Prezydent Federalny (Niemcy)
 Flaga Prezydenta Federalnego | |
| Obecny | |
.jpg) Frank-Walter Steinmeier | |
| Stanowisko | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia | 24 maja 1949 |
| Długość kadencji | 5 lat |
| Obecny | |
| Obecny od | 19 marca 2017 |
| Siedziba | |
| Strona internetowa | |
_Logo.svg){kind=logo}
Niemcy Ustrój i polityka Niemiec Ustrój polityczny Konstytucja Władza ustawodawcza Władza wykonawcza Władza sądownicza Kontrola państwowa Finanse Samorząd terytorialny Partie polityczne Polityka zagraniczna | |
Portal  Niemcy | |
Prezydent Federalny[1] (niem. Bundespräsident) – głowa państwa Republiki Federalnej Niemiec[2].
Procedura wyboru i sprawowanie urzędu
Prezydent w Niemczech wybierany jest przez Zgromadzenie Federalne, składające się w połowie z wszystkich deputowanych do Bundestagu, a w drugiej połowie z przedstawicieli parlamentów krajów związkowych (Landtagów), oddelegowanych odpowiednio do ich składu i liczby ludności poszczególnych krajów związkowych[1][2]. Często są to nie tylko deputowani tych parlamentów, lecz także znane osobistości publiczne[2].
Wybrany może być każdy obywatel Niemiec, który ukończył czterdziesty rok życia i któremu przysługuje prawo głosowania w wyborach do Bundestagu[2][1].
Kadencja Prezydenta Federalnego trwa 5 lat, a ponowny bezpośredni wybór dopuszczalny jest tylko raz[1].
Obejmując swój urząd, Prezydent Federalny składa wobec zgromadzonych członków Bundestagu i Bundesratu przysięgę o następującej treści: „Przysięgam, że siły swe poświęcę dla dobra Narodu Niemieckiego, że będę pomnażać jego dobro, chronić od szkody, strzec i bronić Ustawy Zasadniczej i ustaw federalnych, że będę sumiennie wypełniać swe obowiązki oraz, że będę sprawiedliwy dla każdego. Tak mi dopomóż Bóg”. Przysięga może być złożona bez odwołania się do Boga[1].
Prezydent Federalny nie ma istotnych władczych kompetencji i nie ponosi odpowiedzialności politycznej[3]. Podczas sprawowania swojego urzędu pełni funkcję integracyjną w polityce wewnętrznej państwa[2].
W razie przeszkody w sprawowaniu lub przedwczesnego złożenia urzędu przez Prezydenta Federalnego, jego uprawnienia przechodzą na Przewodniczącego Bundesratu[1].
Kompetencje
Do kompetencji Prezydenta Federalnego należą:
- reprezentowanie państwa w stosunkach międzynarodowych, ale bez możliwości prowadzenia aktywnej polityki zagranicznej – tylko w porozumieniu z rządem federalnym wolno mu stawiać własne akcenty w swoich przemówieniach na wyjazdach zagranicznych[1][2],
- podpisywanie umów międzynarodowych zawartych między Republiką Federalną Niemiec a innymi państwami[1][2],
- przyjmowanie zagranicznych głów państw i szefów rządów oraz ambasadorów innych państw[2],
- mianowanie ambasadorów Republiki Federalnej Niemiec za granicą[2],
- mianowanie i odwoływanie sędziów federalnych, urzędników federalnych, oficerów oraz podoficerów na wniosek rządu federalnego lub innych organów konstytucyjnych (o ile odpowiednia ustawa nie stanowi inaczej)[1][2],
- zatwierdzanie wysłania zagranicznego ambasadora do Niemiec[2],
- sprawdzanie zgodności ustaw uchwalonych przez Bundestag z Ustawą Zasadniczą RFN (bez wydawania ostatecznego osądu co do tej zgodności – to jest kompetencja Federalnego Trybunału Konstytucyjnego) i podpisywanie ich po kontrasygnowaniu przez kanclerza federalnego lub odpowiedniego ministra federalnego[2],
- zgłaszanie kandydatury do Bundestagu w wyborach na kanclerza federalnego oraz mianowanie lub odwoływanie kanclerza federalnego po udzieleniu wotum zaufania przez Bundestag[2],
- mianowanie lub odwoływanie ministrów federalnych na wniosek Bundestagu[2],
- stosowanie prawa łaski[1],
- organizowanie pogrzebów państwowych[2],
- nadawanie odznaczeń państwowych szczególnie zasłużonym obywatelom[2].
