Prefektura Ehime
| |||||||
prefektura | |||||||
![]() Most nad cieśniną Kurushima | |||||||
| |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Wyspa | |||||||
Region | Sikoku | ||||||
Siedziba | |||||||
Kod ISO 3166-2 | JP-38 | ||||||
Gubernator | Tokihiro Nakamura | ||||||
Powierzchnia | 5 678 km² | ||||||
Populacja (2012) • liczba ludności |
| ||||||
• gęstość | 255 os./km² | ||||||
Kod pocztowy | 790-8570 | ||||||
Adres urzędu: Ehime-ken, Matsuyama-shi, Ichibanchō 4-4-2 | |||||||
Plan | |||||||
![]() | |||||||
Symbole japońskie | |||||||
Drzewo | |||||||
Kwiat | Kwiat mandarynki | ||||||
Ptak | Rudzik krasny | ||||||
Położenie na mapie![]() | |||||||
Strona internetowa | |||||||
Portal ![]() |
Prefektura Ehime (jap. 愛媛県 Ehime-ken) – prefektura znajdująca się w północno-zachodniej części wyspy Sikoku, w Japonii. Jej stolicą jest miasto Matsuyama.
Historia
Do okresu Meiji na terenach obecnej prefektury istniała prowincja Iyo. Po bitwie pod Sekigaharą tereny te otrzymali od Ieyasu Tokugawy jego sprzymierzeńcy na czele z Yoshiaki Katō, który wybudował zamek Matsuyama, tworząc podwaliny dzisiejszego miasta Matsuyama.
Geografia
Prefektura leży w północno-zachodniej części wyspy Sikoku, nad Morzem Wewnętrznym (Seto-naikai). Dzieli się na trzy części: Nan’yo (Południową), Chūyo (Środkową), Tōyo (Wschodnią). Graniczy z prefekturami: Kagawa i Tokushima na wschodzie i Kōchi na południu[1].
Rzeźba terenu jest zróżnicowana: od górzystej wewnątrz prefektury, po urozmaicone wybrzeże z licznymi wyspami. Najdalej wysuniętym krańcem prefektury jest półwysep Sadamisaki, który jest najwęższym półwyspem w Japonii.
Z dniem 1 kwietnia 2014 roku 7% całkowitej powierzchni prefektury zostało oznaczone jako obszary chronione, a mianowicie Parki Narodowe Ashizuri-Uwakai i Seto Naikai, Quasi-Park Narodowy Ishizuchi oraz siedem prefekturalnych parków przyrody[2].
Miasta
Miasta prefektury Ehime:
Miasteczka i wioski
|
|
|
|
Przemysł i rolnictwo
W prefekturze Ehime rozwinęły się przemysły: stoczniowy, chemiczny, papierniczy i tekstylny, a w mieście Matsuyama – rolniczy, maszynowy, petrochemiczny, włókien sztucznych i ceramiczny. Wysoko rozwinięte jest leśnictwo, rolnictwo i rybołówstwo. Koło Uwajimy poławia się perły. W miasteczku Ikata istnieje elektrownia atomowa.
Owoce cytrusowe (mandarynki, pomarańcze) różnego rodzaju (uprawia się w prefekturze ok. 40 rodzajów owoców cytrusowych), m.in.: mikan (Citrus unshiu), ponkan (Citrus reticulata), iyokan (Citrus iyo), natsumikan (Citrus natsudaidai), hassaku (Citrus hassaku)[3][4]
Atrakcje turystyczne
- W Ōzu można oglądać tradycyjne połowy pstrągów z wykorzystaniem szkolonych kormoranów, które trwają od 1 czerwca do 20 września. Rybacy wypływają o zmierzchu na drewnianych łodziach oświetlonych pochodniami, których światło przyciąga ryby. Ten widok można podziwiać nad brzegiem rzeki Hiji lub na łodzi[5].
- W Uwajimie można obejrzeć walki pomiędzy bykami. Jest to część kultury ludowej regionu Uwajima. Walki nie mają ograniczenia czasowego. Regularnie zaplanowane turnieje odbywają się pięć razy w roku[6][7].
- Zamek Uwajima – jeden z zaledwie 12 oryginalnych zamków, które przetrwały nietknięte od okresu Edo (1603–1867). W 1615 roku przejął go klan Date, który rządził miastem Uwajima przez okres Edo. Zamek stoi na wzgórzu, które w przeszłości znajdowało się tuż nad morzem, ale rekultywacja terenu wzdłuż wybrzeża sprawiła, że stoi dziś w głębi lądu[8].
- Zamek Matsuyama – znajduje się na stromym wzgórzu Katsu w centrum miasta. Został zbudowany w latach 1602–1628. W 1635 roku został przydzielony rodzinie Matsudaira, krewnym rządzącego rodu Tokugawa, i pozostał w ich rękach do końca epoki feudalnej. Na terenie zamku znajduje się około 200 drzew wiśni (sakura), których kwitnienie jest celem hanami, zwykle na przełomie marca i kwietnia[9].
