Poznańskie Centrum Dziedzictwa

Poznańskie Centrum Dziedzictwa (do 2020 roku Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT)

Siedziba PCD
Państwo	Polska
Miejscowość	Poznań
Data założenia	1 października 2009
Dyrektor	Monika Herkt-Rynarzewska
Adres	ul. Gdańska 2, 61-123 Poznań
Położenie na mapie Poznania Poznańskie Centrum Dziedzictwa (do 2020 roku Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT)
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Poznańskie Centrum Dziedzictwa (do 2020 roku Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT)
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Poznańskie Centrum Dziedzictwa (do 2020 roku Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT)
52°24′44,7″N 16°57′05,7″E/52,412417 16,951583
Strona internetowa

Poznańskie Centrum Dziedzictwa (do 2020 roku Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT) – samorządowa instytucja kultury Miasta Poznania, wpisana do Rejestru Instytucji Kultury Miasta Poznania pod numerem XIV^[1]. Głównym celem działalności Centrum jest upowszechnianie, interpretowanie i ochrona dziedzictwa Poznania, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru Ostrowa Tumskiego oraz Pomnika Historii „Poznań – historyczny zespół miasta"^[2]. Instytucja ma siedzibę w Bramie Poznania.

Historia

Instytucja pod nazwą Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT powołana została Uchwałą Rady Miasta Poznania 1 października 2009 roku^[3]. Powstała z przekształcenia Biura Programu „Trakt Królewsko-Cesarski”, działającego w latach 2006-2009 w strukturze Wydziału Rozwoju Urzędu Miasta Poznania.

Centrum, jako samodzielna instytucja kultury, odpowiedzialne było za zorganizowanie Traktu Królewsko-Cesarskiego, głównego szlaku turystycznego miasta. Realizacja tego zadania wiązała się z wdrożeniem przez samorząd Miasta Poznania Narodowej Strategii Rozwoju Kultury, a w szczególności Narodowego Programu Kultury „Ochrona Zabytków i Dziedzictwa Kulturowego na lata 2004 – 2013”^[4][5]. Jednym z założeń programu było wzmocnienie tożsamości narodowej i zachowanie dziedzictwa materialnego i niematerialnego przez tworzenie narodowych produktów turystycznych^[6]. Poznań (jedno z pięciu miast w Polsce) wskazany został w Strategii, jako miejsce o największym potencjale dla rozwoju markowych produktów turystyki kulturowej. Takim produktem miał być Trakt Królewsko-Cesarski. W 2006 roku Rada Miasta Poznania przyjęła Strategię Rozwoju Narodowego Produktu Turystycznego „Trakt Królewsko-Cesarski w Poznaniu”, dokument kierunkowy dla rozwoju turystyki kulturowej w Poznaniu. Tym samym, samorząd Poznania (jako drugi w Polsce, obok Warszawy) rozpoczął prace nad stworzeniem głównego produktu turystycznego miasta^[7][8].

W latach 2009-2014 Centrum, obok zarządzania Traktem Królewsko-Cesarskim, realizowało wspólnie z Miastem Poznań projekt „Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego w Poznaniu - kolebka państwowości i chrześcijaństwa w Polsce”, który był rozwinięciem koncepcji markowych produktów turystycznych w formie centrum interpretacji dziedzictwa. Efektem projektu było powstanie i otwarcie 1 maja 2014 roku Bramy Poznania.

W 2020 roku Centrum dokonało zmiany statutu oraz nazwy na Poznańskie Centrum Dziedzictwa^[9]. Nowa nazwa obowiązuje od 1 stycznia 2021 roku.

Dyrektorzy Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT/Poznańskiego Centrum Dziedzictwa:

• Lech Łangowski (2009-2013)
• Robert Mirzyński (2013-2019)
• Monika Herkt-Rynarzewska (2019-obecnie)

Misja

Aktualna misja Centrum brzmi:

Działalność

Centrum prowadzi działalność kulturalną o charakterze turystycznym, edukacyjnym, wystawienniczym, wydawniczym i z zakresu animacji społecznej^[11]. Działalność Centrum skupia się na interpretacji i ochronie poznańskiego dziedzictwa kulturowego (materialnego i niematerialnego) oraz przyrodniczego. Zespół Centrum składa się z pracowników i pracowniczek etatowych oraz grupy nieetatowych pracowniczek i pracowników kultury. Każdorazowej kadencji Dyrektora Centrum towarzyszy praca Rady Programowej^[10]. Centrum realizuje swoje cele poprzez własne marki produktowe oraz inne projekty. Prowadzi działalność wydawniczą publikując druki zwarte (np. Freeman Tilden Interpretacja dziedzictwa)^[12] oraz bezpłatny rocznik pt. DZIKHI BIT^[13].

Marki produktowe

Działalność Centrum realizowana jest poprzez główne marki produktowe, do których należą Trakt Królewsko-Cesarski, Brama Poznania, Galeria Śluza, Fest Fyrtel oraz Centrum Szyfrów Enigma (od 2021 roku)^[14][15].

