Prątki

Prątki
Ilustracja
Prątki gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis) pod mikroskopem elektronowym
Systematyka
Domena

bakterie

Rząd

promieniowce

Rodzina

Mycobacteriaceae

Rodzaj

prątki

Nazwa systematyczna
Mycobacterium

Prątki (Mycobacterium) – drobnoustroje należące do rodziny Mycobacteriaceae, rząd Actinomycetales, klasa Schizomycetes.

Są to bakterie o tlenowym metabolizmie o kształcie pałeczkowatym (proste lub tylko nieznacznie zakrzywione) o średnicy 0,2 - 0,4 μm i długości 2 - 10 μm. Charakterystyczną cechą prątków jest specyficzna budowa ściany komórkowej, która nawet w ponad 60% zbudowana jest z lipidów. Dzięki temu ściana ma charakter hydrofobowy co sprawia, że jest ona nieprzepuszczalna dla stosowanych w wielu metodach barwienia anilinowych barwników zasadowych. Specyficzna budowa prątków daje im dużą kwasooporność oraz oporność na czynniki takie jak wysuszenie, niskie i wysokie pH, wysoką i niską temperaturę. W zaschniętej plwocinie prątki mogą przeżyć do trzech miesięcy. Wykazano obecność w ścianie komórkowej takich substancji o właściwościach antygenowych jak: lipoarabinomannan, peptydy muramylowe (np. adiuwant: dipeptyd muramylowy[1]), sulfatydy, czynnik wiązkowy (cord factor) i wiele innych. Za podstawową cechę umożliwiająca osiągnięcie gospodarza jako niszy życiowej uważa się umiejętność prątków do przeżywania wewnątrzkomórkowego. Mikobakterie są zdolne do przeżywania wewnątrz fagolizosomów - struktur pierwotnie zaangażowanych w zabijanie patogenów.

Rodzaj Mycobacterium należy do Promieniowców. Różnice między rodzajami sprowadzają się nie tylko do właściwości chorobotwórczych czy fizjologicznych, ale także do różnic w budowie ściany komórkowej, która u wszystkich drobnoustrojów należących do Actinomycetes zapewnia mniejszą lub większą kwasoodporność.

Prątki są hodowane na opartym na jajach podłożu Löwensteina-Jensena, agarowej pożywce Middlebrooka oraz na pożywce Ogawy, przy czym podłoże LJ jest podłożem z wyboru[2].

Ze względów praktycznych prątki dzieli się na:

Przypisy

  1. ↑ Jakub Gołąb, Marek Jakóbisiak, Witold Lasek, Tomasz Stokłosa: Immunologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 470. ISBN 978-83-01-15154-6.
  2. ↑ H. Saito, [Laboratory media for the cultivation of tubercle bacillus], „Kekkaku”, 73 (5), 1998, s. 329-37, PMID: 9637817.

Media użyte na tej stronie

Mycobacterium tuberculosis 8438 lores.jpg
Under a high magnification of 15549x, this scanning electron micrograph (SEM) depicted some of the ultrastructural details seen in the cell-wall configuration of a number of Gram-positive Mycobacterium tuberculosis bacteria. As an obligate aerobic organism, M. tuberculosis can only survive in an environment containing oxygen. This bacterium ranges in length between 2-4 microns, with a width of 0.2-0.5 microns. See PHIL 9997 for a colorized version of this image.

TB bacteria become active, and begin to multiply, if the immune system can't stop them from growing. The bacteria attack the body and destroy tissue. If in the lungs, the bacteria can actually create a hole in the lung tissue. Some people develop active TB disease soon after becoming infected, before their immune system can fight off the bacteria. Other people may get sick later, when their immune system becomes weak for another reason.

Babies and young children often have weak immune systems. People infected with HIV, the virus that causes AIDS, have very weak immune systems. Other people can have weak immune systems, too, especially people with any of these conditions: substance abuse; diabetes mellitus; silicosis; cancer of the head or neck; leukemia or Hodgkin's disease; severe kidney disease; low body weight; certain medical treatments (such as corticosteroid treatment or organ transplants); specialized treatment for rheumatoid arthritis, or Crohn's disease.