Premiership Rugby

Premiership Rugby
Gallagher Premiership Rugby
Ilustracja
Państwo

 Anglia

Dyscyplina

rugby union

Organizator rozgrywek

Rugby Football Union

Data założenia

1987

Poprzednia nazwa

Courage League, Allied Dunbar Premiership, Zurich Premiership, Guinness Premiership, Aviva Premiership Rugby

Przekształcona
na zawodową

1997

Partner TV

Sky Sports, ESPN UK

Sponsor tytularny

Gallagher

Rozgrywki
Liczba drużyn

12

Niższy poziom ligowy

RFU Championship

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

Leicester Tigers

Obecny zwycięzca

Leicester Tigers (2022)

Najwięcej zwycięstw

Leicester Tigers (11)

Strona internetowa
Gracze Harlequins świętujący zwycięstwo w lidze w 2012
Rzut karny podczas meczu Leicester Tigers – Bath w sezonie 2012/2013
Młyn podczas meczu Harlequins – Northampton Saints w sezonie 2013/2014

Premiership Rugby (Gallagher Premiership Rugby, dawniej Courage League, Allied Dunbar Premiership, Zurich Premiership, Guinness Premiership, Aviva Premiership Rugby) – profesjonalna liga rugby union w Anglii, najwyższy poziom rozgrywek klubowych w tym kraju. W lidze rywalizuje corocznie 12 drużyn, zwycięzca zostaje mistrzem Anglii. Założona w 1987, od 1997 zawodowa. Uważana jest za jedną z trzech najlepszych lig rugby union w Europie obok francuskiej Top 14 i międzynarodowej United Rugby Championship[1]. Najwięcej tytułów mistrzowskich w historii zdobyła drużyna Leicester Tigers, która jest też aktualnym (z 2022) mistrzem ligi.

Nazwa

Początkowo liga nosiła nazwę Courage League. Wraz z jej profesjonalizacją od 1997 zmieniła nazwę na Premiership, a do określenia tego dodawane były nazwy sponsorów tytularnych: w latach 1997–2000 Allied Dunbar Premiership, w latach 2000–2005 Zurich Premiership, w latach 2005–2010 Guinness Premiership, 2010–2018 Aviva Premiership Rugby[2]. Od 2018 nosi nazwę obejmującą wskazanie kolejnego sponsora, Gallagher Premiership Rugby[3].

Zasady

Historia

Choć Anglia jest ojczyzną rugby, długo nie rozgrywano tu klubowych rozgrywek o mistrzostwo kraju. Pod koniec lat 60. przedstawiciele klubów zgłosili taką propozycję, ale Rugby Football Union (RFU) odrzuciła ją jako sprzeczną z ideą sportu amatorskiego[4][5]. Pod naciskiem klubów w 1971 organizacja ta zgodziła się na prowadzenie rozgrywek pucharowych[6][7], a w 1976 na klasyfikowanie drużyn w oparciu o uzyskane wyniki meczów w tzw. Merit Tables[6]. W 1980 opracowano raport, z którego wynikało, że wprowadzenie rozgrywek ligowych jest pożądane, aby podnieść poziom reprezentacji narodowej[8].

Liga powstała w 1987 jako pierwsze zorganizowane ogólnoangielskie rozgrywki o tytuł mistrza Anglii (wcześniej rozgrywano tylko mecze towarzyskie i turnieje regionalne). Liga nosząca wówczas nazwę Courage League stanowiła najwyższy poziom rozgrywkowy w hierarchii ligowej obejmującej ponad tysiąc klubów[2][9]. Liczyła dwanaście klubów, a rozgrywki toczone były systemem ligowym – każda drużyna rozgrywała z wszystkimi pozostałymi po jednym meczu. Na niższy poziom rozgrywek spadały dwie ostatnie drużyny z ligowej tabeli i były zastępowane dwoma najlepszymi drużynami drugoligowymi. W kolejnym okresie liczba drużyn w lidze wahała się od trzynastu do dziesięciu, aby w 1996 powrócić do dwunastu. W 1993 wprowadzono też zasadę rozgrywania pomiędzy każdą parą drużyn dwóch spotkań: meczu i rewanżu[2].

