Program Pegasus

Pegasus (ang. „Pegaz”) – seria trzech amerykańskich satelitów naukowo-badawczych przeznaczonych do badań wielkości i ilości mikrometeoroidów w przestrzeni wokółziemskiej. Wysłane w celu zebrania danych pomiarowych potrzebnych do założeń konstrukcyjnych statków Apollo.

Wizja artystyczna satelity

Z każdym satelitą wynoszono jeden egzemplarz makiety kapsuły Apollo, tzw. boilerplate. Cała seria satelitów została zaprojektowana w Centrum Lotów Kosmicznych imienia George’a C. Marshalla, jak również były stamtąd sterowane podczas trwania misji. Głównym wykonawcą była firma Fairchild Hiller. Satelity zostały zbudowane w Huntsville, przez ten sam zespół NASA, który zajmował się rakietami Saturn[1].

Etapy rozwinięcia satelity

Satelity były wystrzeliwane w przestrzeń kosmiczną w trakcie prób z rakietami Saturn I Block 2 i na orbicie pozostawały połączone z drugim stopniem rakiety nośnej. Ze względu na duże rozmiary, satelity zajmowały zarówno przestrzeń w makiecie modułu serwisowego, jak i w drugim stopniu rakiety. Umieszczano je na stosunkowo wysokich orbitach od 440 do 740 kilometrów[1].

Prace nad rozłożonym panelem detektorów mikrometeoroidów, 1 stycznia 1965

Nazwa satelity wiązała się z rozkładanymi „skrzydłami”, o wymiarach 29×4,3 m, będącymi detektorami mikrometeoroidów – podstawowym przyrządem pomiarowym misji. Składały się one z 208 paneli pokrytych różnej grubości warstwami ochronnymi (do 0,016 cala), których częstość i wielkość przebijania mierzono. Panel po rozłożeniu miał 210 m².

Na satelicie umieszczono też różnego rodzaju próbki w różnych osłonach, również w celu pomiaru przebijalności ich przez mikrometeoroidy.

Przebieg misji

Podczas każdego z trzech startów rakieta Saturn I wynosiła także makietę kapsuły powrotnej Apollo i wieżę rakietowego systemu ucieczkowego. Wieża była odrzucana po odrzuceniu pierwszego członu rakiety i po włączeniu silników drugiego stopnia. Po osiągnięciu orbity, oddzielana była makieta Apollo. Panele Pegasusów były rozkładane za pomocą silnika. Proces rozkładania paneli obserwowany był przez kamerę telewizyjną. Satelity pozostawały połączone z ostatnim członem rakiety nośnej, skąd wynika ich duża masa i wielkość.

Ernst Stuhlinger, ówczesny dyrektor laboratorium projektów badawczych MSFC, odnotował, że misje Pegasus dostarczyły znacznie więcej informacji niż jedynie dane o mikrometeoroidach. Naukowcy zebrali użyteczne dane dotyczące ruchu orbitalnego i żyroskopowego bryły sztywnej, trwałości urządzeń elektronicznych w przestrzeni kosmicznej, efektywności działania układów kontroli temperatury i ich degradacji. Historyk Roger Bilstein zauważył, że fizycy programu Pegasus zebrali dodatkowe informacje o promieniowaniu w przestrzeni kosmicznej, pasach radiacyjnych i innych zjawiskach.

Lista misji[2]

  • Pegasus 1 – wystrzelony 16 lutego 1965
  • Pegasus 2 – wystrzelony 25 maja 1965. W ciągu pierwszych czterech tygodni pracy satelita zasygnalizował 53. zderzenia z meteorytami
  • Pegasus 3 – wystrzelony 30 lipca 1965

W połowie 1968 roku na komendę z Ziemi została wyłączona aparatura wszystkich trzech satelitów, ponieważ znacznie przekroczyły planowany okres aktywnego istnienia (18 miesięcy), a uzyskane dane pomiarowe wykazały, że założenia konstrukcyjne w odniesieniu do ochrony statków Apollo przed mikrometeorytami są wystarczające.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Robert Godwin: Apollo. Początek programu. Warszawa: Prószyński Media Sp. z o.o., 2011, s. 7, seria: Historia podboju Kosmosu. ISBN 978-83-7648-831-8.
  2. Programy naukowo-badawcze. W: Edmund Staniewski, Ryszard Pawlikowski: 15 lat podboju kosmosu 1957-1972. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1974, s. 138.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Detector arrays of a Pegasus satellite.jpg
Detector arrys of an Pegasus satellite

Orginal relase to the picture:

Fairchild technicians check out the extended Pegasus meteoroid detection surface. The Pegasus was developed by Fairchild Stratos Corporation, Hagerstown, Maryland, for NASA through the Marshall Space Flight Center. Three Pegasus satellites were flown aboard Saturn I SA-8, SA-9, and SA-10 missions. After being placed into orbit around the Earth, the satellite unfolded a series of giant panels to form a pair of wings measuring 96 feet across. The purpose of the satellite was to electronically record the size and frequency of particles in space, and compare the performance of protected and unprotected solar cells as important new preliminaries to a marned flight to the Moon.
Pegasus satellite.jpg
This image is an artist's conception of the Pegasus, meteoroid detection satellite, in orbit with meteoroid detector extended. The satellite, a payload for Saturn I SA-8, SA-9, and SA-10 missions, was used to obtain data on frequency and penetration of the potentially hazardous micrometeoroids in low Earth orbits and to relay the information back to Earth.
Pegasus Deployment sequence.png
Sekwencja rozkładania satelity Pegasus.