Prezes Rady Ministrów
Ten artykuł od 2014-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
![]() Pierwszy premier niepodległej Polski Ignacy Daszyński | |
Obecny Premier | |
![]() Obecny premier Mateusz Morawiecki | |
Stanowisko | |
Państwo | |
---|---|
Data utworzenia | 14 listopada 1918 |
Pierwszy Premier | |
Długość kadencji | nieokreślona, nie dłużej niż kadencja Sejmu |
Obecny Premier | |
Obecny od | 11 grudnia 2017 |
Siedziba | |
Strona internetowa |
PolskaTen artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Polski Władza wykonawcza Władza sądownicza Kontrola państwowa Finanse | |
Portal ![]() |
Prezes Rady Ministrów (premier) – zgodnie z Konstytucją Polski osoba kierująca Radą Ministrów oraz zapewniająca wykonywanie polityki Rady Ministrów w ustroju politycznym Polski. Zwyczajowo nazywany jest premierem. Jest zarazem przewodniczącym Rady Ministrów oraz odrębnym naczelnym organem administracji rządowej.
Uprawnienia jako przewodniczącego Rady Ministrów
Kompetencje organizacyjne
- reprezentuje Radę Ministrów
- kieruje jej pracami
- zwołuje posiedzenia
- ustala porządek obrad
- przewodniczy posiedzeniom
Kompetencje merytoryczne
- kieruje merytoryczną działalnością Rady Ministrów
- ponosi odpowiedzialność polityczną
- decyduje o składzie Rady Ministrów, wnioskując o powołanie ministrów do Prezydenta RP
- koordynuje i kontroluje pracę ministrów i pozostałych członków Rady
- zapewnia wykonanie polityki Rady Ministrów
- wydaje rozporządzenia
- sprawuje nadzór nad samorządem terytorialnym
Uprawnienia jako naczelnego organu administracji rządowej
- posiada kompetencje generalne – do jego zadań należy wszystko to, co nie jest zastrzeżone dla innych organów (tzw. domniemanie kompetencji)
- wydaje rozporządzenia i zarządzenia, ustawy, uchwały, orzeczenia, postanowienia i decyzje
- jest podstawowym łącznikiem administracji rządowej
- jest zwierzchnikiem służbowym wszystkich pracowników administracji rządowej
- dokonuje obsady personalnej szeregu organów administracji rządowej
- nadzoruje organy centralne i terytorialne administracji rządowej
- nadzoruje samorząd w granicach określonych w konstytucji i ustawach
Obsługę urzędu Prezesa Rady Ministrów zapewnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Prezesowi Rady Ministrów podlega Rządowe Centrum Legislacji oraz wiele innych jednostek organizacyjnych.
Osoba desygnowana na Prezesa Rady Ministrów
Osoba desygnowana postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na Prezesa Rady Ministrów jest prezydenckim kandydatem do objęcia urzędu Prezesa Rady Ministrów. Desygnowana osoba nie posiada żadnych uprawnień z wyjątkiem politycznego przywileju do sformowania własnej Rady Ministrów, którego skład przedstawia Prezydentowi RP. Prezydent RP nie ma uprawnienia do ingerencji w skład osobowy proponowanej Rady Ministrów i przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej jest zobligowany do jej powołania (postanowienie Prezydenta RP publikowane w Monitorze Polskim wchodzące w życie z dniem podpisania) i odebrania od jej wszystkich członków, w tym od Prezesa Rady Ministrów, przysięgi.
Prezes Rady Ministrów i Rada Ministrów przejmują obowiązki z chwilą złożenia przysięgi wobec Prezydenta RP niezależnie od udzielonego jej wotum zaufania przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.
Brzmienie przysięgi określa art. 151 Konstytucji RP[1]:
- Obejmując urząd Prezesa Rady Ministrów (Wiceprezesa RM, ministrów) uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji i innym prawom Rzeczypospolitej Polskiej, a dobro Ojczyzny i pomyślność obywateli będą zawsze dla mnie najwyższym nakazem.
