Probostwo Kościoła św. Krzyża w Krakowie

Probostwo Kościoła św. Krzyża
Symbol zabytku nr rej. A-240 z 6 grudnia 1937[1]
Ilustracja
Państwo Polska
MiejscowośćKraków
Adresul. św. Krzyża 23
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Probostwo Kościoła św. Krzyża”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Probostwo Kościoła św. Krzyża”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Probostwo Kościoła św. Krzyża”
Ziemia50°03′47,08″N 19°56′36,05″E/50,063078 19,943347

Probostwo Kościoła św. Krzyża – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie na Starym Mieście przy ulicy św. Krzyża 23.

Historia

Budynek został wzniesiono około 1300 jako murowany, jednopiętrowy, szerokofrontowy. Początkowo pełnił funkcje obronne. Od 1367 był własnością klasztoru Benedyktynek w Staniątkach. W 1648, po ofiarowaniu benedyktynkom przez komornika wielickiego M. Świechowskiego sąsiedniego domu, który przebudowano na kościół św. Scholastyki, budynek został zaadaptowany na cele klasztorne. W 1782 klasztor zlikwidowano, a budynek został opuszczony. W 1827 przekazano go parafii św. Krzyża z przeznaczeniem na probostwo. W tym czasie założono przy nim obszerny ogród, pomniejszony w latach 1896–1898 podczas regulacji otoczenia. W 1909 kamienica została gruntownie odrestaurowana według projektu Jana Zawiejskiego z wydobyciem gotyckich detali elewacji[2].

Jest najstarszym budynkiem mieszkalnym w Krakowie. W 2015 rozpoczęto remont konserwatorski, połączony z adaptacją piwnic na cele muzealne[3].

Architektura

Budynek reprezentuje styl wczesnogotycki. Ma dwie kondygnacje. Elewacje wykonane są z kamienia łamanego z wąskimi ceglanymi blendami dekoracyjnymi. Układ okien jest nieregularny, co jest związane z pierwotną obronną funkcją budynku. Dom nakryty jest dwuspadowym, kalenicowym dachem[2].

Przypisy

  1. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. 2021-09-30. [dostęp 2021-08-01].
  2. ↑ a b Ryszard Burek (red. nacz.): Encyklopedia Krakowa. Kraków: PWN, 2000, s. 971.
  3. ↑ Kraków: Powstanie muzeum w najstarszym budynku mieszkalnym. krakow.tvp.pl, 2018-11-30. [dostęp 2019-09-06].

Media użyte na tej stronie

Krakow Center - basic map.svg
Autor: RaNo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Old town in Krakow - basic map
Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Kraków location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.15 N
  • S: 49.95 N
  • W: 19.76 E
  • E: 20.26 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Church of the Holy Cross, Clergy House, 23 św. Krzyża street, Old Town, Kraków, Poland.jpg
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Świętego Krzyża, probostwo, ul. św. Krzyża 23, Stare Miasto, Kraków