Pracze Widawskie

Kościół św Anny

kościół św. Anny

dom pomocy społecznej

Pracze Widawskie – osiedle na północnym skraju Wrocławia, w dzielnicy Psie Pole. Dawna wieś owalnica (w obrębie dzisiejszych ulic Dekarskiej, Zduńskiej i Kaletniczej), służebna osada książęca z własną komorą celną.

Historia

W 1266 roku Władysław, książę regent Wrocławia i arcybiskup elekt Salzburga, nadał Pracze („hereditas nostra in villa Pracz iuxta Widauia”) w zamian za zasługi magistrowi Milonowi. Wzmiankowana w 1266 jako Pratche (w 1298 i 1348 – Pracz). Lokowana była na prawie niemieckim. W 1348 istniał tu już kościół pod wezwaniem św. Anny, ufundowany przez rycerza Henryka z Kałowa (wzmiankowanego po łacinie jako Henricus de Cal). Wzmiankowany także w dokumentach z lat 1342, 1344 i 1345 jako „Henricus Calow de Pracz”. Tutejsze sołectwo (oraz znajdujące się we wsi młyn, karczma i folwark) wzmiankowane było po raz pierwszy w 1353 roku. W 1649 wybudowano tu dwór, rozbudowany w 1914 (nie zachował się po II wojnie światowej), a w latach 30. XIX wieku – cegielnię.

Położona nad rzeką Widawą (niem. Weide), występowała także pod nazwami Protch an der Weide, Protch Weide i Weide-West.

W roku 1795 w 35 domach mieszkało tu 189 osób, a w 1913 liczba mieszkańców wynosiła 550. W latach 20. XX wieku w Praczach Widawskich wybudowano szpital, funkcjonujący do dziś jako dom pomocy społecznej.

Wieś przyłączona do Wrocławia w 1973; obecnie osiedle Pracze Widawskie traktowane są – na potrzeby administracyjne – wspólnie z większym od nich osiedlem Widawa, liczą wspólnie ok. 1,3 tys. mieszkańców.

Zabytki

• Kościół św. Anny - prezbiterium przypuszczalni zbudowano w średniowieczu i przebudowano w XVII wieku. Nawę zbudowano około roku 1800, w miejscu wcześniejszej szkieletowej.
• Ruiny dworu z XVII wieku z dwoma „portykami” z 1914 roku. Do 1945 roku było to było to trójskrzydłowe założenie ustawione w podkowę. Początkowo otwarte dziedzińcem ku północy i zamknięte w 1914 r. Dwór miał trzy cylindryczne wieżyczki na narożnikach (od południa i wschodu) i wejście główne od południa.

Komunikacja miejska

• 108 (Dworzec Nadodrze – Pracze Widawskie; kursy co pół godziny w szczycie, co godzinę poza szczytem)

Bibliografia

• Zygmunt Antkowiak, Kościoły Wrocławia, Wrocław 1991
• Encyklopedia Wrocławia, Wrocław 2000

Linki zewnętrzne

• Pracze Widawskie na zdjęciach archiwalnych i współczesnych
• Granice wrocławskich osiedli - załącznik do uchwały nr XXXI/2280/04 Rady Miejskiej Wrocławia 9 grudnia 2004 (Widawa str.52)