Wymagania podczas sprawowania urzędu
Jako przedstawiciel wszystkich Niemców Prezydent Federalny jest zobowiązany do działania w sposób politycznie neutralny[2]. Ponadto, gdy sprawuje urząd, nie może:
- być członkiem organu ustawodawczego, a także rządu federalnego lub rządu kraju związkowego[2][1],
- sprawować odpłatnie innego urzędu, prowadzić działalności gospodarczej, wykonywać innego zawodu ani być członkiem zarządu lub rady nadzorczej przedsiębiorstwa nastawionego na zysk[1].
Możliwość oskarżenia przed Federalnym Trybunałem Konstytucyjnym
Ustawa Zasadnicza RFN nie przewiduje usunięcia Prezydenta Federalnego z urzędu[2]. Jeżeli Prezydent Federalny podczas sprawowania urzędu umyślnie naruszy Ustawę Zasadniczą lub ustawę federalną, Bundestag lub Bundesrat może oskarżyć go przed Federalnym Trybunałem Konstytucyjnym[2][1]. Wniosek o wniesienie oskarżenia musi być przedstawiony przez co najmniej jedną czwartą członków Bundestagu lub jedną czwartą głosów Bundesratu. Uchwała o wniesieniu oskarżenia wymaga większości dwóch trzecich członków Bundestagu lub dwóch trzecich głosów Bundesratu. Oskarżenie przedstawia pełnomocnik organu oskarżającego[1].
Jeżeli Federalny Trybunał Konstytucyjny stwierdzi, że Prezydent Federalny jest winien umyślnego naruszenia Ustawy Zasadniczej lub innej ustawy federalnej, może orzec o pozbawieniu go urzędu. Po wniesieniu oskarżenia może on postanowić w drodze tymczasowego zarządzenia, że istnieją przeszkody w sprawowaniu urzędu przez prezydenta[1].
Budynki związane z urzędującym Prezydentem Federalnym
![Pałac Bellevue w Berlinie-Tiergarten – pierwsza oficjalna siedziba prezydenta[4]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Berlin-Tiergarten_-_Schloss_Bellevue_20191028-02.jpg/120px-Berlin-Tiergarten_-_Schloss_Bellevue_20191028-02.jpg)
Pałac Bellevue w Berlinie-Tiergarten – pierwsza oficjalna siedziba prezydenta[4]
![Willa Hammerschmidt w Bonn – druga oficjalna siedziba prezydenta[5]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Villa_Hammerschmidt_-_Frontansicht.jpg/120px-Villa_Hammerschmidt_-_Frontansicht.jpg)
Willa Hammerschmidt w Bonn – druga oficjalna siedziba prezydenta[5]
Prezydenci Federalni
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o V. Prezydent Federalny, [w:] Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec z 23 maja 1949 r., Kancelaria Sejmu [dostęp 2018-10-01].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Bundespräsident. [w:] Themen [on-line]. slpb.de. [dostęp 2022-11-04]. (niem.).
- ↑ Niemcy. Ustrój polityczny, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2018-11-17].
- ↑ Schloss Bellevue. [w:] Amtssitze [on-line]. bundespraesident.de. [dostęp 2022-11-03]. (niem.).
- ↑ Villa Hammerschmidt. [w:] Amtssitze [on-line]. bundespraesident.de. [dostęp 2022-11-03]. (niem.).
- ↑ Schloss Bellevue, Bundespräsidialamt. [w:] Sehenswürdigkeiten [on-line]. berlin.de. [dostęp 2022-11-03]. (niem.).
- ↑ Dienstvilla des Bundespräsidenten in Berlin-Dahlem. [w:] Amtssitze [on-line]. bundespraesident.de. [dostęp 2022-11-03]. (niem.).
Media użyte na tej stronie
Autor: StagiaireMGIMO, Licencja: CC BY-SA 4.0
Frontansicht der Villa Hammerschmidt
Autor: Pymouss, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schloss Bellevue in Berlin-Tiergarten.
Autor: Sir James, Licencja: CC BY 3.0
Germany, Berlin: View from the platform of the Victory Column (Siegessäule) over the Tiergarten to the Bundespräsidialamt and Bellevue Palace (Schloss Bellevue) along the Spreeweg.
Villa Wurmbach, Berlin-Dahlem, Pücklerstraße 14, aktueller Dienst- und Wohnsitz des deutschen Bundespräsidenten
Autor: Marc Müller , Licencja: CC BY 3.0 de
50th Munich Security Conference 2014: Vitali Klychko and Frank-Walter Steinmeier: Vitali Klychko (Party Chairman, Ukrainian Democratic Alliance for Reforms) and Frank-Walter Steinmeier (Federal Minister of Foreign Affairs, Federal Republic of Germany).