Progne

Progne[1]
Boie, 1826[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – jaskółczak modry (P. subis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

jaskółkowate

Podrodzina

jaskółki

Rodzaj

Progne

Typ nomenklatoryczny

Hirundo purpurea „Gm. Wils. pl. 39, fig. 2” = Hirundo subis Linnaeus

Gatunki

zobacz opis w tekście

Progne – rodzaj ptaka z rodziny jaskółkowatych (Hirundinidae).

Występowanie

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce[3].

Morfologia

Długość ciała 15–19 cm, masa ciała 30–50 g[4].

Systematyka

Etymologia

Łacińskie progne lub procne – jaskółka (Progne, Prokne lub Procne, w mitologii greckiej córka króla Aten, Pandiona oraz żona króla Tracji, Tereusa. Tereus zgwałcił siostrę Prokne, Filomelę, a następnie obciął jej język i uwięził ją. Filomela utkała peplos, w którego deseniu umieściła słowa – klucz, dzięki którym Prokne dowiedziała się o losie siostry. Prokne uratowała siostrę, a następnie obie w akcie zemsty zabiły syna Prokne, Itysa i podały jego ciało w potrawie Tereusowi. Dzięki wysłuchaniu ich błagań bogowie dopomogli uniknąć im gniewu Tereusa, zamieniając je w ptaki: Prokne zamieniona została w jaskółkę, a Filomela w słowika. Tereus został zmieniony w dudka)[5].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[6]:

  • Progne taperajaskółczak brunatny
  • Progne murphyijaskółczak klifowy
  • Progne modestajaskółczak widłosterny
  • Progne subisjaskółczak modry
  • Progne dominicensisjaskółczak antylski
  • Progne cryptoleucajaskółczak kubański
  • Progne sinaloaejaskółczak białobrzuchy
  • Progne chalybeajaskółczak szarogardły
  • Progne elegansjaskółczak południowy

Przypisy

  1. Progne, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. F. Boie. Generalübersicht der ornithologischen Ordnungen, Familien und Gattungen. „Isis von Oken”. 19, s. kol. 971, 1826. (niem.). 
  3. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Swallows. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-01]. (ang.).
  4. A. Turner: Family Hirundinidae (Swallows and Martins). W: J. del Hoyo, A. Elliott, D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 9: Cotingas to Pipits and Wagtails. Barcelona: Lynx Edicions, 2004, s. 655–657. ISBN 84-87334-69-5. (ang.).
  5. Progne, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-17] (ang.), [archiwum].
  6. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Hirundininae Rafinesque, 1815 - jaskółki (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-01].

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Purple Martin 6696.jpg
Autor: Dori, Licencja: CC BY-SA 3.0 us
A Purple Martin (Progne subis), taken at the Horicon National Wildlife Refuge, Wisconsin