Premierzy Australii
| Obecny premier | |
.jpg) Anthony Albanese | |
| Stanowisko | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia | |
| Pierwszy premier | |
| Obecny premier | |
| Obecny od | |
| Siedziba | The Lodge, Canberra |
Australia Ustrój i polityka Australii Ustrój polityczny Konstytucja Monarcha Władza ustawodawcza Władza wykonawcza Władza sądownicza Kontrola państwowa Finanse Samorząd terytorialny Partie polityczne Wybory Polityka zagraniczna Wikiprojekt Polityka |
Premier Australii – de facto najważniejsze stanowisko we władzy wykonawczej na szczeblu federalnym w Australii, a także w całym systemie politycznym tego państwa. Formalnie premiera powołuje gubernator generalny Australii w imieniu króla Australii. W praktyce funkcję tę niemal automatycznie obejmuje lider partii lub koalicji mającej najwięcej miejsc w Izbie Reprezentantów. Niemal równocześnie gubernator generalny powołuje na wniosek premiera gabinet. W skład rządu wchodzą również ministrowie niższej rangi (struktura władzy wykonawczej jest w Australii w znacznej mierze wzorowana na rozwiązaniach brytyjskich).
Uprawnienia premiera obejmują tylko dziedziny będące w kompetencji władz federalnych. Każdy ze stanów Australii ma własny rząd, z osobnym premierem na czele (polska terminologia nie oddaje tej różnicy – w języku angielskim premier federalny to prime minister, a premier stanowy to premier).
Lista premierów
| Osoba | Kadencja | Partia polityczna | |||
|---|---|---|---|---|---|
| # | Imię i nazwisko | Portret | Od | Do | |
| 1 | Edmund Barton (1849–1920) |  | 1 stycznia 1901 | 24 września 1903 | Partia Protekcjonistyczna |
| 2 | Alfred Deakin (1856–1919) |  | 24 września 1903 | 27 kwietnia 1904 | Partia Protekcjonistyczna |
| 3 | Chris Watson (1867–1941) |  | 27 kwietnia 1904 | 18 sierpnia 1904 | Australijska Partia Pracy |
| 4 | George Reid (1845–1918) |  | 18 sierpnia 1904 | 5 lipca 1905 | Partia Wolnego Handlu |
| (2) | Alfred Deakin (1856–1919) | | 5 lipca 1905 | 13 listopada 1908 | Partia Protekcjonistyczna |
| 5 | Andrew Fisher (1862–1928) |  | 13 listopada 1908 | 2 czerwca 1909 | Australijska Partia Pracy |
| (2) | Alfred Deakin (1856–1919) | | 2 czerwca 1909 | 29 kwietnia 1910 | Związkowa Partia Liberalna |
| (5) | Andrew Fisher (1862–1928) | | 29 kwietnia 1910 | 24 czerwca 1913 | Australijska Partia Pracy |
| 6 | Joseph Cook (1860–1947) |  | 24 czerwca 1913 | 17 września 1914 | Związkowa Partia Liberalna |
| (5) | Andrew Fisher (1862–1928) | | 17 września 1914 | 27 października 1915 | Australijska Partia Pracy |
| Billy Hughes (1862–1952) |  | 27 października 1915 | 14 listopada 1916 | Australijska Partia Pracy | |
| 7 | Billy Hughes (1862–1952) | | 14 listopada 1916 | 17 lutego 1917 | Narodowa Partia Pracy |
| Billy Hughes (1862–1952) | | 17 lutego 1917 | 9 lutego 1923 | Nacjonalistyczna Partia Australii | |
| 8 | Stanley Bruce (1883–1967) |  | 9 lutego 1923 | 22 października 1929 | Nacjonalistyczna Partia Australii |
| 9 | James Scullin (1876–1953) |  | 22 października 1929 | 6 stycznia 1932 | Australijska Partia Pracy |
| 10 | Joseph Lyons (1879–1939) |  | 6 stycznia 1932 | 7 kwietnia 1939† | Partia Zjednoczonej Australii |
| 11 | Sir Earle Page (1880–1961) |  | 7 kwietnia 1939 | 26 kwietnia 1939 | Narodowa Partia Australii |
| 12 | Robert Menzies (1894–1978) |  | 26 kwietnia 1939 | 28 sierpnia 1941 | Partia Zjednoczonej Australii |
| 13 | Arthur Fadden (1894–1973) |  | 28 sierpnia 1941 | 7 października 1941 | Narodowa Partia Australii |
| 14 | John Curtin (1885–1945) |  | 7 października 1941 | 5 lipca 1945† | Australijska Partia Pracy |
| 15 | Frank Forde (1890–1983) | 6 lipca 1945 | 13 lipca 1945 | Australijska Partia Pracy | |
| 16 | Ben Chifley (1885–1951) |  | 13 lipca 1945 | 19 grudnia 1949 | Australijska Partia Pracy |
| (12) | Sir Robert Menzies (1894–1978) | | 19 grudnia 1949 | 26 stycznia 1966 | Liberalna Partia Australii |
