Prinsjesdag

Król Wilhelm-Aleksander i Królowa Maksyma w Złotej Karecie

Prinsjesdag (pol. Dzień Księcia) – uroczystość rozpoczynająca roczną sesję parlamentu holenderskiego odbywająca się co rok w trzeci wtorek września w Hadze. W dniu tym panujący monarcha, obecnie Król Wilhelm-Aleksander, wygłasza mowę tronową przed obiema izbami parlamentu (Stanami Generalnymi) zawierającą założenia polityki rządu i budżetu na następny rok. Dzień ten wyznacza art. 65 Konstytucji Holandii, a art. 105 ust. 2 mówi, że zbiega się to z przedstawieniem budżetu[1].

Historia

Nazwa święta Prinsjesdag wzięła z XVII i XVIII wieku gdy świętowano urodziny książąt Oranje, ówczesnych władców Niderlandów. Święto w znaczeniu dzisiejszym po raz pierwszy obchodzono w roku 1814 i chociaż ustrój Holandii zmienił się na monarchię parlamentarną, to zasada pozostała niezmienna, w tym dniu panujący monarcha wygłasza mowę tronową. Do roku 1848 Król osobiście decydował o treści mowy. Od roku 1888 w konstytucji ustanowiono trzeci wtorek września jako Prinjesdag. Po I wojnie światowej około roku 1930 ustaliła się dzisiejsza tradycja obchodów tego dnia z przerwą na okres II wojny światowej. Od 1948 roku do dnia dzisiejszego święto jest co roku obchodzone. Obecnie treść mowy tronowej jest przygotowywana przez urzędującego premiera w uzgodnieniu z ministrami. Pomimo wielowiekowej tradycji i znaczenia tego święta w życiu politycznym Holandii, dzień ten nie jest świętem państwowym i nie jest dniem wolnym od pracy, Lecz w dniu tym wiele osób bierze urlop i przyjeżdża do Hagi aby na ulicach miasta pozdrawiać przejeżdżający orszak królewski[2].

Przebieg uroczystości

Król przejeżdża w asyście orkiestry i gwardii narodowej przez Hagę z Pałacu Noordeinde w kierunku budynków parlamentu. Przejazd odbywa się konno i w zabytkowych powozach z zaprzęgiem konnym. W pierwszym powozie zaprzężonym w dwa konie jedzie Szambelan Królewski i Mistrz Ceremonii, w drugim również zaprzężonym w dwa konie jedzie Pierwsza Dama Dworu i Marszałek Dworu Królewskiego. W trzecim, zaprzężonym w cztery konie, jedzie Książę Konstantyn i Księżna Laurencja. W czwartym, w zabytkowej Złotej Karecie (Gouden Koets) jedzie Król Wilhelm-Aleksander wraz z małżonką Królową Maksymą. Wszyscy są odświętnie ubrani, mężczyzn obowiązuje uroczysty strój dyplomatyczny, wojskowi występują w historycznych mundurach a panie w sukniach wizytowych z obowiązkowym nakryciem głowy. Po zajechaniu na dziedziniec budynków parlamentu (Binnenhof) przed wejście do Sali Rycerskiej (Ridderzaal) Mistrz Ceremonii otwiera drzwi Złotej Karety, Król i Królowa wysiadają i wchodzą do Sali Rycerskiej – orkiestra gra hymn Wihelmus. Po wejściu do Sali, Mistrz Ceremonii ogłasza „Król”, wszyscy wstają i czekają aż Król wraz z Królową zajmą miejsca na tronach. Wszyscy siadają, Król rozpoczyna mowę tronową słowami „ Członkowie Stanów Generalnych...” Po wygłoszeniu mowy tronowej Mistrz Ceremonii ogłasza „Niech żyje Król” a zebrani trzykrotnie wykrzykują „Hura!”. Król i Królowa wychodzą, wsiadają do Złotej Karety i cały orszak konny wraca do Pałacu Noordeinde. Miasto jest odświętnie udekorowane flagami. Na trasie przejazdu gromadzą się tłumy mieszkańców. Uroczystość kończy się Sceną Balkonową – z pałacowego balkonu Król, Królowa i członkowie rodziny królewskiej pozdrawiają wiwatujących mieszkańców. Telewizja prowadzi wielogodzinną bezpośrednią transmisję z przebiegu uroczystości[3].

Galeria

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden 2008, www.rijksoverheid.nl [dostęp 2018-08-28] (niderl.).
  2. Staten-Generaal - Geschiedenis Prinsjesdag, www.staten-generaal.nl [dostęp 2018-08-28] (niderl.).
  3. Ministerie van Algemene Zaken, Gebruiken, tradities en Troonrede, www.rijksoverheid.nl [dostęp 2018-08-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-28] (niderl.).

Media użyte na tej stronie

LG Prinsjesdag 2013 94.JPG
Autor: Effeietsanders, Licencja: CC BY-SA 3.0
Prinsjesdag 2013, Royal Tour on the way back after the Speech from the Throne. Photos on Plein, The Hague.
Erewacht Prinsjesdag 2015.jpg
Autor: sergeant-1 Joyce Rutjes, Licencja: CC0
Erewacht Prinsjesdag 2015
In het gelid
Elk krijgsmachtsonderdeel levert de nodigde manschappen voor Prinsjesdag. Zo levert de Koninklijke Marine meer dan 100 militairen voor de erewacht bij de Ridderzaal en de militaire muziek. De landmacht levert ruim 230 medewerkers voor de Koninklijke stoet, ook hier zitten muzikanten tussen. Voor de ere-afzetting langs de route worden meer dan 400 militairen geleverd.
Marinierskapel op Prinsjesdag 2009.jpg
Autor: Ministerie van Defensie, Licencja: CC BY-SA 1.0
Royal Netherlands Navy Band at Prinsjesdag 2009
Prinsjesdag Ceremony-9.jpg
Autor: Defensie, Licencja: CC0
De 3e dinsdag in september en groot militair ceremonieel horen bij elkaar. Aan de plechtigheden op Prinsjesdag doen meer dan 2.000 Defensiemedewerkers mee. Op deze pagina krijgt u een indruk van de ceremoniële ondersteuning die Defensie levert voor Prinsjesdag.
Troonrede 2015 8.jpg
Autor: rijksoverheid, Licencja:
Troonrede 2015
Prinsjesdag 2014 gouden koets bij ridderzaal.jpg
Autor: rijksoverheid, Licencja:
Prinsjesdag 2015 gouden koets bij ridderzaal
Koninklijke Familie op Prinsjesdag 2011.jpg
Autor: Ministerie van Defensie, Licencja: CC BY 3.0
The Royal Family of the Netherlands during Prinsjesdag 2011. From left to right: Pieter van Vollenhoven, princess Margiet, Queen Beatrix, princess Maxima, prince Willem-Alexander, princess Laurentien, prince Constantijn.
Glazen koets rijdt over lange voorhout.jpg
Autor: AnonimowyUnknown author / Rijksoverheid, Licencja: CC0
Glazen koets rijdt over lange voorhout in 2017