Prehnit

Prehnit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemicznyzasadowy glinokrzemian wapnia i glinu (Ca2Al[(OH)2AlSi3O10])
Twardość w skali Mohsa6–6,5
Przełamnierówny
Łupliwośćdoskonała
Gęstość minerału2,8–2,9 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwabiała, szara, zielonawa, żółtawa
Połyskszklisty

Prehnit – nazwa pochodzi od nazwiska holenderskiego pułkownika Hendrika von Prehna (1733–1785), który przywiózł go z Przylądka Dobrej Nadziei do Europy w 1773 r. (A.G. Werner, 1790 r.).

Pospolity minerał rodingitów powstający w ostatnim stadium rodingityzacji na skutek niskotemperaturowych procesów hydrotermalnych, należy do gromady glinokrzemianów wstęgowych.

Charakterystyka

Właściwości

Tworzy kryształy tabliczkowe, rzadziej słupkowe i igiełkowe. Występuje też w formie skupień zbitych, ziarnistych, naciekowych, groniastych i kulistych. Dobrze wykształcone kryształy są spotykane w druzach i szczelinach skalnych. Jest kruchy. Skupienia włókniste wykazują połysk jedwabisty. Niekiedy wykazuje efekt kociego oka.

Występowanie

Stanowi produkt hydrotermalnych przeobrażeń skał magmowych (głównie bazaltów i gabr).

Miejsca występowania:

  • W Polsce: Występuje wśród produktów przeobrażenia hydrotermalnego skał magmowych (pegmatytów), a także jako składnik żył tnących amfibolity, łupki amfibolowe, – okolice Świdnicy, Dzierżoniowa, Ząbkowic Śląskich, ekologity Gór Śnieżnickich i Gór Sowich oraz szczelin w obrębie skał metamorficznych Dolnego Śląska. Występuje również w cieszynitach i granitach tatrzańskich.

Skała prehnitowa znana jest z Jordanowa Śląskiego k. Sobótki.

Zastosowanie

Ma znaczenie naukowe (określanie warunków i charakteru przemian metamorficznych) oraz kolekcjonerskie. Wykorzystywany czasami w jubilerstwie (szlif fasetkowy, szlif kaboszonowy). Zazwyczaj wyrabia się z niego paciorki do naszyjnków, drobną galanterie ozdobną oraz niewielkie rzeźby.

Bibliografia

  • W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski. Antykwa, 1998.
  • J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, 2003.

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Prehnite - Southbury, Connecticut, USA.jpg
Autor: Ivar Leidus, Licencja: CC BY-SA 4.0
Prehnite (4.0 × 3.5 × 2.0 cm) from Southbury, Connecticut, USA