- Zamek Ōzu – stoi na wzgórzu nad rzeką Hiji, w północno-zachodniej części miasta Ōzu. Jego początki są datowane na rok 1300. Był kilkakrotnie przebudowywany po pożarach, klęskach żywiołowych i katastrofach spowodowanych przez człowieka. Obecny zamek odbudowywano etapami od lat 50. XX wieku, a w 2004 roku ostatecznie ukończono jego przebudowę. W przeciwieństwie do wielu innych zamków, które zostały odbudowane w ubiegłym wieku przy użyciu żelazobetonu, główna część (donżon) została wykonana głównie z drewna, według tradycyjnych technik budowlanych. W rezultacie obecny wygląd jest bliski oryginału nie tylko z zewnątrz, ale także od wewnątrz. Wewnątrz zamku umieszczono eksponaty dotyczące historii Ōzu, mapy dotyczące lokalnej topografii od przeszłości do teraźniejszości, modele zamku oraz zbroje i inne przedmioty należące do byłych feudałów[10].
- Dōgo Onsen w Matsuyamie – najstarsza w Japonii łaźnia publiczna z gorącym źródłem. Słynny, główny budynek (Dōgo Onsen Honkan) został zbudowany w 1894 roku w okresie Meiji. Wygląd zewnętrzny i drewniane wnętrze pełne schodów, przejść i pomieszczeń były inspiracją dla reżysera filmów animowanych, Hayao Miyazakiego, przy tworzeniu filmu animowanego pt.: „Spirited Away: W krainie bogów”[11].
- Góra Ishizuchi (1982 m) – najwyższy szczyt na Sikoku z trasami spacerowymi i wspinaczkowymi. Jedna z nich, zabezpieczona łańcuchami, prowadzi po stromych skałach [12].
Regionalne specjalności
- Botchan-dango – zestaw trzech małych kulek (przeważnie słodkich) nadzianych na bambusowy patyczek, każda o innym kolorze, wykonanych z kleistej mąki ryżowej (mochiko). Zabarwiane są pastą z fasoli azuki, jajkiem i zieloną herbatą. Wspomina o nich Sōseki Natsume w powieści pt. Botchan (1906, wyd. pol. pt. „Panicz” 2009), której akcja rozgrywa się w Matsuyamie[13][14].
- Chanpon – dosł. mieszanina różnych składników[15]. W Ehime specjalnością jest yawatahama-chanpon, rodzaj lekkiego rosołu z makaronem, ugotowanego z kości kurczaka, bonito i konbu (rodzaj wodorostów). Na wierzchu układa się m.in. smażone mięso (zwykle wieprzowinę), krewetki, rozmaite warzywa[4][3].
- Goshiki-sōmen – pięciokolorowy makaron: kolor żółty uzyskuje się z jajek, zielony ze sproszkowanej zielonej herbaty (matcha), brązowy z mąki gryczanej, czerwony ze śliwek i shiso (rodzaj zioła, Perilla frutescens var. crispa) i zwykły biały[16][15].
- Hana-gatsuo (ang. flower bonito) – suszone płatki ryby bonito (Katsuwonus pelamis, jap. katsuo, ang. skipjack tuna), krojone jak płatki kwiatu. Płatki te nazywają się katsuo-bushi i służą jako dodatek do potraw[3].
- Ichiroku-taruto – rodzaj japońskiego ciastka (wagashi) z delikatną pastą z czerwonej fasoli i nutą owoców yuzu (Citrus junos). Wygląda bardziej jak rolada niż zwykła tarta. Pojawienie się tego ciastka w Japonii wiąże się z historią z okresu Edo (1603–1868). Sadayuki Matsudaira, feudalny władca domeny Iyo-Matsuyama, przeprowadzając kontrolę dwóch portugalskich statków zacumowanych w zatoce Nagasaki w 1647 roku, spróbował oferowanej mu portugalskiej tarty i uzyskał przepis[17].
- Imotaki – rodzaj gęstej zupy składającej się z: ziemniaków sato-imo (kolokazja jadalna, taro, Colocasia esculenta), ośmiornicy, kurczaka, warzyw i innych składników. Gotuje się je razem w naczyniu, przeważnie na zewnątrz domu jako wspólne danie przyjęcia związanego z podziwianiem jesiennego księżyca (tsuki-mi). Jest to regionalny zwyczaj celebrowany od 300 lat[3][18][15].
- Imabari-yakitori – pieczony kurczak, przyrządzany w odmienny niż w innych częściach kraju, nie na wąskim grillu w postaci szaszłyków, ale w unikalny sposób, znany jako teppan-yaki. Kurczak jest ułożony i pieczony na gorącej, metalowej płycie i dociskany drugą, również gorącą z góry[19][4].
