Premczand

Premczand
ilustracja
Imię i nazwisko

Dhanpat Rai Shrivastav

Data i miejsce urodzenia

31 lipca 1880
Lamahi koło Varanasi

Data i miejsce śmierci

8 października 1936
Indie

Dziedzina sztuki

literatura

Epoka

realizm krytyczny

podpis

Premczand, Munshi Premchand, Premchand, prawdziwe nazwisko: Dhanpat Rai Shrivastav, hindi: मुंशी प्रेमचंद urdu: منشی پدیم چنر (ur. 31 lipca 1880 w Lamahi koło Varanasi, zm. 8 października 1936) – pisarz indyjski, tworzący w hindi i urdu.

W realistyczny sposób pisał o problemach społeczno-obyczajowych opisując życie wsi indyjskiej i klas średnich. Przedstawiał je w opowiadaniach, powieściach, esejach, listach i sztukach teatralnych. Wywarł decydujący wpływ na literaturę w hindi. Uznawany za jej klasyka[1]. Jego ostatnia powieść Godaan (Dar krowy) uchodzi za jedną z najlepszych powieści napisanych w hindi[2]. Tłumaczył też literaturę Lwa Tołstoja, Anatole’a France’a, czy Johna Galsworthy’ego.

Życiorys

Pochodził ze wsi. Syn urzędnika poczty. Jego rodzina borykała się z kłopotami finansowymi. Stracił matkę mając 7 lat, ojca będąc na studiach. Przejął wówczas opiekę nad swoją macochą i przyrodnim rodzeństwem[3]. Wykształcił się dzięki wyrzeczeniu i ciężkiej pracy. 30 lat pracował w zawodzie nauczyciela[4].

Twórczość literacka

Wybrane opowiadania

Wiele z nich przetłumaczono na angielski i rosyjski.

  • Pańska studnia
  • Partia szachów Shatranj ke khiladi (शतरंज के ख़िलाडी), sfilmowane pod tym samym tytułem przez Satyajit Raya
  • CałunKafan (कफ़न)
  • Spełniony obowiązek (नशा)
  • Godność zawodu
  • Wymówienie
  • Sati
  • Cierpienie ubogich
  • Stary Sudżan
  • Stracone pole
  • Mój pierwszy utwór
  • Jak ceni się mleko
  • Dawne zdarzenie
  • Mój starszy brat
  • Posiew zbrodni
  • Przykre wspomnienie
  • Księżna Sarandha

Powieści

  • Gaban (गबन)
  • Seva-sadan lub Bazaar-e-Husn (hindi: सेवासदन) i (urdu :بازارٍ حسن) – pierwsza większa powieść napisana pierwotnie w urdu (pt. Bazaar-e-Husn), ale wydana po raz pierwszy w hindi w 1919 roku pt. Seva-sadan, tzn. Dom usług[5].
  • Godaan (गोदान) – Dar krowy
  • Ofiara (świat wsi) – napisana tuż przed śmiercią, przerażenie losem wsi, rozczarowanie gandhyzmem
  • Arena (powieść chłopska)
  • Przytułek 1918 (historia pięknej młodej dziewczyny, która staje się prostytutką)
  • Karmabhoomi (कर्मभूमि)
  • Kaayakalp (कायाकल्प)
  • Manorama (मनोरमा)
  • Mangalsootra (मंगलसूत्र), nieskończona
  • Nirmala (lang-hi|निर्मला) – z 1923 roku – tragiczny los dziewczyny, o której losie decydują najpierw rodzice, potem starszy mąż, któremu zostaje sprzedana
  • Pratigya
  • Premashram
  • Rangbhoomi
  • Vardaan
  • Prema

Sztuki

  • Walka - Karbala (कर्बला)

Przypisy

  1. Taniec siedmiu zasłon. Opowiadania indyjskie. Warszawa: Czytelnik, 1977, s. 290.
  2. Finest Hindi novel
  3. Enlightenment - The Experience Festival. experiencefestival.com:80. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-06)].
  4. Premczand: Pańska studnia. Warszawa: Czytelnik, 1971.Sprawdź autora:1.
  5. The Hindu : The power of Premchand, www.hindu.com [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2004-06-02].

Media użyte na tej stronie

Prem chand.jpg
Autor: Ankur8563, Licencja: CC BY-SA 3.0
Przedstawiona osoba: Premczand – Hindi author from India (1880-1936)