Prizren

	Prizren; Prizreni
	Prizren; Prizreni
	; Widok na starówkę
Herb	Flaga
Państwo	Kosowo; / Serbia
Region	Prizren
Burmistrz	Eqrem Kryeziu
Powierzchnia	640 km²
Wysokość	400 m n.p.m.
Populacja (2006); • liczba ludności; • gęstość	; 222 450; 345 os./km²
Nr kierunkowy	+381 294
Kod pocztowy	20 000
	Położenie na mapie Kosowa Prizren
	Położenie na mapie Serbii (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Prizren
	42°14′N 20°44′E/42,233333 20,733333
	Strona internetowa

Prizren (alb. Prizreni) – miasto w południowym Kosowie, które 17 lutego 2008 roku jednostronnie proklamowało niepodległość; w pobliżu granicy z Albanią, u podnóża Szar Płaniny; stolica regionu Prizren. Około 221,3 tys. mieszkańców (2006). Drugie co do wielkości miasto Kosowa. Handlowy ośrodek regionu rolniczego; przetwórstwo owoców i warzyw; rozwinięte rzemiosło artystyczne. W mieście rozwinął się przemysł chemiczny, włókienniczy, metalowy, materiałów budowlanych, spożywczy oraz skórzano-obuwniczy^[1].

Zabytki: cerkiew Chrystusa Zbawiciela z freskami (połowa XIV wieku); ruiny monasteru Świętych Archaniołów (1348); ruiny zamku Nemaniczów (XIV wiek); meczet Sinana Paszy (1615); cerkiew klasztorna Bogurodzicy Ljeviškiej fundowana przez króla Milutina (1307), wewnątrz zdobiona freskami stanowiącymi jeden z najcenniejszych przykładów malarstwa bizantyjskiego okresu Paleologów, ruiny soboru św. Jerzego z 1856; katedra Matki Bożej Nieustającej Pomocy z XIX wieku.

Podczas pogromów marcowych w roku 2004 Albańczycy zbezcześcili i spalili świątynie chrześcijańskie, w tym cerkiew Bogurodzicy Ljeviškiej^[2], cerkiew Chrystusa Zbawiciela, sobór św. Jerzego oraz cerkiew pod tym samym wezwaniem w Rujnewaczu, cerkiew św. Mikołaja, cerkiew św. Niedzieli, klasztor i katolikon Świętych Archaniołów oraz miejscowe prawosławne seminarium duchowne. Obecnie władze serbskie podjęły starania zmierzające do zapobieżenia podobnym zniszczeniom Bogorodicy Ljeviškiej poprzez wpisanie jej na listę światowego dziedzictwa UNESCO^[3]. Zasiedlony w okresie bizantyjskim, rozwinął się u schyłku XIII i w XIV wieku za panowania króla Milutina, a zwłaszcza Stefana Duszana - stał się stolicą; w średniowieczu ważny ośrodek handlu (kolonia dubrownicka) i rzemiosła; 1455 opanowany przez Turków; wyzwolony 1912.

Od 2000 mieści się tu rzymskokatolicka katedra wraz z siedzibą diecezji Prizrenu-Prisztiny obejmującej teren całego Kosowa.

(c) Photo: Marcin Konsek / Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0
Hammam Gaziego Mehmeta Paszy
Meczet Sinana Paszy
Cerkiew Chrystusa Zbawiciela w Prizrenie - zniszczona w 2004
Serbska dzielnica w Prizreniu zniszczona w 2004 r.
Budynek Ligi Prizreńskiej