Prakwice
| Artykuł | 53°54′47.44″N 19°23′0.91″E |
|---|---|
| - błąd | 0 m |
| WD | 53°50'N, 19°22'E |
| - błąd | 20804 m |
| Odległość | 9 m |
| osada | |
 Most drogowy nad rozebraną linią kolejową | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 113[1] |
| Strefa numeracyjna | 55 |
| Kod pocztowy | 82-440[2] |
| Tablice rejestracyjne | GSZ |
| SIMC | 0157010 |
Położenie na mapie gminy Dzierzgoń _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Dzierzgoń") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu sztumskiego  | |
 53°54′47,44″N 19°23′00,91″E/53,913178 19,383586 | |
Prakwice (niem. Prökelwitz) – osada w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Dzierzgoń. Wieś jest siedzibą sołectwa, w którego skład wchodzi również miejscowość Pachoły.
Do końca 1999 roku w gminie Stary Dzierzgoń[3].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Historia
Wieś wzmiankowana w 1312 r. pod nazwą Praterwicz. W 1382 nazwę wsi w dokumentach zapisano jako Preyterwicz. W XV wieku Prakwice należały do Gabriela Bażyńskiego, dowódcy rycerstwa ziemi dzierzgońskiej w Związku Pruskim. W okresie późniejszym wieś była w posiadaniu zniemczonej rodziny pruskiej – Projków (von Proeck). W 1736 wieś nabył burgrabia Krzysztof Dohna. W połowie XIX w. dobra prakwickie obejmowały ponad 4000 ha i skupiały 9 folwarków oraz jedną wieś pańszczyźnianą. W 1904 r. w wyniku uwłaszczenia chłopów od majoratu odłączyła się wieś Stare Miasto. W tym czasie do dóbr przyłączono dwór Kielmy, folwark Nowy Młyn i fragmenty Lasu Zakręckiego. W tym czasie dobra obejmowały 1056 ha lasów oraz folwarki: Adamowo, Ględy, Kielmy, Królikowo, Mokajny, Nowy Młyn, Pachoły, Pogorzele, Wólka Prakwicka, Zakręty, Zamek, Zapiecki (łącznie ponad 3000 ha).
Szkoła w Prakwicach została założona na początku XIX w. Wcześniej dzieci uczęszczały do szkoły we wsiach: Pachoły (założona w 1730) lub Pacholin.
W 1782 r. we wsi było 9 domów, w 1817 – 5 i 62 mieszkańców, w roku 1858 – 8 i 200 mieszkańców. W 1939 r. gmina Prakwice liczyła 137 gospodarstw domowych i 520 mieszkańców.
W końcu XVII w. Johann Ernst von Wallenrod wybudował pałac myśliwski, który następnie przeszedł w ręce rodu von Dohna. W latach 1884-1906 w pałacu gościł często na polowaniach cesarz Wilhelm II. Obecnie ruiny barokowego pałacu otacza zaniedbany park krajobrazowy, w którym znajduje się kolekcja głazów z wykutymi na nich sukcesami myśliwskimi dawnego właściciela[4].
Brzozowy Staw (niem. Birken Teich) – staw o powierzchni około 2,5 ha, znajdujący się na skraju Królikowskiego Lasu, na południe od Prakwic[5].
Wólka Prakwicka – w 1973 r. wymieniana jako kolonia[6].
Zabytki
Według rejestru zabytków NID[7] na listę zabytków wpisane są:
- zespół dworski, poł. XVIII, 2 poł. XIX, nr rej.: A-21 z 24.06.1949 :
- dwór (dec. pałac), obecnie ruina
- park, nr rej.: A/21 z 15.02.1978
- fragment parku z 3 piwnicami-lodowniami, nr rej.: A-21 z 19.11.2019
- dawna szkoła, obecnie dom mieszkalny, 1 ćw. XIX, nr rej.: A-1388 z 15.06.1993
- dawna kuźnia, obecnie sklep, 1 ćw. XIX, nr rej.: A-1386 z 14.06.1993
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1049 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 21 grudnia 1999 r. (PDF)
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 s. 32 ISBN 83-7200-631-8
- ↑ Gustaw Leyding, Nazwy fizjograficzne, w: Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn 1973.
- ↑ Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn 1973.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2022-01-03].
Bibliografia
- Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn 1973.
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Dzierzgoń, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor:
Mapa powiatu sztumskiego, Polska
Autor: Lotek70, Licencja: CC0
Prakwice, ruiny pałacu.
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków województwa pomorskiego pod numerem P/55 i P/56 z 24.06.1949.Autor: S.Czachorowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Prakwice, most drogowy nad rozebraną linią kolejową. Linia została rozebrana w 2009 lub 2008 roku.