Proliferacja (biologia)

Proliferacja – zdolność rozmnażania się komórek; jedna z cech organizmów żywych. Rozmnażanie się komórek, jak również ich przeżywanie i śmierć regulowane są przez złożone mechanizmy kontroli cyklu komórkowego.

W ściśle określonym przedziale czasowym, układ kontroli cyklu komórkowego włącza i wyłącza kolejne enzymy i białka uczestniczące w poszczególnych etapach cyklu komórkowego podzielonych na fazę G1, S, G2, M (mitozy lub mejozy), prowadzących w konsekwencji do podziału i powielenia komórki. Proliferacja zdrowych komórek kontrolowana jest zwykle przez stymulujące lub hamujące sygnały płynące z innych komórek w powiązaniu z wewnętrznym programem podziałów komórki[1].

Kontrola proliferacji

Proliferacja prawidłowych komórek

W warunkach fizjologicznych, sąsiadujące komórki wysyłają zwykle sygnały powstrzymujące je przed podziałami. W sytuacji ustania takich sygnałów np. po przerwaniu ciągłości skóry, komórki występujące na brzegach rany wchodzą w kolejne fazy cyklu komórkowego prowadząc do proliferacji i regeneracji uszkodzonej tkanki[2].

Proliferacja komórek nowotworowych

Niekontrolowane jednak podziały komórek, wymykające się zewnętrznej i wewnętrznej kontroli cyklu komórkowego prowadzą zwykle do nieograniczonej proliferacji i procesów nowotworowych, co często wynika z mutacji DNA w obszarach kodujących geny istotne dla mechanizmów kontroli cyklu komórkowego tj. geny supresorowe (mutacje wyłączające), mutatorowe lub protoonkogeny (mutacje wzmacniające[2]).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Podstawy biologii komórki. Wprowadzenie do biologii molekularnej. Alberts B., Bray D., Johnson A., Lewis J., Raff M., Roberts K., Walter P., PWN, Warszawa 1999,
  2. ↑ a b Patologia Robbins'a pod redakcją Olszewskiego WT., Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2005,

Bibliografia