Pozbawienie praw publicznych

Pozbawienie praw publicznych – jeden ze środków karnych orzekany przez sądy wobec sprawców przestępstw. Pozbawienie praw publicznych może również zostać orzeczone jako kara przez Trybunał Stanu.

Skutkiem orzeczenia tego środka karnego jest (zgodnie z art. 40 k.k.):

  • utrata czynnego i biernego prawa wyborczego do organu władzy publicznej, organu samorządu zawodowego lub gospodarczego,
  • utrata prawa do udziału w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości,
  • utrata prawa do pełnienia funkcji w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego lub zawodowego,
  • utrata posiadanego stopnia wojskowego i powrót do stopnia szeregowego,
  • utrata orderów, odznaczeń i tytułów honorowych oraz utrata zdolności do ich uzyskania w okresie trwania pozbawienia praw.

Czas trwania pozbawienia praw publicznych określany jest przez sąd w granicach od roku do 10 lat (art. 43 § 1 k.k.). Okres, na który orzeczono pozbawienie praw publicznych za dane przestępstwo, nie biegnie w czasie odbywania kary pozbawienia wolności za to przestępstwo (art. 43 § 2b k.k.).

Sąd może orzec pozbawienie praw publicznych w razie skazania:

  • na karę pozbawienia wolności, która jest nie krótsza od lat 3 i została orzeczona za przestępstwo popełnione w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie
  • za przestępstwa określone w art. 228 § 1 i 3–6, art. 229 § 1 i 3–5, art. 230 § 1, art. 230a § 1, art. 250a § 1 i 2, art. 271 § 3, art. 296a § 1, 2 i 4 oraz art. 305 § 1 i 2 k.k.[1]
  • za przestępstwa określone w art. 46 ust. 1, 2 i 4, art. 47 i art. 48 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz.U. z 2020 r. poz. 1333, ze zm.)[2].

Wykonywanie środka karnego

O pozbawieniu praw publicznych zawiadamia się (art. 179 k.k.w.):

  • odpowiedni organ administracji publicznej właściwy dla ostatniego miejsca zamieszkania lub pobytu skazanego,
  • Kancelarię Prezydenta, jeżeli skazany ma order, odznaczenie lub tytuł honorowy,
  • organy i instytucje, w których skazany pełnił funkcje objęte utratą,
  • właściwe wojskowe centrum rekrutacji.

Przypisy

  1. ↑ Art. 40 § 2 k.k. w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2054).
  2. ↑ Art. 49a ustawy o sporcie dodany przez art. 7 ustawy z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.

Scale of justice gold.png Artykuł uwzględnia ograniczony pod względem terytorialnym stan prawny na 1 stycznia 2022. Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Unbalanced scales lighter one blue.svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Ikonka wagi o nie zrównoważonych szalach, gdzie lżejsza szala została nieco podkoloryzowana gwoli dalszego podkreślenia zaistnienia braku równowagi