Pierwszym mistrzem została drużyna Leicester Tigers. Wprowadzenie ligowych rozgrywek w RFU uznano za największą zmianę w angielskim rugby od 1871. Rugby zainteresowali się sponsorzy (m.in. pierwszy tytularny sponsor rozgrywek, browary Courage)[8], kluby zaczęły zatrudniać profesjonalnych trenerów[10]. Początkowo w lidze dominowała drużyna Bath[11][9], która w pierwszej połowie lat 90. zdobyła cztery tytuły mistrzowskie[11].

Wprowadzenie profesjonalizmu do rugby union spowodowało przekształcenie ligi w zawodową w 1997. Poszerzono ją do czternastu zespołów, jednak w wyniku bankructwa jednego z uczestników (Richmond) oraz połączenia się dwóch innych (London Irish i London Scottish) już po jednym sezonie na powrót liczyła dwanaście drużyn[2][12][13]. Wiele zasłużonych klubów miało kłopoty i nie było w stanie sprostać finansowej rywalizacji, m.in. dominującą pozycję utraciło Bath[14]. Do ligi zaczęto ściągać najbardziej utytułowanych zawodników z całego świata[15]. W kolejnych latach dominowały w lidze dwa kluby, Leicester Tigers i Wasps[16]. Rosło zainteresowanie kibiców ligą, a kluby osiągały sukcesy międzynarodowe – w pierwszych latach XXI w. najpierw Leicester Tigers[17][18], a potem Wasps po dwa razy z rzędu wygrali w Pucharze Heinekena (w 2007 te dwie drużyny zagrały ze sobą w finale tych rozgrywek)[19]. Dominację w Europie ograniczyło jednak wprowadzenie pułapu wynagrodzeń[20]. W sezonie 2019/2020 doszło do skandalu – okazało się, że Saracens w ciągu trzech poprzednich sezonów (w ciągu których zdobyli dwa mistrzostwa) naruszało ten pułap wynagrodzeń i w efekcie zostało ukarane karną degradacją na koniec sezonu[21][22][23].

W poszczególnych sezonach zmieniały się zasady spadku i awansu, m.in. w niektórych sezonach stosowano mecze barażowe między najsłabszymi drużynami Premiership i najlepszymi Premiership Two (drugiego poziomu rozgrywek). W 2000 rozpoczęto naliczanie punktów bonusowych, a oprócz sezonu ligowego pojawiła się dodatkowa faza play-off obejmująca ćwierćfinały, półfinały i finał. Uregulowano wówczas też kwestię spadku i awansu – ustalając zasadę automatycznego spadku najsłabszej drużyny i zastępowania jej najlepszą drużyną z niższego poziomu[2], choć największe kluby ligi chciały zlikwidować możliwość spadku i awansu w drodze sportowych rozgrywek, zastępując ją możliwością dopuszczenia do ligi wyłącznie na podstawie kryteriów finansowych[24]. W 2021 podjęto decyzję o wprowadzeniu moratorium na spadek z ligi po sezonie 2020/2021, przy zachowaniu awansu z poziomu Championship – w ten sposób liczba drużyn w lidze w sezonie 2021/2022 została powiększona do 13[25]. Następnie brak spadków z ligi przedłużono do sezonu 2022/2023 – po sezonie 2021/2022 ma awansować do niej jedna drużyna powiększając ligę do 14, po sezonie 2022/2023 awansów nie będzie. Począwszy od sezonu 2023/2024 zaplanowano rozgrywanie meczów barażowych o udział w Premiership pomiędzy ostatnią drużyną tej ligi a mistrzem Championship[26].

Począwszy od sezonu 2002/2003 rozgrywki fazy play-off decydowały o tytule mistrza Anglii. Zmienił się jednak ich format – zamiast ośmiu drużyn uczestniczyły w nich najpierw trzy zespoły (półfinał między drugą i trzecią drużyną ligi, a następnie finał między zwycięzcą półfinału i pierwszą drużyną ligi), a potem cztery (wprowadzono drugi półfinał między najlepszą i czwartą drużyną ligi)[27].

