Poziomkówka indyjska

Poziomkówka indyjska
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	różowce
Rodzina	różowate
Rodzaj	pięciornik
Gatunek	poziomkówka indyjska
	Nazwa systematyczna
	Potentilla indica (Andrews) Th. Wolf; Syn. Mitteleur. Fl. 6(1): 661 661 1904
Synonimy
	Duchesnea indica (Andrews) Focke;
	Duchesnea indica (Andrews) Focke;

Poziomkówka indyjska^[6] (Potentilla indica (Andrews) Th. Wolf) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny różowatych. Współcześnie włączany do rodzaju pięciornik Potentilla, ale w polskiej literaturze botanicznej zwykle zgodnie z tradycyjną klasyfikacją opisywany jako przedstawiciel rodzaju poziomkówka Duchesnea^[6]. Rodzime obszary jego występowania to południowa i wschodnia Azja^[7]. Introdukowany i zdziczały w Europie, Afryce i Ameryce Północnej^[8]. W Polsce gatunek uprawiany oraz dziczejący i w niektórych miejscach zadomowiony (kenofit)^[9]^[6].

Systematyka

Gatunek tradycyjnie wyodrębniany jest zwykle w ramach rodzaju poziomkówka (Duchesnea) jako Duchesnea indica (Andrews) Focke^[6]^[5]. Rodzaj opisany został przez Jamesa E. Smitha w 1811 i został szeroko zaakceptowany^[10]. W niektórych ujęciach sugerowano przynależność tych roślin do rodzaju poziomka Fragaria^[11], w innych na zagnieżdżenie w obrębie rodzaju pięciornik Potentilla^[12], ale na ogół traktowany był i wciąż bywa jako odrębny^[6]^[13].

Wnioski z badań nad relacjami filogenetycznymi wskazują jednak jednoznacznie na zagnieżdżenie tego rodzaju w obrębie rodzaju pięciornik Potentilla, i to w obrębie grupy obejmującej gatunek typowy tego rodzaju (Potentilla reptans)^[14]^[10]. W aktualizowanych bazach taksonomicznych gatunek ten także jest włączany do tego rodzaju, np. w POWO^[4].

Morfologia

Liść
Kwiat
(c) Katrin Schneider, korina.info – CC-BY-SA-4.0
Owoc pozorny
Rozłogi

Pokrój: Roślina zielna, osiągająca do 30 cm wysokości z tęgim, krótkim kłączem i z długimi rozłogami osiągającymi do 1 m długości^[8].
Liście: Potrójnie złożone, podobne do liści truskawki, owłosione po obu stronach. U nasady z owalnymi lub szeroko lancetowatymi przylistkami o długości 5–8 mm. Ogonek liściowy od 1 do 5 cm. Listki owalne lub nieco rombowate o długości 1–5 i szerokości 1–3 cm^[8].
Kwiaty: Pojedyncze, o średnicy od 1 do 2,5 cm, wyrastają na owłosionych szypułkach o długości od 0,2 do 6 cm. Działki kielicha dłuższe od płatków korony, zaostrzone, na szczycie z kilkoma ząbkami. Płatki żółte, zaokrąglone na końcach. Pręcików od 20 do 30. Owocolistki liczne, wolne^[8].
Owoce: Owoce pozorne podobne do poziomki lub truskawki. Mięsiste, czerwieniejące po dojrzeniu, o średnicy 1–2 cm. Na ich powierzchni znajdują się owalne niełupki o długości 1,5 mm^[8].

Zwarty płat poziomkówki

Zastosowanie

Gatunek uprawiany jest jako roślina ozdobna. Ze względu na intensywne rozrastanie się za pomocą rozłogów wykorzystywana jako roślina okrywowa, poza tym na obrzeżach rabat i w pojemnikach. Poza zwartą okrywą liści roślina ozdobna jest z powodu kwiatów pojawiających się od wiosny do początków lata, a pod koniec lata z powodu jaskrawo czerwonych owoców pozornych. Są one suche i niesmaczne^[15].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-01-02] (ang.).
↑ Taxon: Potentilla indica. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-01-02]. (ang.).
↑ ^a ^b Potentilla indica (Andrews) Th.Wolf. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-29].
↑ ^a ^b Duchesnea indica (Andrews) Focke. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-01-02]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 73, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-02].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Duchesnea indica. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-01-02]. (ang.).
↑ B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2012. ISBN 978-83-62940-34-9.
↑ ^a ^b TorstenT. Eriksson TorstenT., Nannie L.N.L. Persson Nannie L.N.L., Jenny E.E.J.E.E. Smedmark Jenny E.E.J.E.E., What is Potentilla? A phylogeny-based taxonomy for Potentillinae (Rosaceae), „Taxon”, 71 (3), 2022, s. 493-505, DOI: 10.1002/tax.12679 .
↑ D. J. Mabberley. Potentilla and Fragaria (Rosaceae) reunited. „Telopea”. 9 (4), s. 793-801, 2002.
↑ Torsten Eriksson, Malin S. Hibbs, Anne D. Yoder, Charles F. Delwiche, and Michael J. Donoghue. The Phylogeny of Rosoideae (Rosaceae) Based on Sequences of the Internal Transcribed Spacers (ITS) of Nuclear Ribosomal DNA and the trnL/F Region of Chloroplast DNA. „International Journal of Plant Sciences”. 164, 2, s. 197-211, 2003. DOI: 10.1086/346163.
↑ A.A. Kechaykin, A.I. Shmakov. A system of subtribe Potentillinae J. Presl (Rosaceae Juss.). „Turczaninowia”. 19, 4, s. 114-128, 2016.
↑ Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.
↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-01-02] (ang.).

[3] Taxon: Potentilla indica. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-01-02]. (ang.).

[powo-4] Potentilla indica (Andrews) Th.Wolf. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-29].

[tpl-5] Duchesnea indica (Andrews) Focke. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-01-02]. (ang.).

[checklist-6] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 73, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[grin-7] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-02].

[china-8] Duchesnea indica. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-01-02]. (ang.).

[Obce2012-9] B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2012. ISBN 978-83-62940-34-9.

[torsten-10] TorstenT. Eriksson TorstenT., Nannie L.N.L. Persson Nannie L.N.L., Jenny E.E.J.E.E. Smedmark Jenny E.E.J.E.E., What is Potentilla? A phylogeny-based taxonomy for Potentillinae (Rosaceae), „Taxon”, 71 (3), 2022, s. 493-505, DOI: 10.1002/tax.12679 .

[11] D. J. Mabberley. Potentilla and Fragaria (Rosaceae) reunited. „Telopea”. 9 (4), s. 793-801, 2002.

[12] Torsten Eriksson, Malin S. Hibbs, Anne D. Yoder, Charles F. Delwiche, and Michael J. Donoghue. The Phylogeny of Rosoideae (Rosaceae) Based on Sequences of the Internal Transcribed Spacers (ITS) of Nuclear Ribosomal DNA and the trnL/F Region of Chloroplast DNA. „International Journal of Plant Sciences”. 164, 2, s. 197-211, 2003. DOI: 10.1086/346163.

[Shmakov-13] A.A. Kechaykin, A.I. Shmakov. A system of subtribe Potentillinae J. Presl (Rosaceae Juss.). „Turczaninowia”. 19, 4, s. 114-128, 2016.

[14] Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.

[burnie-15] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Poziomkówka indyjska

Spis treści

Systematyka

Morfologia

Zastosowanie

Przypisy

Media użyte na tej stronie