Powstanie maoistowskie w Indiach
 Maksymalny zasięg rewolucji | |||
| Czas | od 1967 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | Ćhattisgarh, Jharkhand, Orisa, Bihar, Madhya Pradesh, Maharasztra | ||
| Terytorium | |||
| Wynik | trwa | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Powstanie maoistowskie w Indiach – rebelia maoistów indyjskich zwanych naksalitami bądź naksalami. Powstanie trwa od 1967 roku[1][2][3].
Historia
Rozpoczęło się w 1967 roku w niewielkiej miejscowości Naksalbari, od której wywodzi się kreślenie „naksalici“[2][3]. Rebelia rozprzestrzeniła się na okoliczne wioski. Zbuntowani chłopi zamordowali miejscową elitę tworząc w jej miejsce komitety ludowe[4][2]. Na czele powstania stanął działacz maoistowski Charu Majumdar[3]. Ruch rozprzestrzenił się na cały Bengal Zachodni. W następstwie za naksalitami poszli maoiści, a także przedstawiciele niemaoistowskiego komunizmu z innych obszarów kraju. Antyrządowe rozruchy wybuchały w Indiach z różną częstotliwością i efektami[4]. W 1970 roku naksalici powołali ugrupowanie o nazwie Komunistyczna Partia Indii (Marksistowsko-Leninowska). Sekretarzem generalnym partii został Charu Muzumdar[3]. W tym samym roku wybuchły zamieszki maoistów w Kalkucie. Chaos w mieście trwał kilka miesięcy. Zamieszki zostały opanowane przez policje a kalkuccy maoiści zdziesiątkowani[3]. Charu Mazumdar wkrótce potem został ujęty przez policję i osadzony w areszcie, w którym zginął w 1972 roku[3].
Po śmierci Muzumdara ruch naksalitów uległ podziałowi. Powstały nowe organizacje maoistów, wśród których znalazły się ugrupowania takie jak Centralny Zespół Komunistycznej Partii Indii (Marksistowsko-Leninowskiej), Zjednoczona Organizacja KPI (M-L), Maoistowskie Centrum Komunistyczne, Zjednoczony Komitet Komunistycznych Rewolucjonistów Indii (M-L) czy Organizacyjny Komitet Komunistycznych Rewolucjonistów[3]. Zmianie uległa taktyka naksalitów. Zamiast otwartej walki postawili oni na wojnę prowadzoną metodami partyzanckimi[4].
Rebelia odżyła po 1980 roku[3]. W 2010 roku istniało 17 różnych organizacji zbrojnych maoistów. W wyniku działalności naksalitów rocznie ginie około 500-600 osób[3]. Naksalici nierzadko stosują metody uznawane za terrorystyczne[4][2].
W 2009 roku przeprowadzona została Operacja Lalgarh. Była to operacja wojskowa przeciwko naksalitom z PCAPA (Ludowy Ruch Przeciwko Okrucieństwu Policji) w Bengalu Zachodnim[5].
Lokalizacja rebelii
Rebelianci działają na obszarze wschodnich i środkowych Indii. Obecni są w 182 dystryktach kraju. Ich działalność dotyczy głównie stanów Ćhattisgarh, Jharkhand, Orisa[6], Bihar, Madhya Pradesh, Maharasztra i Bengal Zachodni[2][7]. W niektórych regionach partyzantom prawie udało się zastąpić lokalną administrację[7].
Wsparcie zagraniczne
W 2011 roku Indie oskarżyły Chiny o udzielanie schronienia przywódcom rebelii[1] oraz Pakistan o finansowanie działalności maoistów[1].
Przypisy
- ↑ a b c Cicha wojna w sercu Indii. Maoiści walczą już prawie 50 lat. wiadomosci.wp.pl. (pol.).
- ↑ a b c d e Naxalite, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-10-03] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Indie: Czerwona ośmiornica. wyborcza.pl. (pol.).
- ↑ a b c d Rokicka: Widmo komunizmu nie odleciało w siną dal. magazynkontakt.pl. (pol.).
- ↑ Lalgarh ops launched, then stalled. indiatoday.intoday.in. (ang.).
- ↑ Indie/ Policja walczy z maoistowskimi rebeliantami. psz.pl. (pol.).
- ↑ a b Indie przegrywają walkę z maoistami. psz.pl. (pol.).
Media użyte na tej stronie
The Flag of India. The colours are saffron, white and green. The navy blue wheel in the center of the flag has a diameter approximately the width of the white band and is called Ashoka's Dharma Chakra, with 24 spokes (after Ashoka, the Great). Each spoke depicts one hour of the day, portraying the prevalence of righteousness all 24 hours of it.
Autor: Trengarasu, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hammer and sickle flag, in the style used by many South Asian communist parties.
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0