Obecny format rozgrywek (2021/2022)

Sezon ligowy składa się z dwóch części: rundy zasadniczej toczonej systemem kołowym (każdy z każdym u siebie i na wyjeździe) oraz rundy pucharowej. W fazie zasadniczej rozgrywane są 24 kolejki (po 12 w pierwszej rundzie i rundzie rewanżowej – z uwagi na nieparzystą liczbę drużyn, każda pauzuje w jednej kolejce rundy). Cztery najlepsze drużyny w końcowej tabeli rundy zasadniczej kwalifikują się do półfinałów. Zwycięzcy z półfinałów walczą o tytuł mistrza Anglii w finałowym spotkaniu na Twickenham Stadium. Żaden zespół nie spada z ligi, natomiast awansuje do niej mistrz RFU Championship (drugiej klasy rozgrywkowej)[28].

O kolejności zespołów w tabeli ligowej decyduje w pierwszej kolejności punkty zdobyte w rozgrywkach: cztery za zwycięstwo, dwa za remis, zero za porażkę oraz po jednym punkcie bonusowym za zdobycie w meczu co najmniej 4 przyłożeń i za porażkę nie wyższą niż 7 punktami. Jeśli liczba tych punktów jest równa o pozycji w tabeli decydują kolejno liczba zwycięstw w rozgrywkach, bilans punktów meczowych, liczba zdobytych punktów meczowych, bilans punktów meczowych w meczach z zespołem, z którym rywalizuje o miejsce w tabeli[28].

Kluby uczestniczące w rozgrywkach obowiązuje ustalany przed każdym sezonem przez Premiership Rugby Board pułap wynagrodzeń, mający chronić kluby przed problemami finansowymi i zapewniać konkurencyjność rozgrywek. Przekroczenie tego pułapu skutkuje karami. W sezonie 2017/2018 wynosił on 7 milionów funtów. System posiada wiele ulg i wyjątków m.in. z limitu wyłączone są wynagrodzenia dwóch zawodników w każdym klubie, wynagrodzenia zawodników zatrudnionych w celu zastąpienia graczy kontuzjowanych. Premiowane są też działania na rzecz utalentowanych angielskich zawodników[29]. W 2020, z powodu kłopotów finansowych wywołanych pandemią COVID-19 podjęto decyzję o przejściowym zmniejszeniu limitu do 5,6 milionów funtów w okresie od sezonu 2021/2022 do sezonu 2023/2024, a także ograniczenia liczby zawodników wyłączonych z limitu do jednego w sezonach 2022/2023 i 2023/2024[30].

Wyniki rozgrywek

Najlepsze drużyny ligi w sezonach 1987/1988–2001/2002 (do sezonu 1999/2000 nie rozgrywano fazy play-off, w sezonach 2000/2001 i 2001/2002 mimo rozegrania fazy play-off mistrzem Anglii została najlepsza drużyna w tabeli ligowej):

SezonMistrzWicemistrz
1987/1988[31]Leicester TigersWasps
1988/1989[32]BathGloucester
1989/1990[33]WaspsGloucester
1990/1991[34]BathWasps
1991/1992[35]BathOrrell
1992/1993[36]BathWasps
1993/1994[37]BathLeicester Tigers
1994/1995[38]Leicester TigersBath
1995/1996[39]BathLeicester Tigers
1996/1997[40]WaspsBath
1997/1998[41]Newcastle FalconsSaracens
1998/1999[42]Leicester TigersNorthampton Saints
1999/2000[43]Leicester TigersBath
2000/2001[44]Leicester TigersLondon Wasps
2001/2002[45]Leicester TigersSale Sharks

Wyniki finałów od sezonu 2002/2003:

