Procoptodon

Procoptodon
R. Owen, 1874[1]
Okres istnienia: plejstocen
2.58/0.0117
↓
2.58/0.0117
Ilustracja
Rekonstrukcja wyglądu Procoptodon
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

ssaki niższe

Nadrząd

torbacze

Rząd

dwuprzodozębowce

Rodzina

kangurowate

Podrodzina

Sthenurinae

Rodzaj

Procoptodon

Typ nomenklatoryczny

Macropus Goliah R. Owen, 1846

Synonimy
  • Procoptodon[a] R. Owen, 1873[2]
  • Pachysiagon[a] R. Owen, 1873[2]
  • Pachysiagon R. Owen, 1874[3]
  • Halmaturotherium Krefft, 1872[4]
  • Halmatutherium[b]: Krefft, 1873[5]
Gatunki

zobacz opis w tekście

Procoptodon – wymarły rodzaj ssaka niższego z podrodziny Sthenurinae w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae), zamieszkujący w plejstocenie prawie całą Australię[6][7].

Charakterystyka

Był to duży ssak roślinożerny[8], znacznie większy od największych żyjących dziś torbaczy[6]. Największy gatunek w obrębie rodzaju, Procoptodon goliah, osiągał 2,7 m wysokości, a ważył do 240 kg[8] i był największym znanym kangurem wszech czasów[7]. Poza rozmiarami, od współczesnych kangurów różnił się silnie skróconym pyskiem i dłuższymi kończynami przednimi[6][7].

Etymologia

  • Procoptodon: gr. προ pro „blisko, w pobliżu”; κοπτω koptō „walić, tłuc, uderzać”; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”[9].
  • Pachysiagon: gr. παχυς pakhus „wielki, gruby”; σιαγων siagōn, σιαγονος siagonos „żuchwa”[10]. Gatunek typowy: Pachysiagon otuel R. Owen, 1874.
  • Halmaturotherium (Halmatutherium): gr. ἁλμα halma, ἁλματος halmatos „skok, sus”, od ἁλλομαι hallomai „skakać”; ουρα oura „ogon”[11]; θηριον thērion „dzike zwierzę”, od θηρ thēr, θηρος thēros „zwierzę”[12]. Gatunek typowy: nie podano[13].

Podział systematyczny

Do rodzaju należały następujące gatunki[14]:

  • Procoptodon brownei (Merrilees, 1968)
  • Procoptodon gilli (Merrilees, 1965)
  • Procoptodon goliah (R. Owen, 1846)
  • Procoptodon mccoyi (Turnbull, Lundelius & Tedford, 1992)
  • Procoptodon oreas (De Vis, 1895)
  • Procoptodon pusio R. Owen, 1874
  • Procoptodon rapha R. Owen, 1874
  • Procoptodon williamsi Prideaux, 2004

Uwagi

  1. ↑ a b Nomen nudum.
  2. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Halmaturotherium Krefft, 1872.

Przypisy

  1. ↑ Owen 1874 ↓, s. 786.
  2. ↑ a b R. Owen. „On the Fossil Mammals of Australia. Family Macropodidæ. Genera Macropus, Pachysiagon, Leptosiagon, Procoptodon, and Palorchestes.—Part IX”. „Proceedings of the Royal Society of London”. 21, s. 387, 1873. (ang.). 
  3. ↑ Owen 1874 ↓, s. 784.
  4. ↑ J.L.G. Krefft. Natural history. The kangaroo tribe—(continued). „The Sydney Mail and New South Wales Advertiser”. 14 (637), s. 327, 1872. (ang.). 
  5. ↑ J.L.G. Krefft. Natural history. Review of Professor Owen’s papers on the fossil mammals of Australia. „The Sydney Mail and New South Wales Advertiser”. 16 (686), s. 238, 1873. (ang.). 
  6. ↑ a b c Bieda 1969, s. 345
  7. ↑ a b c Procoptodon goliah - The Australian Museum, australian.museum [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  8. ↑ a b Gruber, Karl: "Giant prehistoric kangaroos walked, not hopped". Australian Geographic. Australian Geographic Society. [1]
  9. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 567.
  10. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 495.
  11. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 308.
  12. ↑ E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 234. (ang.).
  13. ↑ J.A. Mahoney & W.D.L. Ride: Index to the genera and species of fossil mammalia described from Australia and New Guinea between 1838 and 1968 (including citations of type species and primary type specimens). Perth: Trustees of the Western Australian Museum, 1975, s. 116–117, seria: Western Australian Museum Special publication nr 6. ISBN 0-7244-6002-0. (ang.).
  14. ↑ J. Zijlstra: Procoptodon. Hesperomys project. [dostęp 2022-02-22]. (ang.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Procoptodon BW.jpg
Autor: Nobu Tamura, Licencja: CC BY 3.0
Procoptodon goliah, a giant bipedal short-faced kangaroo that lived during the late Pleistocene in Australia, pencil drawing, digital coloring