Primera División

Primera División

La Liga

2022/2023
Państwo	Hiszpania
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator rozgrywek	LFP
Data założenia	1929
Założyciel	Królewska Hiszpańska Federacja Piłki Nożnej
Sponsor tytularny	Banco Santander
Rozgrywki
Liczba drużyn	20
Zwycięzca	Mistrz Hiszpanii
Niższy poziom ligowy	Segunda División
Puchary	Puchar Króla Superpuchar Hiszpanii
Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca	FC Barcelona (1929)
Obecny zwycięzca	Real Madryt (2021/22)
Najwięcej zwycięstw	Real Madryt (35)
Strona internetowa

Primera División (zwana także La Liga Santander od nazwy sponsora) – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Hiszpanii, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1929 i zarządzana przez Liga de Fútbol Profesional (LFP), a wcześniej przez Królewską Hiszpańską Federację Piłki Nożnej (RFEF). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 20 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Hiszpanii, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do Segunda División (II ligi hiszpańskiej).

Historia

Mistrzostwa Hiszpanii w piłce nożnej rozgrywane są od 1929 roku. Niejednokrotnie zmieniał się format rozgrywek. W 1929 została założona Primera División, rozgrywki której wystartowały po raz pierwszy w sezonie 1929^[1]. Inną nazwą hiszpańskiej ligi jest La Liga. Na początku sezonu 2008/2009 Primera División zmieniła nazwę na Liga BBVA, ze względu na pozyskanie sponsora – banku BBVA. W 2016 skończyła się umowa banku BBVA z LFP, co spowodowało poszukiwania nowego sponsora. Został nim bank Santander, dzięki czemu liga otrzymała nazwę La Liga Santander.

System rozgrywek

Obecny format ligi obowiązuje od sezonu 1929. Po przerwie spowodowanej działaniami wojennymi w latach 1936–1939, w sezonie 1939/1940 reaktywowano obecną formułę rozgrywek.

Rozgrywki składają się z 38 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. Od sezonu 1997/1998 w lidze występuje 20 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 10 do 22. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1993/1994 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.

Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Hiszpanii w piłce nożnej. Mistrz Hiszpanii, podobnie jak drużyna z drugiego i trzeciego miejsca zdobywa prawo gry w Lidze Mistrzów UEFA. Czwarta drużyna zdobywa prawo uczestniczenia w fazie Play-off Ligi Mistrzów. Piąta oraz szósta drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Również zwycięzca Pucharu Króla startuje w fazie grupowej Lidze Europy lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie miejsce w pierwszej czwórce – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Europy otrzymuje również siódma drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie 2 ostatnich miejsc wiąże się ze spadkiem drużyn do Segunda División. Trzeci zespół od końca, po zakończeniu rozgrywek rozgrywa mecze barażowe z trzecim zespołem Segunda División o pozostanie w lidze.

W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest w oparciu o wynik dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności w przypadku remisu – różnicą bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie ogólnym bilansem bramkowym osiągniętym w sezonie, większą liczbą bramek zdobytych oraz w ostateczności losowaniem.

W Primera División każdy zespół może zarejestrować do rozgrywek maksymalnie trzech piłkarzy spoza Unii Europejskiej. Jednak obcokrajowcem w lidze hiszpańskiej nie jest gracz będący obywatelem kraju członka bądź sygnatariusza Unii Europejskiej i Układu z Kotonu^[2].

Skład ligi w sezonie 2022/23

Uczestnicy poprzedniej edycji
RMA	Real Madryt	Madryt	1
BAR	FC Barcelona	Barcelona	2
ATM	Atlético Madryt	Madryt	3
SEV	Sevilla FC	Sewilla	4
BET	Real Betis	Sewilla	5
RSO	Real Sociedad	San Sebastián	6
VIL	Villarreal CF	Villarreal	7
ATH	Athletic Bilbao	Bilbao	8
VAL	Valencia CF	Walencja	9
OSA	CA Osasuna	Pampeluna	10
CEL	Celta Vigo	Vigo	11
RAY	Rayo Vallecano	Madryt	12
ELC	Elche CF	Elche	13
ESP	RCD Espanyol	Barcelona	14
GET	Getafe CF	Getafe	15
MAL	RCD Mallorca	Mallorca	16
CÁD	Cádiz CF	Kadyks	17
Spadek z Primera División 2021/22
GRA	Granada CF	Granada	18
LEV	Levante UD	Walencja	19
DAL	Deportivo Alavés	Vitoria	20
Awans z Segunda División 2021/22
ALM	UD Almería	Almería	1
VLD	Real Valladolid	Valladolid	2
po barażach
GIR	Girona FC	Girona	6
Oznaczenia: kolumna pierwsza – skróty nazw drużyn, kolumna trzecia – siedziba klubu, kolumna czwarta – miejsce zajęte w poprzednim sezonie.

Lista sezonów

Statystyka

Tabela medalowa

Mistrzostwo Hiszpanii zostało do tej pory zdobyte przez 9 różnych drużyn.

Stan po zakończeniu sezonu 2021/22.