| 17 | Harold Holt (1908–1967) |  | 26 stycznia 1966 | 19 grudnia 1967† | Liberalna Partia Australii |
| 18 | John McEwen (1900–1980) |  (c) Department of Foreign Affairs and Trade website – www.dfat.gov.au, CC BY 3.0 au | 19 grudnia 1967 | 10 stycznia 1968 | Narodowa Partia Australii |
| 19 | John Gorton (1911–2002) |  | 10 stycznia 1968 | 10 marca 1971 | Liberalna Partia Australii |
| 20 | William McMahon (1908–1988) |  | 10 marca 1971 | 5 grudnia 1972 | Liberalna Partia Australii |
| 21 | Gough Whitlam (1916–2014) |  | 5 grudnia 1972 | 11 listopada 1975 | Australijska Partia Pracy |
| 22 | Malcolm Fraser (1930–2015) |  | 11 listopada 1975 | 11 marca 1983 | Liberalna Partia Australii |
| 23 | Bob Hawke (1929–2019) |  | 11 marca 1983 | 20 grudnia 1991 | Australijska Partia Pracy |
| 24 | Paul Keating (1944–) |  | 20 grudnia 1991 | 11 marca 1996 | Australijska Partia Pracy |
| 25 | John Howard (1939–) |  | 11 marca 1996 | 3 grudnia 2007 | Liberalna Partia Australii |
| 26 | Kevin Rudd (1957–) |  (c) Department of Foreign Affairs and Trade website – www.dfat.gov.au, CC BY 3.0 au | 3 grudnia 2007 | 24 czerwca 2010 | Australijska Partia Pracy |
| 27 | Julia Gillard (1961– ) |  | 24 czerwca 2010 | 27 czerwca 2013 | Australijska Partia Pracy |
| (26) | Kevin Rudd (1957–) | (c) Department of Foreign Affairs and Trade website – www.dfat.gov.au, CC BY 3.0 au | 27 czerwca 2013 | 18 września 2013 | Australijska Partia Pracy |
| 28 | Tony Abbott (1957–) |  | 18 września 2013 | 15 września 2015 | Liberalna Partia Australii |
| 29 | Malcolm Turnbull (1954–) |  | 15 września 2015 | 24 sierpnia 2018 | Liberalna Partia Australii |
| 30 | Scott Morrison (1968–) |  | 24 sierpnia 2018 | 24 maja 2022 | Liberalna Partia Australii |
| 31 | Anthony Albanese (1963–) | | 23 maja 2022 | nadal | Australijska Partia Pracy |
Bibliografia
Media użyte na tej stronie
Coat of Arms of Australia.svg
Commonwealth Coat of Arms of Australia granted by Royal Warrant signed by King George V on 19 September 1912.
Commonwealth Coat of Arms of Australia granted by Royal Warrant signed by King George V on 19 September 1912.
IMPORTANT:This image is an artist's interpretation of the original (1912) official version of the Commonwealth Coat of Arms shown in Commons on the Australian coat of arms page. A variant of the original, with a transparent background, is shown on this page.
| “ | Quarterly of six, the first quarter Argent a Cross Gules charged with a Lion passant guardant between on each limb a Mullet of eight points Or; the second Azure five Mullets, one of eight, two of seven, one of six and one of five points of the first (representing the Constellation of the Southern Cross) ensigned with an Imperial Crown proper; the third of the first a Maltese Cross of the fourth, surmounted by a like Imperial Crown; the fourth of the third, on a Perch wreathed Vert and Gules an Australian Piping Shrike displayed also proper; the fifth also Or a Swan naiant to the sinister Sable; the last of the first, a Lion passant of the second, the whole within a Bordure Ermine; for the Crest on a Wreath Or and Azure A Seven-pointed Star Or, and for Supporters dexter a Kangaroo, sinister an Emu, both proper. | ” |
Anthony Albanese portrait (cropped).jpg
Autor: Australian Government, Licencja: CC BY 4.0
Official portrait of Australian Prime Minister Anthony Albanese
Autor: Australian Government, Licencja: CC BY 4.0
Official portrait of Australian Prime Minister Anthony Albanese
Gough Whitlam 1962.jpg
Gough Whitlam in 1962
Gough Whitlam in 1962
HaroldHoltPortrait1953.JPG
[Personal Papers of Prime Minister Holt] Portrait of Harold Holt, Canberra, 1953
[Personal Papers of Prime Minister Holt] Portrait of Harold Holt, Canberra, 1953
MalcolmFraser1982.JPEG
Malcolm Fraser is welcomed at Andrews Air Force Base, Maryland USA, upon arrival for a visit to the United States.