Przysięga może być zakończona słowami:
- Tak mi dopomóż Bóg.
Prezydent ma konstytucyjny obowiązek desygnowania tego urzędnika w ciągu 14 dni od pierwszego posiedzenia nowo wybranego Sejmu RP lub w ciągu 14 dni od przyjęcia dymisji ustępującego gabinetu.
Prezes Rady Ministrów w ciągu 14 dni od złożenia przysięgi przedstawia w Sejmie RP exposé celem uzyskania wotum zaufania.
Zgodnie z zarządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji przysługiwała mu ochrona funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa (wcześniej Biura Ochrony Rządu) oraz większość przywilejów zastrzeżonych dla tego urzędu.
Prezes Rady Ministrów może sprawować jednocześnie funkcję ministra i przewodniczącego komitetu, może być posłem na Sejm RP lub senatorem RP, ale nie musi być parlamentarzystą. Nie może natomiast sprawować urzędu Prezydenta RP oraz innych wysokich urzędów państwowych (np. być Prezesem NBP). Może zdarzyć się dymisja Prezesa RM lub Rady Ministrów z powodu nieuchwalenia przez Sejm RP wotum zaufania lub rezygnacji. Wtedy Rada Ministrów nadal sprawuje swoją władzę do czasu powołania nowej. Zazwyczaj jest to proces trudny do przeprowadzenia przed wygaśnięciem kadencji Sejmu RP, gdyż na straży stabilnej władzy stoi Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.
Organy podległe Prezesowi Rady Ministrów
Prezesowi Rady Ministrów podlegają[2]:
- Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
- Agencja Wywiadu
- Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów
- Centralne Biuro Antykorupcyjne
- Centrum Badania Opinii Społecznej
- Główny Urząd Statystyczny
- Komisja Nadzoru Finansowego
- Krajowa Szkoła Administracji Publicznej
- Ośrodek Studiów Wschodnich
- Polska Agencja Kosmiczna
- Polska Akademia Nauk
- Polski Komitet Normalizacyjny
- Rada do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii
- Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych
- Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
- Rządowe Centrum Legislacji
- Rzecznik Finansowy
- Rzecznik Praw Pacjenta
- Szef Służby Cywilnej
- Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
- Urząd Regulacji Energetyki
- Urząd Transportu Kolejowego
- Urząd Zamówień Publicznych.
Siedziba Prezesa Rady Ministrów
Miejscem pracy premiera oraz Rady Ministrów (rządu), jest gmach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, znajdujący się w Warszawie przy Alejach Ujazdowskich 1/3.
Zobacz też
- Lista Prezesów Rady Ministrów
- Wiceprezes Rady Ministrów
- Nagroda Prezesa Rady Ministrów
- Małżonki i małżonkowie premierów Rzeczypospolitej Polskiej
Przypisy
- ↑ Zgromadzenie Narodowe , Dz.U.1997.78.483 Artykuł 151- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, 2 kwietnia 1997, ISBN 978-83-7666-541-2 .
- ↑ Organy podległe Prezesowi Rady Ministrów.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Uproszczony obraz godła Polski; oficjalne godło: Coat of arms of Poland-official.png
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Flaga Finlandii
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)
Autor: Pedro A. Gracia Fajardo, escudo de Manual de Imagen Institucional de la Administración General del Estado, Licencja: CC0
Flaga Hiszpanii
This is a logo for European Council and the Council of the European Union. The logo is inspired by the lantern-shaped structure at the heart of the Europa building, the headquarters of both institutions.
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gmach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Al. Ujazdowskich 1/3
Autor: Kancelaria Premiera, Licencja: PDM-owner
Mateusz Morawiecki Prezes Rady Ministrów
Ignacy Daszyński Polish Socialist leader ( PPS) , chairman of Polish Parliament (Sejm) 1928-1930