SezonMistrzWynik finałuWicemistrzData finałuMiejsce finałuLiczba publicznościNajlepsza drużyna fazy ligowej
2002/2003[46]London Wasps39:3Gloucester31.05.2003Twickenham Stadium42 000Gloucester[47]
2003/2004[48]London Wasps10:6Bath29.05.2004Twickenham Stadium59 500Bath[49]
2004/2005[50]London Wasps39:14Leicester Tigers14.05.2005Twickenham Stadium66 000Leicester Tigers[51]
2005/2006[52]Sale Sharks45:20Leicester Tigers27.05.2006Twickenham Stadium58 000Sale Sharks[53]
2006/2007[54]Leicester Tigers44:16Gloucester12.05.2007Twickenham Stadium59 400Gloucester[55]
2007/2008[56]London Wasps26:16Leicester Tigers31.05.2008Twickenham Stadium81 600Gloucester[57]
2008/2009[58]Leicester Tigers10:9London Irish16.05.2009Twickenham Stadium81 601Leicester Tigers[59]
2009/2010[60]Leicester Tigers33:27Saracens29.05.2010Twickenham Stadium81 600Leicester Tigers[61]
2010/2011[62]Saracens22:18Leicester Tigers28.05.2011Twickenham Stadium80 016Leicester Tigers[63]
2011/2012[64]Harlequins30:23Leicester Tigers26.05.2012Twickenham Stadium81 779Harlequins[65]
2012/2013[66]Leicester Tigers37:17Northampton Saints25.05.2013Twickenham StadiumSaracens[67]
2013/2014[68]Northampton Saints24:20Saracens31.05.2014Twickenham Stadium81 193Saracens[69]
2014/2015[70]Saracens28:16Bath30.05.2015Twickenham Stadium80 589Northampton Saints[71]
2015/2016[72]Saracens28:20Exeter Chiefs28.05.2016Twickenham Stadium77 109Saracens[73]
2016/2017[74]Exeter Chiefs23:20Wasps27.05.2017Twickenham Stadium79 657Wasps[75]
2017/2018[76]Saracens27:10Exeter Chiefs26.05.2018Twickenham Stadium75 128Exeter Chiefs[77]
2018/2019[78]Saracens37:34Exeter Chiefs1.06.2019Twickenham Stadium75 329Exeter Chiefs[79]
2019/2020[80]Exeter Chiefs19:13Wasps24.10.2020Twickenham StadiumExeter Chiefs[81]
2020/2021[82]Harlequins40:38Exeter Chiefs26.06.2021Twickenham Stadium10 000Bristol Bears[83]
2021/2022[84]Leicester Tigers40:38Saracens18.06.2022Twickenham Stadium72 784Leicester Tigers[85]

Wyniki finałów 2001 i 2002

W sezonach 2000/2001 i 2001/2002 rozgrywano fazę play-off z finałem, jednak mistrzem Anglii zostawał zwycięzca rozgrywek ligowych, a nie zwycięzca finału:

SezonZwycięzcaWynik finałuPrzegranyData finałuMiejsce finałuLiczba publicznościNajlepsza drużyna fazy ligowej
2000/2001[86]Leicester Tigers22:10BathTwickenham StadiumLeicester Tigers[44]
2001/2002[87]Gloucester28:23Bristol Shoguns8.06.2002Twickenham Stadium28 500Leicester Tigers[45]

Statystyki graczy

Zgodnie z danymi na koniec sezonu 2021/2022 najwięcej przyłożeń w historii ligi zdobył Chris Ashton. Najwięcej skutecznych rzutów karnych i podwyższeń wykonał Charlie Hodgson, a drop goali on oraz Alex Goode. Hodgson jest także zdobywcą największej liczby punktów w historii ligi. Natomiast graczem, który wystąpił w największej liczbie spotkań jest Richard Wigglesworth[88].

Uczestnicy rozgrywek

Lista drużyn uczestniczących w rozgrywkach Premiership (na zielono wiersze z drużynami uczestniczącymi w rozgrywkach w sezonie 2021/2022)[89][90][36]:

