Próchniczo-mineralne sorbenty glebowe

Wzór jednego z kwasów humusowych – produktów humifikacji detrytusu
Glina piaszczysta – rodzaj minerałów glebowych

Próchniczo-mineralne sorbenty glebowe – połączenia składników mineralnych gleby (minerały glebowe, jony metali) i składników organicznych (produkty humifikacji detrytusu), tworzące – wraz z minerałami glebowymi i próchnicą – glebowy kompleks sorpcyjny[1][2][3].

Produktami humifikacji są różnorodne związki o złożonej budowie, m.in. kwasy humusowe (kwasy fulwowe, kwasy huminowe) i huminy. Z mineralnymi składnikami gleby tworzą one sole, chelaty i kompleksy z iłami (ilasto-humusowe, ilasto-próchnicze) – rozpuszczalne lub nierozpuszczalne[1].

Połączenia organiczno-mineralne mogą mieć charakter[3]:

  • niestukturalny – np. reakcje prostych produktów humifikacji z jonami metali,
  • strukturalny – połączenia między cząstkami próchnicy i minerałów glebowych, tworzone z udziałem pośredniczących kationów (np. H+ tworzącego mostki wodorowe, Ca2+, Al3+, Fe3+) lub amfoterycznych tlenków i wodorotlenków (np. Fe(OH)3), pokrywających powierzchnię ziaren iłu; procesy sprzyjające trwałości glebowych agregatów i gruzełków (elementy struktury gleby).

Kompleksy ilasto-humusowe mają dużą pojemność sorpcyjną i właściwości buforowe.

Przypisy

  1. a b Renata Bednarek, Helena Dziadowiec, Urszula Pokojska, Zbigniew Prusinkiewicz: Badania ekologiczno-gleboznawcze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004, s. 116–117, 144. ISBN 83-01-14216-2.
  2. Mariusz Fotyma, Stanisław Mercik: Chemia rolna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992, s. 29–30.
  3. a b Mieczysław Koter: Chemia rolna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 150–151.

Media użyte na tej stronie

Humic acid.svg
an examplified structure of humic acid