Trakt Królewsko-Cesarski

Trakt Królewsko-Cesarski - miejski szlak turystyczny

Trakt Królewsko-Cesarski to główna trasa turystyczno-kulturowa przebiegająca przez Poznań. Łączy najpopularniejsze atrakcje turystyczne. Obiekty związane z dziedzictwem kulturowym prezentowane są przez pryzmat dziejów społeczności miejskiej.

Główna oś Traktu biegnie przez historyczną cześć Poznania: od Ostrowa Tumskiego po Zamek Cesarski. Wokół osi skupione są cztery szlaki główne (Ostrów Tumski, Stary Rynek, Stare Miasto, Śródmieście), szlaki uzupełniające (m.in. Śródka, Chwaliszewo, Wzgórze św. Wojciecha, Grobla i Piaski) oraz szlaki tematyczne (Szlak Dziedzictwa Żydów, Szlak Dziedzictwa Reformacji, Poznański Szlak Kobiet, Poznański Szlak Nauki, Poznański Szlak Wody i Zieleni). Obok działalności turystycznej w ramach marki Traktu Królewsko-Cesarskiego realizowane są takie działania, jak:

• Weekend z Historią na Trakcie Królewsko-Cesarskim;
• Zabytek Otwarty (cykl spotkań).

Brama Poznania

Brama Poznania - centrum interpretacji dziedzictwa

Brama Poznania to nowoczesne centrum interpretacji dziedzictwa, placówka kulturalna zajmująca się prezentacją, edukacją i promocją dziedzictwa Ostrowa Tumskiego w Poznaniu. Mieści się w kompleksie obiektów zlokalizowanych w najstarszej części miasta na brzegu Cybiny, na który składa się współczesny, minimalistyczny budynek główny oraz Śluza Katedralna - odrestaurowany zabytek hydrotechniczny Twierdzy Poznań. Podstawowa oferta kulturalna Bramy Poznania to multimedialna ekspozycja poświęcona przeszłości i współczesności Ostrowa Tumskiego oraz przestrzeń wystaw czasowych w Śluzie Katedralnej. Obok działalności wystawienniczej w Bramie Poznania realizowane są projekty edukacyjne i kulturalne, jak:

• Rzeka Żywa (coroczny cykl kulturalno-przyrodniczy w Bramie Poznania);
• Szkoła Dziedzictwa (program edukacyjny dla nauczycielek i nauczycieli realizowany w latach 2016-2019)^[16].

Brama Poznania od 2014 roku jest marką produktową Poznańskiego Centrum Dziedzictwa.

Centrum Szyfrów Enigma

Centrum Szyfrów Enigma to przestrzeń wystawienniczo-edukacyjna, której celem będzie przybliżanie zwiedzającym historii złamania szyfru niemieckiej maszyny Enigma i wpływu tego wydarzenia na przebieg II wojny światowej. Misją placówki będzie edukacja oraz upamiętnienie Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego, poznańskich matematyków, pogromców niemieckiej maszyny szyfrującej^[15]. W marcu 2021 kierownikiem Centrum został Piotr Bojarski^[17].

Galeria Śluza

Galeria Śluza znajduje się w zabytkowej przestrzeni dawnej Śluzy Katedralnej, która jest częścią kompleksu Bramy Poznania. W galerii przez Poznańskie Centrum Dziedzictwa są organizowane tematyczne wystawy czasowe^[18].

Inne projekty

Inne ważniejsze projekty i działania realizowane przez Centrum to:

• Fest Fyrtel
• Archiwum Społeczne Śródki
• Poznański Szlak Legend dla Dzieci
• DZIKHI BIT
• seminaria z cyklu "Odbiorcy Instytucji Kultury"
• działalność wydawnicza.

Stowarzyszenia i sieci

Centrum jest członkiem różnych sieci współpracy i stowarzyszeń branżowych^[19]:

• Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna
• Wielkopolska Organizacja Turystyczna^[20]
• Szlak Piastowski
• Climate Heritage Network^[21].

Współpraca ze Stowarzyszeniem Wikimedia Polska

Centrum w dniu 25 czerwca 2020 roku podpisało porozumienie o współpracy ze Stowarzyszeniem Wikimedia Polska. W ramach współpracy Centrum prowadzi Wikiprojekt:GLAM/Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT, którego celem jest poszerzanie zasobów Wikipedii o nowe hasła oraz wzbogacanie zasobów Wikimedia Commons. W 2020 roku Centrum było opiekunem kategorii „Zabytki Poznania” w międzynarodowym konkursie fotograficznym Wiki Lubi Zabytki.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa Bramy Poznania
• Oficjalna strona internetowa Traktu Królewsko-Cesarskiego. trakt.poznan.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)].
• Oficjalna strona internetowa Centrum Szyfrów Enigma
• Poznańskie Centrum Dziedzictwa - kanał na Yotube