Prapłaziec

Prapłaziec
Lepidosiren paradoxa[1]
Fitzinger, 1837[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

mięśniopłetwe

Podgromada

dwudyszne

Rząd

rogozębokształtne

Rodzina

płazakowate

Rodzaj

Lepidosiren
Fitzinger, 1837[2]

Gatunek

prapłaziec

Synonimy

Rodzaju:

  • Amphibichthys Hogg, 1841[3]

Gatunku:

  • Lepidosiren dissimilis Castelnau, 1855[4]
  • Lepidosiren giglioliana Barbosa Rodriguez, 1886[5]
  • Lepidosiren articulata Ehlers, 1894[6]

Prapłaziec[7], prapłetwiec południowoamerykański[8], płazak[9] (Lepidosiren paradoxa) – gatunek słodkowodnej ryby z podgromady dwudysznych (przystosowana do oddychania tlenem atmosferycznym), jedyny przedstawiciel rodzaju Lepidosiren i rodziny płazakowatych (Lepidosirenidae), a także jedyna ryba dwudyszna Ameryki.

Zasięg występowania

Zasiedla rzeki i rozlewiska Brazylii i Paragwaju. Najliczniej występuje w zlewisku Amazonki.

Głowa

Charakterystyka

Ciało wydłużone, pokryte drobną łuską cykloidalną. Osiąga do 125 cm długości[10]. Podczas pory suchej prapłaziec zakopuje się w mule, tworząc w nim rodzaj kieszeni, która go chroni. Nie wytwarza kokonu. Gdy zbiornik całkowicie wysycha ryba zapada w stan estywacji.

Dorosłe osobniki żywią się roślinami i bezkręgowcami. Budują gniazdo w podłożu. Samiec opiekuje się ikrą i potomstwem. U młodych występują skrzela zewnętrzne zanikające po 6 tygodniach.

Znaczenie gospodarcze

Prapłaziec jest lokalnie poławiany dla mięsa.

Przypisy

  1. Lepidosiren paradoxa, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b L.J.F.J. Fitzinger. [Vorläufiger Bericht über eine höchst interessante Entdeckung Dr. Natterer in Brasilien]. „Isis von Oken”. 30, s. 379, 1837. (niem.). 
  3. J. Hogg. On the existence of branchiæ in the young Cæciliæ; and on a modification and extension of the branchial classification of the Amphibia. „The Annals and Magazine of Natural History”. 7, s. 361, 362, 1841. (ang.). 
  4. F.L. Castelnau: Animaux nouveaux ou rares recueillis pendant l’expedition dans les parties centrales de L’Amerique du Sud, de Rio de Janeiro a Lima, et de Lima au Para; exécutée par ordre du gouvernement Français pendant les années 1843 a 1847. Paris: Chez P. Bertrand, 1855, s. 104, ryc. 50. (fr.).
  5. J. Barbosa Rodriguez. [Tytuł nieznany]. „Journal Commercio, Rio de Janeiro [możliwe: Relatório da Associação Commercial do Rio de Janeiro]”, 1888. 
  6. E.H. Ehlers. Ueber Lepidosiren paradoxa Fitz. und articulata n. sp. aus Paraguay. „Nachrichten von der Königl. Gesellschaft der Wissenschaften und der G.A. Universität zu Göttingen”. 1894 (2), s. 84, 1894. (niem.). 
  7. G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 92.
  8. Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974, s. 39.
  9. Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
  10. Lepidosiren paradoxa. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 9 lutego 2009]

Bibliografia

  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
  • Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Lepidosiren paradoxa 0.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 2.5
Lepidosiren paradoxa headshot.jpg
Autor: Curtis Clark, or Cal Poly Pomona. [1], Licencja: CC BY-SA 2.5
Lepidosiren paradoxa, or South American lungfish.