Lp.	Klub	Miejsca na podium			Zwycięskie sezony
1.	Real Madryt	35	24	10	1931/32, 1932/33, 1953/54, 1954/55, 1956/57, 1957/58, 1960/61, 1961/62, 1962/63, 1963/64, 1964/65, 1966/67, 1967/68, 1968/69, 1971/72, 1974/75, 1975/76, 1977/78, 1978/79, 1979/80, 1985/86, 1986/87, 1987/88, 1988/89, 1989/90, 1994/95, 1996/97, 2000/01, 2002/03, 2006/07, 2007/08, 2011/12, 2016/17, 2019/20, 2021/22
2.	FC Barcelona	26	27	13	1928/29, 1944/45, 1947/48, 1948/49, 1951/52, 1952/53, 1958/59, 1959/60, 1973/74, 1984/85, 1990/91, 1991/92, 1992/93, 1993/94, 1997/98, 1998/99, 2004/05, 2005/06, 2008/09, 2009/10, 2010/11, 2012/13, 2014/15, 2015/16, 2017/18, 2018/19
3.	Atlético Madryt	11	10	18	1939/40, 1940/41, 1949/50, 1950/51, 1965/66, 1969/70, 1972/73, 1976/77, 1995/96, 2013/14, 2020/21
4.	Athletic Bilbao	8	7	10	1929/30, 1930/31, 1933/34, 1935/36, 1942/43, 1955/56, 1982/83, 1983/84
5.	Valencia CF	6	6	10	1941/42, 1943/44, 1946/47, 1970/71, 2001/02, 2003/04
6.	Real Sociedad	2	3	2	1980/81, 1981/82
7.	Deportivo La Coruña	1	5	4	1999/2000
8.	Sevilla FC	1	4	4	1945/46
9.	Real Betis	1	0	2	1934/35
10.	Real Saragossa	0	1	4
11.	Racing Santander	0	1	1
	Sporting Gijón	0	1	1
	UD Las Palmas	0	1	1
	Villarreal CF	0	1	1
15.	Espanyol Barcelona	0	0	4
16.	Real Oviedo	0	0	3
17.	RCD Mallorca	0	0	2
18.	Arenas Getxo	0	0	1

Najlepsi strzelcy

Stan na 19 października 2022

Lp.	Zawodnik	Gole	Mecze	Klub	Lata gry
1.	Lionel Messi	474	520	FC Barcelona	2004–2021
2.	Cristiano Ronaldo	311	292	Real Madryt	2009–2018
3.	Telmo Zarra	251	277	Athletic Bilbao	1940–1955
4.	Hugo Sánchez	234	347	Atlético Madryt, Real Madryt, Rayo Vallecano	1981–1994
5.	Raúl González	228	550	Real Madryt	1994–2010
6.	Alfredo Di Stéfano	227	330	Real Madryt, Espanyol Barcelona	1953–1966
7.	Karim Benzema	224	422	Real Madryt	2009–
8.	César Rodríguez	223	353	FC Barcelona	1939–1955
9.	Quini	219	448	Sporting Gijón, FC Barcelona	1970–1987
10.	Pahiño	210	278	Celta Vigo, Real Madryt, Deportivo La Coruña	1943–1956

Zobacz też listę królów strzelców ligi hiszpańskiej – Trofeo Pichichi

Polacy w lidze hiszpańskiej^[3]:

Stan na 31 grudnia 2022

Lp.	Zawodnik	Gole	Mecze	Klub	Lata gry
1.	Jan Urban	49	168	CA Osasuna	1989–1995
2.	Roman Kosecki	19	93	CA Osasuna, Atlético Madryt	1992–1995
3.	Robert Lewandowski	13	15	FC Barcelona	2022–
4.	Wojciech Kowalczyk	11	52	Real Betis	1994–1999
5.	Jacek Ziober	9	31	CA Osasuna	1993-1996
6.	Euzebiusz Smolarek	4	34	Racing Santander	2007–2009
7.	Cezary Kucharski	2	12	Sporting Gijon	1997
	Grzegorz Krychowiak	2	58	Sevilla FC	2014–2016
9.	Bartłomiej Pawłowski	1	8	Málaga CF	2013–2014

Najwięcej meczów

Stan na 22 grudnia 2021

Lp.	Zawodnik	Lata gry	Klub	Liczba meczów
1.	Andoni Zubizarreta	1981–1998	Athletic Bilbao, FC Barcelona, Valencia CF	622
2.	Joaquín	1999–	Real Betis, Valencia CF, Málaga CF	583
3.	Raúl González	1994–2010	Real Madryt	550
4.	Eusebio	1983–2002	Real Valladolid, Atlético Madryt, FC Barcelona, Celta Vigo	543
5.	Francisco Buyo	1976–1997	Sevilla FC, Real Madryt	542
6.	Raúl García	2004–	CA Osasuna, Atlético Madryt, Athletic Bilbao	524
7.	Manuel Sanchís	1983–2001	Real Madryt	523
8.	Lionel Messi	2004–2021	FC Barcelona	520
9.	Iker Casillas	1999–2015	Real Madryt	510
10.	Sergio Ramos	2004–2021	Sevilla FC, Real Madryt	508

Prawa telewizyjne w Polsce

Do końca sezonu 2025/2026 prawa telewizyjne do meczów Primera División posiadają telewizje Canal+ i Eleven^[4]. Ponadto, transmisje ze spotkań La Liga w Internecie oferują bukmacherzy Fortuna, Superbet oraz Betclic^[5][6].

Przypisy

Bibliografia

• Oficjalna strona La Liga (hiszp. • ang.)
• Primera Division, [w:] baza Soccerway (liga) [online] [dostęp 2021-01-02] .
• Tabele ligowe w bazie League321 (ang.)
• Oficjalna strona RFEF (hiszp.)
• Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)