Pręgowiec amerykański

Pręgowiec amerykański
Tamias striatus[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

wiewiórkokształtne

Rodzina

wiewiórkowate

Podrodzina

afrowiórki

Plemię

świstaki

Rodzaj

Tamias
Illiger, 1811[2]

Gatunek

pręgowiec amerykański

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Pręgowiec amerykański[4] (Tamias striatus) – gatunek ssaka z podrodziny afrowiórek (Xerinae) w rodzinie wiewiórkowatych (Sciuridae), występujący we wschodniej Ameryce Północnej. Jedyny przedstawiciel rodzaju pręgowiec[4] (Tamias)[5].

Tryb życia

Pręgowiec amerykański żyje licznie we wszystkich wschodnich stanach USA i na południowym wschodzie Kanady. Najczęściej zamieszkuje lasy liściaste i krzewiaste biotopy. Lubi też skaliste tereny. Pręgowiec nie jest zwierzęciem płochliwym i bez obawy mieszka w pobliżu ludzkich siedzib.

Choć pręgowiec umie się bardzo zwinnie wspinać i żyje w lasach (lub ich pobliżu) na drzewa wchodzi bardzo rzadko. Żyje najczęściej na ziemi i podczas leśnych wędrówek wydeptuje sobie stałe trasy i ścieżki. Zakłada pod ziemią rozległe i skomplikowane korytarze, często pod zwalonymi i wyrwanymi drzewami, stale je rozbudowując. Tunele te, z wieloma wejściami, osiągają długość do 10 m.

Większość roku pręgowiec spędza samotnie broniąc terytorium w pobliżu swojej nory. Jego wielkość zmienia się i uwarunkowane jest zasobami pokarmowymi, uzależnionymi od pory roku.

Spożywający pokarm Pręgowiec amerykański

Pożywienie

Pręgowiec amerykański nie jest wybrednym zwierzęciem i jego jadłospis jest bardzo obszerny. Najczęściej żywi się różnymi nasionami, orzechami i jagodami. Od czasu do czasu zjada nawet ślimaki, owady, pająki, a nawet pisklęta i ptasie jaja. Niekiedy chwyta też myszy i małe węże.

Najwięcej pożywienia znajdują w lesie na ziemi, jednak jeśli jest to konieczne potrafi zrywać orzechy i owoce wiszące jeszcze na drzewie. Po znalezieniu pokarmu zjada tylko jego część, a resztę chowa jako zapasy na zimę w którejś ze swoich licznych kryjówek. Pręgowiec ma bardzo dobry węch, który pomaga mu w szukaniu zapasów.

Rozmnażanie

Pręgowiec amerykański najczęściej rozmnaża się dwa razy w roku. Po raz pierwszy następuje to między lutym, a kwietniem, później między czerwcem, a sierpniem. W tym czasie samiczka zdolna jest do parzenia i zapłodnienia zaledwie przez 3-10 dni.

Chipmunk2 (Tamias striatus) (1580) - Relic38.jpg

Samce zamieszkujący sąsiednie terytoria gromadzą się w tym czasie w rewirze samiczki, o której przychylność rywalizują. Pręgowce nie tworzą długotrwałych związków, lecz zaraz po parzeniu rozstają się, a wychowanie młodych spada na barki samicy. Ciąża trwa 31 dni i po tym czasie w bezpiecznie wygrzebanym gnieździe rodzi się 4-5 młodych. Przez okres miesiąca żywią się mlekiem matki, potem zaczynają jej towarzyszyć w wyprawach po pokarm. W wieku 6-8 tygodni opuszczają gniazdo i rozpraszają się po okolicy.

Młode rozwijają się bardzo szybko. W wieku trzech miesięcy są już całkowicie dojrzałe. Wyruszają wtedy na poszukiwanie własnego terytorium, gdzie zadomawiają się i spędzają zimę. Z reguły następnej wiosny są już zdolne do rozrodu.

Przypisy

  1. Tamias striatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 83. (łac.).
  3. Tamias striatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 622. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 211. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

Bibliografia

  • Encyklopedia Zwierząt od A do Z. ISBN 83-908277-3-5.

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Tamias striatus3.jpg
Autor: Gilles Gonthier, Licencja: CC BY 2.0
Tamias striatus (en:Eastern chipmunk) (fr:Tamia rayé)
Tamia striatus eating.jpg
Autor: Gilles Gonthier from Canada, Licencja: CC BY 2.0
Tamias striatus, Eastern Chipmunk, carrying a nut.
Chipmunk2 (Tamias striatus) (1580) - Relic38.jpg
Autor: Darren Swim, Licencja: CC BY-SA 3.0
Eastern Chipmunk (Tamias striatus), Ontario, Canada
Tamias striatus range map.png
Autor: U. Schröter, Licencja: CC BY-SA 3.0
Eastern chipmunk (Tamias striatus), range map, depending on the range map at IUCN red list