KlubMiejscowośćSezony w lidzeMistrzostwaUwagi
BathBath35 (od 1987)6 (1989, 1991–1994, 1996)
Bedford BluesBedford3 (1989–1990, 1998–2000)0
Bristol BearsBristol24 (1987–1998, 1999–2003, 2005–2009, 2016–2017, od 2018)0dawniej Bristol, Bristol Shoguns
CoventryCoventry1 (1987–1988)0
Exeter ChiefsExeter12 (od 2010)2 (2017, 2020)
GloucesterGloucester35 (od 1987)0
HarlequinsLondyn (Twickenham)34 (1987–2005, od 2006)2 (2012, 2021)
Leeds CarnegieLeeds8 (2001–2006, 2007–2008, 2009–2011)0dawniej Leeds Tykes
Leicester TigersLeicester35 (od 1987)11 (1988, 1995, 1999–2002, 2007, 2009, 2010, 2013, 2022)
Liverpool St HelensLiverpool2 (1988–1989, 1990–1991)0
London IrishLondyn (Brentford)27 (1991–1994, 1996–2016, 2017–2018, od 2019)1 (1998)(dawniej w Coventry)
London ScottishLondyn (Richmond)2 (1992–1993, 1998–1999)0
London WelshOksford2 (2012–2013, 2014–2015)0
MoseleyBirmingham4 (1987–1991)0
Newcastle FalconsNewcastle24 (1993–1994, 1997–2012, 2013–2019, od 2020)1 (1998)dawniej Newcastle Gosforth, Newcastle
Northampton SaintsNorthampton30 (1990–1995, 1996–2007, od 2008)1 (2014)
NottinghamNottingham5 (1987–1992)0
OrrellManchester (Orrell)10 (1987–1997)0
RichmondLondyn (Richmond)2 (1997–1999)0
Rosslyn ParkLondyn (Roehampton)4 (1988–1992)0
Rotherham TitansRotherham2 (2000–2001, 2003–2004)0
RugbyRugby2 (1991–1993)0
Sale SharksManchester (Eccles)29 (1987-1988, od 1994)1 (2006)dawniej Sale (w Sale i Stockport)
SaracensLondyn (Hendon)30 (1989-1993, 1995–2020, od 2021)5 (2011, 2015, 2016, 2018, 2019)(dawniej w Watford)
WaspsCoventry35 (od 1987)6 (1990, 1997, 2003–2005, 2008)(dawniej w Londynie i High Wycombe)
WaterlooLiverpool (Blundellsands)2 (1987–1989)0
West HartlepoolHartlepool5 (1992–1993, 1994–1997, 1998–1998)0
Worcester WarriorsWorcester16 (2004–2010, 2011–2014, od 2015)0

Kwalifikacja do europejskich pucharów

Zespoły uczestniczące w rozgrywkach Premiership biorą udział w europejskich pucharach klubowych: European Rugby Champions Cup (wcześniej pod nazwą Puchar Heinekena) i European Rugby Challenge Cup (niższej rangi od Champions Cup). Anglia miała zapewnione co najmniej sześć miejsc dla najlepszych drużyn w Champions Cup (przy czym szczegółowe zasady kwalifikacji były zmienne, m.in. przed 1994 do tej puli wliczano zdobywców Pucharu Heinekena z poprzedniego sezonu, potem zdobycie Pucharu powodowało awans niezależnie od puli 6 miejsc przeznaczonych dla pozostałych najlepszych drużyn ligi)[91][92]. W 2020 w związku z powiększeniem liczby drużyn w Champions Cup uzgodniono, że będzie tam występować osiem najlepszych drużyn Premiership. Drużyny ligowe, które nie zakwalifikują się do Champions Cup biorą udział w rozgrywkach Challenge Cup[93].