Malcolm Fraser is welcomed at Andrews Air Force Base, Maryland USA, upon arrival for a visit to the United States.
Frankforde.jpg
Frank Forde as Minister for the Army in 1941
Frank Forde as Minister for the Army in 1941
Paul Keating - 2007-crop.jpg
Autor: Idpercy on Flickr, Licencja: CC BY 2.0
Paul Keating in 2007 - crop.
Autor: Idpercy on Flickr, Licencja: CC BY 2.0
Paul Keating in 2007 - crop.
Scott Morrison 2014.jpg
Autor: Kristy Robinson / Commonwealth of Australia (https://www.pmc.gov.au), Licencja: CC BY 4.0
The Hon. Scooby DooMP
Autor: Kristy Robinson / Commonwealth of Australia (https://www.pmc.gov.au), Licencja: CC BY 4.0
The Hon. Scooby DooMP
Image-Howard2003upr.JPG
Australian Prime Minister John Howard responds to a reporter's question during a joint press conference with Secretary of Defense Donald H. Rumsfeld in the Pentagon on Feb. 4, 2003. Howard and Rumsfeld met earlier discuss a range of bilateral security issues including the situation in Iraq.
Australian Prime Minister John Howard responds to a reporter's question during a joint press conference with Secretary of Defense Donald H. Rumsfeld in the Pentagon on Feb. 4, 2003. Howard and Rumsfeld met earlier discuss a range of bilateral security issues including the situation in Iraq.
Tony Abbott - 2010.jpg
Autor: MystifyMe Concert Photography (Troy), Licencja: CC BY 2.0
Tony Abbott in 2010.
Autor: MystifyMe Concert Photography (Troy), Licencja: CC BY 2.0
Tony Abbott in 2010.
Bob Hawke Portrait 1983.jpg
Australian Prime Minister Bob Hawke in the Pentagon. Extracted from https://commons.wikimedia.org/wiki/File:BobHawke(cropped).jpg
Australian Prime Minister Bob Hawke in the Pentagon. Extracted from https://commons.wikimedia.org/wiki/File:BobHawke(cropped).jpg
.jpg){kind=link}
Kevin Rudd portrait.jpg
(c) Department of Foreign Affairs and Trade website – www.dfat.gov.au, CC BY 3.0 au
Australian Foreign Minister Kevin Rudd.
(c) Department of Foreign Affairs and Trade website – www.dfat.gov.au, CC BY 3.0 au
Australian Foreign Minister Kevin Rudd.
Sir John McEwen.jpg
(c) Department of Foreign Affairs and Trade website – www.dfat.gov.au, CC BY 3.0 au
John McEwen
(c) Department of Foreign Affairs and Trade website – www.dfat.gov.au, CC BY 3.0 au
John McEwen
Edmund Barton.jpg
Edmund Barton (leader of Convention) [picture]. 1898. 1 of 1 album (54 photographs) : b&w ; album 28 x 38 x 9.5 cm., portraits approx. 14 x 9.5 cm.
Edmund Barton (leader of Convention) [picture]. 1898. 1 of 1 album (54 photographs) : b&w ; album 28 x 38 x 9.5 cm., portraits approx. 14 x 9.5 cm.
Julia Gillard 2010.jpg
Autor: MystifyMe Concert Photography (Troy), Licencja: CC BY 2.0
Prime Minister of Australia Julia Gillard at a Q & A Session in Rooty Hill, New South Wales
Autor: MystifyMe Concert Photography (Troy), Licencja: CC BY 2.0
Prime Minister of Australia Julia Gillard at a Q & A Session in Rooty Hill, New South Wales
StanleyBruce2.jpg
Prime Minister Stanley Melbourne Bruce, circa 1920s.
Prime Minister Stanley Melbourne Bruce, circa 1920s.