- Iyo-satsuma – danie serwowane głównie w okolicach miasta Uwajima. Mięso ryby jest ugniatane w moździerzu, następnie dodaje się mugi-miso (miso z jęczmienia lub żyta i soi). Mieszankę piecze się, miesza z bulionem i podaje na mugi-meshi (ryż gotowany z jęczmieniem).
- Tai-meshi – pagrus z ryżem. Tradycyjna, lokalna specjalność Ehime. Obszary wschodnie (Imabari i Matsuyama) i południowe (Uwajima) mają własne, charakterystyczne przepisy. Tai-meshi na wschodzie składa się z ryżu i gotowanej całej ryby. Na południu prefektury (Nan’yo) jest to świeża, surowa ryba (sashimi) zanurzana w mieszaninie sosu sojowego (shōyu) i jajka, jedzona z białym ryżem[4].
- Tai-sōmen – pagrus czerwony (Pagrus major, rodzina prażmowatych, Sparidae). Ryba gotowana ze słono-słodkim sosem, jedzona z bardzo cienkim, białym makaronem z mąki pszennej[3][4].
Galeria
Przypisy
- ↑ About Ehime (ang.). Ehime Prefecture. [dostęp 2019-10-07].
- ↑ Ministerstwo Ochrony Środowiska: General overview of area figures for Natural Parks by prefecture (jap.). [dostęp 2014-11-19].
- ↑ a b c d e Richard Hosking: A Dictionary of Japanese Food. Tokyo: Tuttle Publishing, 1996, s. 30, 47, 59, 69, 70, 85, 97, 107, 131, 137. ISBN 978-4-8053-13350.
- ↑ a b c d e Tastes of Ehime (ang.). Ehime Prefecture. [dostęp 2019-10-07].
- ↑ Ukai, Cormorant Fishing (ang.). Voyapon, 2019. [dostęp 2019-10-10].
- ↑ Uwajima City Bullfighting Arena (ang.). Ehime Prefecture. [dostęp 2019-10-08].
- ↑ About bullfighting (ang. • jap.). 宇和島市観光物産協会. [dostęp 2019-10-08].
- ↑ Uwajima Castle (ang.). japan-guide.com, 2019. [dostęp 2019-10-09].
- ↑ Matsuyama Castle (ang.). japan-guide.com, 2019. [dostęp 2019-10-09].
- ↑ Ozu Castle (ang.). japan-guide.com, 2019. [dostęp 2019-10-09].
- ↑ Dogo Onsen Honkan (ang.). japan-guide.com, 2019. [dostęp 2019-09-29].
- ↑ Mt. Ishizuchi (ang.). Ehime Prefecture. [dostęp 2019-10-10].
- ↑ Botchan dango (ang.). Tourism and International Exchange Division, Industrial Economy Department, Matsuyama City. [dostęp 2019-10-07].
- ↑ Mikołaj Melanowicz: Historia literatury japońskiej. Warszawa: PWN, 2012, s. 321. ISBN 978-83-01-17214-5.
- ↑ a b c Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary. Tokyo: Kenkyusha Limited, 1991, s. 127, 350, 1646, 1877. ISBN 4-7674-2015-6.
- ↑ Rod Walters: Culinary specialties of Matsuyama (ang.). JapanTravel, 2012. [dostęp 2019-10-08].
- ↑ Shigeki Naganuma: Ichiroku Taruto (ang.). Japan National Tourism Organization, 2018. [dostęp 2019-10-07].
- ↑ Iimotaki (ang.). Planetyze. [dostęp 2019-10-05].
- ↑ Imabari Yakitori (Imabari Style Grilled Chicken) (ang.). Imabari Port Tourist Information. [dostęp 2019-10-07].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Jyo81 (ja:User), Licencja: CC BY 3.0
“Botchan Dango (dumpling)” This lovely dumpling has sweet bean paste colored by adzuki beans, eggs,and powdered green tea in it. Since the dumpling appeared in the novel of Botchan written by Soseki Natsume, this has been called "Botchan Dango (dumpling).
Autor: Amake, Licencja: CC BY-SA 3.0
Yawatahama, Japan, from atop a nearby mountain
Autor: Reggaeman, Licencja: CC BY-SA 3.0
Uwajima city view from Uwajima castle keep
The third emblem of Ehime prefecture. Published to November 1, 1989.
Autor: Lincun, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Map of Japan with highlight on Ehime-ken
Autor: katorisi, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ehime pref. Main building,Matsuyama-city,Japan
Autor: Win-Do, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kawauchi Interchange in Toon-shi, Ehime pref., Japan.
Autor: Lincun, Licencja: CC BY-SA 3.0
Map of Ehime Prefecture, Japan.
Autor: As6022014, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kurushimakaikyo_Ohashi_bridge_from_Mt.Kirosan
Autor: Jyo81 (ja:User), Licencja: CC BY 3.0
Dogo Hot Spring main building viewed from the northwest (Ehime JAPAN)
Autor: Created by LERK, Licencja: Copyrighted free use
The shadow picture of Ehime Prefecture, Japan