Prometeizm

Ten artykuł od 2016-04 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Prometeusz na obrazie Heinricha Fügera (1817)

Prometeizm – postawa etyczna, dla której ideałem moralnym jest dobrowolne podporządkowanie działań jednostki dobru ludzkości. Nawiązuje do mitycznej postaci Prometeusza^[1]. Oznacza bunt przeciwko boskim wyrokom oraz cierpienie własne w imię szczęścia ogółu.

Przykładami z literatury mogą być dr Rieux z Dżumy Alberta Camus, Kordian z dramatu romantycznego Juliusza Słowackiego, Konrad w III części Dziadów Adama Mickiewicza (jego prometejska postawa ukazana jest w Wielkiej improwizacji), postać dr. Judyma z Ludzi bezdomnych Stefana Żeromskiego oraz biblijny Adam w utworze Dies irae Jana Kasprowicza.

Pojęciem, które wiąże się z postawą Prometeusza, jest tzw. kompleks Prometeusza, czyli dążenie do uzyskania przewagi nad własnym ojcem.

Zobacz też

• mesjanizm polski
• winkelriedyzm

Przypisy