrzucony zbyt gorliwy poborca podatkowy. Następnie chłopi z Esseksu pod wodzą Jacka Strawa i chłopi z Kentu pod wodzą Wata Tylera ruszyli na Londyn. Wkrótce powstanie rozprzestrzeniło się na całą Anglię. Atakowano dwory i miasta, palono rejestry podatkowe, zabijano szlachtę i urzędników. Słuchano kazań Lollardów wzywających do stworzenia Królestwa Bożego na ziemi opartego na powszechnej równości[3]. W Londynie spalony został pałac Jana z Gandawy.

Powstańcy spotkali się z królem Ryszardem II, od którego uzyskali przebaczenie i obietnice pomocy. W czasie drugiego spotkania z królem na którym Wat Tyler zażądał zniesienia stanów i wszelkiej nierówności społecznej oraz sekularyzacji majątków kościelnych został zamordowany przez burmistrza Londynu, a król odwołał wcześniejsze przyrzeczenia[4]. Powstanie chłopskie pozbawione przywódcy zostało stłumione a nadane przywileje (zniesienie poddaństwa i części podatków) odwołano[5].

Przypisy

  1. Kazimierz Lepszy Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia, Warszawa 1968, s. 438.
  2. Kazimierz Lepszy Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia, Warszawa 1968, s. 42.
  3. Wielka Historia Świata, Kraków 2004, t. VI, s.97.99.
  4. Wielka Historia Świata, Kraków 2004, t. VI, s. 99.
  5. George Kohn Encyklopedia wojen, Warszawa 1998, s. 116.

Bibliografia

  • George Kohn: Encyklopedia wojen. Warszawa: Wydawnictwo al fine, 1998.
  • Kazimierz Lepszy: Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1968.

Media użyte na tej stronie

DeathWatTyler.jpg

From http://www.britannia.com/history/articles/peasantsrevolt.html. The Death of Wat Tyler at the hands of Walworth, Mayor of London, with the young Richard II looking on. Library Royal MS 18.E.i-ii f. 175, dated c. 1385-1400.

See File:DeathWatTylerFull.jpg for another version

  • 19:08, 5 September 2005 Bkwillwm 350x233 (42504 bytes) (From http://www.britannia.com/history/articles/peasantsrevolt.html. The Death of Wat Tyler at the hands of Walworth, Mayor of London, with the young Richard II looking on. The image is a close up of a larger medieval image. {{PD-old}} )