Przypisy

  1. Russ Petty: Rugby statistics: Is the Aviva Premiership the most competitive league in Europe?. Rugby World, 2015-04-14. [dostęp 2018-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-17)].
  2. a b c d e History. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-05)].
  3. Gallagher Premiership Rugby to kick off on 31 August 2018. Premiership Rugby, 2018-04-12. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-30)].
  4. Richards 2007 ↓, s. 180.
  5. Williams 2015 ↓, s. 408–409.
  6. a b Richards 2007 ↓, s. 193.
  7. Williams 2015 ↓, s. 409.
  8. a b Richards 2007 ↓, s. 216.
  9. a b Williams 2015 ↓, s. 411.
  10. Richards 2007 ↓, s. 229.
  11. a b Richards 2007 ↓, s. 234.
  12. Richards 2007 ↓, s. 249–251.
  13. Williams 2015 ↓, s. 486.
  14. Williams 2015 ↓, s. 486–487.
  15. Richards 2007 ↓, s. 250.
  16. Richards 2007 ↓, s. 251–252.
  17. Richards 2007 ↓, s. 265–266.
  18. Williams 2015 ↓, s. 487.
  19. Richards 2007 ↓, s. 273.
  20. Richards 2007 ↓, s. 274.
  21. Premiership Rugby Statement – Decision on Salary Cap charges. Premiership Rugby, 2019-11-05. [dostęp 2020-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-25)]. (ang.).
  22. Update on Saracens Rugby Club. Premiership Rugby, 2020-01-28. [dostęp 2020-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-25)]. (ang.).
  23. Paul Rees: Saracens accept relegation and issue apology for salary cap breaches. [w:] The Guardian [on-line]. 2020-01-19. [dostęp 2020-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-19)]. (ang.).
  24. Richards 2007 ↓, s. 265.
  25. Premiership Rugby statement - RFU Council approve moratorium on relegation from Gallagher Premiership Rugby for the 2020-21 season. Premiership Rugby, 2021-02-12. [dostęp 2021-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-12)]. (ang.).
  26. Premiership expansion plans approved by RFU Council. Premiership Rugby, 2021-06-29. [dostęp 2021-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-09)]. (ang.).
  27. League rugby in England.... ESPN. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-23)].
  28. a b Premiership Regulations: 2021-22 Season. Rugby Football Union. [dostęp 2021-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-09-23)].
  29. Salary Cap. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  30. Premiership Rugby clubs unanimously vote to temporarily reduce the salary cap. Premiership Rugby, 2020-06-10. [dostęp 2020-11-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-24)].
  31. Courage Clubs Championship - 1987/1988. Birmingham Moseley Rugby Club. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-01)].
  32. Courage League - Final League Tables – 1988/89. Birmingham Moseley Rugby Club. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-01)].
  33. Courage Leagues - Final League Tables – 1989/90. Birmingham Moseley Rugby Club. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-30)].
  34. Courage League - Final League Tables – 1990/91. Birmingham Moseley Rugby Club. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-01)].
  35. Courage National League - Final League Tables – 1991/92. Birmingham Moseley Rugby Club. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-01)].
  36. a b Courage National Leagues - Final League Table – 1992/93. Birmingham Moseley Rugby Club. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-01)].
  37. Courage National Leagues - Final League Tables – 1993/94. Birmingham Moseley Rugby Club. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-02)].
  38. Courage National Leagues - Final League Tables – 1994/95. Birmingham Moseley Rugby Club. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-02)].
  39. Courage National Leagues - Final Tables – 1995/96. Birmingham Moseley Rugby Club. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-02)].
  40. Courage National Leagues - Final League Table – 1996/97. Birmingham Moseley Rugby Club. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-02)].
  41. 1997-1998 - Allied Dunbar Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-02)].
  42. 1998-1999 - Allied Dunbar Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-09)].
  43. 1999-2000 - Allied Dunbar Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  44. a b 2000-2001 - Zurich Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  45. a b 2001-2002 - Zurich Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  46. Wasps clinch Zurich Premiership title. Premiership Rugby, 2003-05-31. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  47. 2002-2003 - Zurich Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  48. Wasps nail down the Premiership. Premiership Rugby, 2004-05-29. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  49. 2003-2004 - Zurich Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  50. Wasps seal an historic hat-trick. Premiership Rugby, 2005-05-14. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  51. 2004-2005 - Zurich Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  52. Sale Sharks crowned GUINNESS PREMIERSHIP champions. Premiership Rugby, 2006-05-27. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  53. 2005-2006 - Guinness Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  54. Leicester Tigers lift Guinness Premiership title. Premiership Rugby, 2007-05-12. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  55. 2006-2007 - Guinness Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  56. Wasps clinch Premiership glory. Premiership Rugby, 2008-05-31. