Prenzlau

Prenzlau
Ilustracja
Wieża Środkowa i Kościół Mariacki
Herb
Herb
Państwo Niemcy
Kraj związkowyBrandenburgia
Prawa miejskie1234
Powierzchnia142,18 km²
Wysokość30 m n.p.m.
Populacja (2005)
• liczba ludności
• gęstość

20 500[1]
144,18 os./km²
Nr kierunkowy03984
Kod pocztowy17291
Tablice rejestracyjneUM, ANG, PZ, SDT, TP
Plan Prenzlau
Położenie na mapie Brandenburgii
Mapa konturowa Brandenburgii, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Prenzlau”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Prenzlau”
Ziemia53°19′N 13°52′E/53,316667 13,866667
Strona internetowa
Portal Niemcy

Prenzlaumiasto w północno-wschodnich Niemczech, w kraju związkowym Brandenburgia, siedziba powiatu Uckermark. Leży na Pojezierzu Meklemburskim, nad rzeką Wkrą. Liczy około 20 tys. mieszkańców.

W mieście znajduje się stacja kolejowa.

Toponimia

W średniowieczu nazwa miasta zapisywana była w rozmaitych formach, po raz pierwszy w 1187 roku w formie przymiotnikowej w wyrażeniu Stephanus Prinzlaviensis, w późniejszych wiekach jako Premizlawe (1237), Primizslaw (1299), Prentslaw (1316), Prempßlaw (1426), Prentzlow (1484). Nazwa ma źródłosłów słowiański, odosobowy, od imienia Przemysław[2]. W języku polskim rekonstruowana jest jako Przęsław[3] lub Przęcław[4], ew. Przemysław[5].

Historia

Kapitulacja Prusaków w Prenzlau w 1806 roku

W 1234 książę szczeciński Barnim I nadał Prenzlau prawa miejskie[6]. W 1250 miasto zostało przekazane Marchii Brandenburskiej na mocy traktatu w Landin. W 1275 do Prenzlau przybyli pierwsi dominikanie[7]. W 1320 roku miasto odzyskał książę szczeciński Otton I. W 1426 roku na skutek porażki księstwa pomorskiego w wojnie wkrzańskiej Prenzlau przeszło we władanie Brandenburgii. 26 czerwca 1479 roku podpisany tu został traktat pokojowy pomiędzy Księstwem Pomorskim a Brandenburgią. Miasto znacząco ucierpiało w czasie wojny trzydziestoletniej. W drugiej połowie XVII wieku w Prenzlau zaczęli się osiedlać francuscy hugenoci. W 1701 miasto znalazło się w granicach Królestwa Prus. W 1724 roku został zbudowany nowy ratusz miejski. 28 sierpnia 1806 roku Francuzi pod wodzą marszałka Joachima Murata zwyciężyli pod Prenzlau armię pruską.

W czasie II wojny światowej znajdował się tu obóz jeniecki Oflag II A.

Zabytki

  • Kościół Najświętszej Maryi Panny – gotycki kościół, zbudowany w XIII i XIV wieku, zniszczony w trakcie II wojny światowej, odbudowany w latach 1970–1995, współcześnie luterański
  • Kościół Trójcy Świętej – dawny kościół franciszkański z XIII wieku, współcześnie luterański
  • Kaplica św. Ducha – kaplica przyszpitalna z XIII wieku, od 1899 pełniła funkcję muzeum, zniszczona w trakcie II wojny światowej, obecnie w ruinie
  • Kościół św. Mikołaja – gotycki kościół, zbudowany w XIII i XIV wieku
  • Mury miejskie
    • Wieża Środkowa
    • Brama Świecka
  • Wieża ciśnień

Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł metalowy, spożywczy, drzewny oraz elektroniczny[1].

Współpraca międzynarodowa

Miastem partnerskim Prenzlau jest Świdwin.

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Prenzlau, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-08-06].
  2. Dieter Berger, Geographische Namen in Deutschland, Dudenverlag, Mannheim 1993, s. 214.
  3. Jan Maria Piskorski, Miasta Księstwa Szczecińskiego do połowy XIV wieku, Warszawa 1987, s. 27.
  4. Józef Spors, Organizacja kasztelańska na Pomorzu Zachodnim w XII-XIII wieku, Słupsk 1991, s. 24.
  5. ks. Stanisław Kozierowski: Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej. T. Zeszyt IIA. Poznań: 1937.
  6. Historia miasta. [dostęp 2015-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-08)].
  7. Historia dawnego klasztoru dominikanów w Prenzlau – Klosterland, www.klosterland.pl [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-22] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Brandenburg location map G.svg
Autor: Hanhil based on work by NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Brandenburg, showing position of Brandenburg within Germany
Germany location map.svg
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Germany (Wp article: en:Germany)
Prenzlau in UM.png
Autor: Rauenstein, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Prenzlau in Brandenburg (Country) - District Uckermark
Stadtansicht Prenzlau.JPG
Autor: Michael Sander, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mitteltor und Marienkirche bilden die bekannteste Stadtansicht in Prenzlau (Brandenburg).
Prenzlau St Marien.jpg
Autor: Doris Antony, Berlin, Licencja: CC BY-SA 3.0
St. Mary's Church in Prenzlau in Brandenburg, Germany
Prenzlau Stadtmauer (4).JPG
Autor: Kvikk, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wiekhaus, Teil der denkmalgeschützten Stadtmauer von Prenzlau
Prenzlau Karl-Marx-Straße 1.JPG
Autor: Kvikk, Licencja: CC BY-SA 3.0
Denkmalgeschützte ehemalige Kasernenanlage, jetzt Sitz des Landrates und der Kreisverwaltung Uckermark
Dominikanerkloster Prenzlau2.JPG
Autor: Michael Sander, Licencja: CC BY-SA 3.0
Teile der Kirche des Dominikanerklosters in Prenzlau (Brandenburg).
Schwedter Tor Prenzlau.JPG
Autor: Michael Sander, Licencja: CC BY-SA 3.0
Das Schwedter Tor in Prenzlau (Brandenburg).
Dominikanerkloster Prenzlau.JPG
Autor: Michael Sander, Licencja: CC BY-SA 3.0
Gebäude des Dominikanerklosters in Prenzlau (Brandenburg).
Prenzlau Dreifaltigkeitskirche.JPG
Autor: Kvikk, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kirche des ehemaligen Franziskanerklosters, entstanden im 13. Jahrhundert in der Klosterstraße von Prenzlau
Prenzlau 10-2016 photo01.jpg
Autor: A.Savin, Licencja: FAL
Train station in Prenzlau, Brandenburg, Germany
Prenzlau 10-2016 photo07.jpg
Autor: A.Savin (WikiCommons), Licencja: FAL
Holy Spirit Chapel in Prenzlau, Brandenburg, Germany
Prenzlau 1806 Surrender.JPG
Surrender of Prince Hohenlohe's corps at Prenzlau, 28 October 1806