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  57. 2007-2008 - Guinness Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  58. Terrific Tigers tame the Exiles and take title. Premiership Rugby, 2009-05-16. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  59. 2008-2009 - Guinness Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  60. Tigers at the double after late Hipkiss try. Premiership Rugby, 2010-05-29. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  61. 2009-2010 - Guinness Premiership. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  62. Saracens end Tigers’ Twickenham run. Premiership Rugby, 2011-05-28. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  63. 2010-2011 - Aviva Premiership Rugby. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  64. Quins crowned champions after taming Tigers at Twickenham. Premiership Rugby, 2012-05-26. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  65. 2011-2012 - Aviva Premiership Rugby. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  66. Leicester Tigers 37 Northampton Saints 17. Premiership Rugby, 2013-05-25. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  67. 2012-2013 - Aviva Premiership Rugby. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  68. Aviva Premiership Final: Saracens 20 Northampton Saints 24. Premiership Rugby, 2014-05-31. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  69. 2013-2014 - Aviva Premiership Rugby. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  70. Aviva Premiership Rugby Final: Bath Rugby 16 Saracens 28. Premiership Rugby, 2015-05-30. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  71. 2014-2015 - Aviva Premiership Rugby. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  72. Match Report: Saracens 28 Exeter Chiefs 20. Premiership Rugby, 2016-05-28. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  73. 2015-2016 - Aviva Premiership Rugby. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-10)].
  74. Match Report: Wasps 20 Exeter Chiefs 23 (AET). Premiership Rugby, 2017-05-27. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-31)].
  75. 2016-2017 - Aviva Premiership Rugby. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-30)].
  76. Aviva Premiership Rugby Final Report: Saracens 27 Exeter Chiefs 10. Premiership Rugby, 2018-05-26. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-28)].
  77. 2017-2018 - Aviva Premiership Rugby. Premiership Rugby. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-30)].
  78. Match Report: Exeter Chiefs 34-37 Saracens. Premiership Rugby, 2019-06-01. [dostęp 2019-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-01)].
  79. 2018-2019 - Gallagher Premiership Rugby. Premiership Rugby. [dostęp 2019-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-01)].
  80. Exeter Chiefs 19-13 Wasps. Premiership Rugby, 2020-10-25. [dostęp 2020-10-25].
  81. Gallagher Premiership Rugby Table. Premiership Rugby. [dostęp 2020-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-25)].
  82. Exeter Chiefs 38-40 Harlequins. Premiership Rugby, 2021-06-26. [dostęp 2021-06-28].
  83. Gallagher Premiership Rugby Table. Premiership Rugby. [dostęp 2021-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-28)].
  84. Final review: Burns the hero as Tigers beat Saracens to clinch title. Premiership Rugby, 2022-06-20. [dostęp 2022-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-22)].
  85. Gallagher Premiership Rugby Table. Premiership Rugby. [dostęp 2022-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-22)].
  86. Zurich Championship Final: Leicester class sinks Bath. The Telegraph, 2001-05-13. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-28)].
  87. Gloucester win Zurich Championship. Premiership Rugby, 2002-06-08. [dostęp 2018-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-29)].
  88. All-Time Player Stats. Premiership Rugby. [dostęp 2022-06-22].
  89. History. Premiership Rugby. [dostęp 2019-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-30)].
  90. Our Clubs. Premiership Rugby. [dostęp 2021-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-06)].
  91. Qualification Process. Heineken Cup. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-26)].
  92. Qualification. European Professional Club Rugby. [dostęp 2018-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-07)].
  93. New EPCR tournament formats agreed for 2020/21 season. European Professional Club Rugby, 2020-09-02. [dostęp 2020-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-03)].

Bibliografia

  • Tony Collins: The Oval World: A Global History of Rugby. London - New Dehli - New York - Sydney: Bloomsbury, 2015. ISBN 978-1-4088-4371-0. (ang.).
  • Huw Richards: A Game for Hooligans: The History of Rugby Union. London - Edinburgh: Mainstream Publishing, 2007. ISBN 978-1-84596-255-5. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Flag of England.svg
Flag of England. Saint George's cross (a red cross on a white background), used as the Flag of England, the Italian city of Genoa and various other places.
Logo of Premiership Rugby 2018.svg
Logo of Premiership Rugby since 2018
George Ford kicking vs Bath 2.jpg
Autor: Graham Wilson from United Kingdom, Licencja: CC BY 2.0
Leicester's George Ford kicks a penalty. Leicester Tigers vs Bath, Aviva Premiership, Welford Road, Saturday 1st December 2012
Harlequins vs Saints (9756692795).jpg
Autor: Charlie from UK, Licencja: CC BY 2.0

IMG_4536

Harlequins vs Saints: Round 2 of 2013-2014 English Premiership